جهان گشت روشن چو از آفتاب

یکی کوه دید آن شه کامیاب

چو آمد بدان دامن کوهسار

پر از گرد و خوی رخ ز بس گرد راه

تن نامدارش دو جا خسته بود

ز دشمن بدان خستگی رسته بود

فرود آمد از باره شاه دلیر

رخش بد رزیر از برای زریر

همی با فلک ناله آغاز کرد

کمربند شاهیش را باز کرد

کجا خستگی بود در دست شاه

زمانی بدانجای بنشست شاه

به چرخ آن زمان گفت کای گوژپشت

چنین خود چرائی به شاهان درشت

کنون تخت گوهر نگارم کجاست

همان یاره و گوشوارم کجاست

کجا باره و زین زرین من

کجا رسم و کردار و آئین من

زریر جوان من اکنون کجاست

گمانم که آن دردم اژدهاست

چه مایه بلا برمن آورد بخت

ز غم کرد روی مرا زرد سخت

مرا نام و ناموس بر باد شد

غمین دوست، دشمن ز من شاد شد

بدین ناله لهراسپ در خواب شد

که پیدا از آن دشت طهماسپ شد

چنان دید در خواب آن شهریار

که بودی برافراز کشتی سوار

یکی باد برخاست از بحر تیز

شد از باد کشتی همه ریزه ریز

به آب اندرون شاه افتاد پست

بهر سوی می زد همی پا و دست

که ناگه یکی ابر آمد پدید

ربودش ز دریا برون آورید

چو آن دید از بیم بیدار شد

که دشت از سواران شب تار شد

همی ناله نایش آمد بگوش

در و دشت بودی ز لشکر بجوش

چو زآن گونه آن گرد لهراسپ دید

سر رایت گرد طهماسپ دید

جهانجو کمر کینه را کرد تنگ

که ترکان رسیدند در دشت جنگ

جهان جو پیاده بدامان کوه

بیامد گرفتند گردش گروه

شهنشاه چرخش بزد برنهاد

به تیر اندر آمد بکردار باد

بهر تیر که افکندی آن شهریار

ز بالا بزیر آوریدی سوار

ز ترکان نیارست کس رفت پیش

که بودش بکف چرخ پر تیرکیش

بیامد دمان پیش طهماسپ زود

چنین گفت با شاه لهراسپ زود

کازین جنگ کردن تو را سود نیست

ازین آتشت جز دم و دود نیست

بده دست تا دست بندم تو را

به نزدیک شاهت برم زین ورا

برآنم که چون بیند ارجاسپ شاه

چنین بسته دو دست لهراسپ شاه

ببخشد تو را شاه ترکان به مهر

نریزد تو را خون چو بیند دو چهر

بدو گفت لهراسپ کای بی بها

بود جایم ار در دم اژدها

از آن به که در بند آید سرم

به بند تو امروز دست آورم

به گفت این تیری بزه برنهاد

بزد بر بر اسب او همچو باد

چه بگشاد از تیر لهراسپ شست

ز مرکب در افتاد طهماسب پست

گریزان از آن تیر لهراسپ شد

میان سوارانش طهماسب شد

به لشکر بفرمود که اندر نهید

به گرز و به شمشیر و تیرش زنید

به یکبار آن لشکر بی شمار

یکی حمله بردند بر شهریار

ز تیر سواران بشد خسته شاه

بهر سو که رفتی نبودیش راه

درخت چناری بدان کوه بود

کشن شاخ و بس دور از انبوه بود

کشن شاخ و بالا بلند و سطبر

فکنده بر آن کوه سایه چو ابر

بدانجای آمد شه پرشکوه

چه دانست باشد قوی آن گروه

سواران بر آن حمله آور شدند

به نزدیک شاه دلاور شدند

جهان جو ز بیم روان کرد جنگ

ز بس خستگی رفته از کار چنگ

بدان دار بنهاد شه پشت خویش

بیفکند چرخ آندم از مشت خویش

برون رفت هوش از سر شهریار

چنان تکیه کرد او بدان سبز دار

نراندی کس از ترس بر شه کمند

کاز تیر آن شاه ترسان بدند

زمانی چه شد یک سواری چه باد

برآورد تیغ و بشه رخ نهاد

شه از بانگ اسبش در آمد به هوش

برآشفت چون شیر و آمد به جوش

از آن ترکش بر زره بود بند

برآورد تیری شه ارجمند

بزه راند و زد بر برترک تیر

که آن ترک آمد ز بالا به زیر

دگر کس نشد پیش از بیم شاه

گرفتند گردش ز کین آن سپاه

چو ترک سپهر آمد از شیر زیر

شب تیره بیرون شد از کام شیر

جهان از شب تیره چون قیر شد

نهان ترک خو را ز دم شیر شد

سپه کرد شه را گرفتند تنگ

ز کین گرز و شمشیر و خنجر به چنگ

شهنشه چنان بود بی هوش و رای

چنان خسته تن اوفتاده ز پای

نمی رفت کس پیش از ترس شاه

گرفتند گردش ز کین آن سپاه

چنین تا جهان روشن از هور شد

مبدل سیاهی به کافور شد

بجستند ترکان دگر ره ز جای

تبیره زدند و دمیدند نای

گمان این چنین برد یکسر سپاه

که از خستگی مرده لهراسپ شاه

چو زی شه سپه روی بنهاد باز

برآمد ز جا آن شه سرفراز

دگر باره آشوب کین درگرفت

پس پیش را گرز و خنجر گرفت

جهان تیر او از بر خویش دور

همی کرد مرد و همی کشت نور

ز ترکان همی تیر همچون تگرگ

ببارید بر جوشن و خود و ترک