گنجور

 
نسیمی

غلام روی آن ماهم که مهر آسمانستی

جمال او به زیبایی حیات جاودانستی

چو حق بنوشت بر رویش تمامی اصل قرآن را

رخ او مصحف خوبیّ و خطش ترجمانستی

چو حق خوب است، خوبان را از آن رو دوست می‌دارد

به خوبی شد چنان پیدا که از خود در نهانستی

همه خوبی از او دارند و او خوبی ز نطق خود

به خوبی زلف و خط دال است و نون ابروانستی

به جان ابروی او گر زد ز غمزه سوی دل تیری

همی‌نالم ز ابرویش که تیر اندر کمانستی

چو جفت ابرویش طاق است بر بالای چشمانش

برم سجده بر ابرویش که چشمش سرگرانستی

به هر چیزی که رو آرم برابر هست روی او

همه اشیا شده روشن چو او جمله عیانستی

ندانم چون دهد اشیا نشان از نقش روی او

که رویش را ز پیدایی نشانش بی‌نشانستی

خط رویش بود دایم نماز و سجده خود را

چو قامت زان قد و قامت قیامت آن زمانستی

چو او در صورت جویا همی‌جوید ز خود خود را

همان چیزی که جوینده همی‌جوید همانستی

همه یک ذات سی و دو یکی عاشق یکی دلبر

چو باشد سی و دو یک شیء چه جای این و آنستی

شد اینجا سی و دو دلبر شد آنجا سی و دو عاشق

چو هر دو سی و دو هستند همان یک غیب دانستی

از آن است سی و دو عاشق به روی سی و دو دایم

که سی و دو ز سی و دو دل و هم دلستانستی

بود آن سی و دو آدم که هست از بیست و هشت پیدا

که هست آن احمد مرسل که سلطان دو کانستی

چو شد این بیست و هشت منشق از او شد سی و دو ظاهر

ز احمد شد عیان آدم، چو اصل جسم و جانستی

بیا بشنو دگر مطلع ز وصف احمد امی

که این مطلع از آن بهتر که وصفش بی‌کرانستی

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
فرخی سیستانی

زمین از خرمی گویی گشاده آسمانستی

گشاده آسمان گویی شکفته بوستانستی

به صحرا لاله پنداری ز بیجاده دهانستی

درخت سبز را گویی هزار آوا زبانستی

به شب در باغ گویی گل چراغ باغبانستی

[...]

مولانا

غلام پاسبانانم که یارم پاسبانستی

به چستی و به شبخیزی چو ماه و اخترانستی

غلام باغبانانم که یارم باغبانستی

به تری و به رعنایی چو شاخ ارغوانستی

نباشد عاشقی عیبی وگر عیب است تا باشد

[...]

سعدی

اگر مانند رخسارت گلی در بوستانستی

زمین را از کمالیت شرف بر آسمانستی

چو سرو بوستانستی وجود مجلس آرایت

اگر در بوستان سروی سخنگوی و روانستی

نگارین روی و شیرین خوی و عنبربوی و سیمین تن

[...]

همام تبریزی

چو بالای تو گر سروی میان بوستانستی

از آن سرو سهی بستان بهشت جاودانستی

ز وصف یک سر مویت شدی عاجز بیان من

به جای هر سر مویی مرا گر صد زبانستی

همی‌خواهم که او با من کند یاری چو جان با تن

[...]

نسیمی

حبیب فضل حق احمد که میر عاشقانستی

دو عالم را به زیبایی امیر و مهربانستی

چو هست امّی از آن رو امیانند امتان او

به محشر او ز فضل حق شفیع امتانستی

چو ام اصل است و ما در هم که هست آن آدم و حوا

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه