در جواب مولوی که گفته:
پای استدلالیان چوبین بود
پای چوبین سخت بی تمکین بود
می‌فرماید:
ای که گفتی پای چوبین شد دلیل
ورنه بودی فخر رازی بی دلیل
فخر رازی نیست جز مرد شکوک
گر تو مردی ازنصیر الدین بکوک
هست در تحقیق برهان اوستاد
داده خاک خرمن شبهت به باد
فرق ناکرده میان عقل و وهم
طعنه بر برهان مزن ای کج به فهم
در کتاب حق الولالباب بین
وان تدبر را که کرده است آفرین
چیست آن جز مسلک عقل مصون
گر نداری هستی از لایعقلون
خار شبهت نیست جزدر راه وهم
در خرد بد ظن مشو ای کور فهم
از هیولا وهم ها را پا کج است
کج نظر پندارد این ره اعوج است
ز آهن تثبیت فیاض مبین
پای استدلال کردم آهنین
پای برهان آهنین خواهی به راه
از صراط المستقیم ما بخواه
پای استدلال خواهی آهنین
نحن ثبتناه فی الافق المبین
کرده ام از ابر خالص ده قبس
تا که شد عقل مضاعف مقتبس
عقل و روح وجان به هم بگداختم
تا کتاب ده قبس پرداختم
نسخه کردش فیض فیاض حکیم
تاشفا یابد از و عقل سقیم
در کتاب ده قبس بین صبح و شام
عالم انوار عقلی و السلام
گرنه موش وهم در انبار ماست
گندم تحصیل چل ساله کجاست
دفع شر موش وهم از هوش کن
پس در انبار عقل از گوش کن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، شاعر به نقد استدلال و ذهنیت کسانی می‌پردازد که به ظواهر وابسته‌اند و از فهم عمیق‌تر عاجزند. او می‌گوید که استدلالی که بر پایه‌ی عقل و فهم درست نباشد، مانند پای چوبین است که نمی‌تواند به راحتی حرکت کند. او به فخر رازی و شکاکیت او اشاره می‌کند و از او می‌خواهد که به نصیر الدین مراجعه کند که در برهان و عقل استاد است. همچنین به تفاوت میان عقل و وهم اشاره کرده و تأکید می‌کند که نباید به ظواهر و شک‌های نادرست توجه کرد. در نهایت، بر اهمیت علم و عقل تأکید می‌کند و می‌گوید که واقعیت‌های عمیق تنها با عقل و فکر صحیح قابل درک است.
هوش مصنوعی: پای استدلال‌گران مانند چوب است و این چوب بی‌سختی و ناتوانی است.
هوش مصنوعی: ای کسی که گفته‌ای پای چوبین دلیل می‌آورد، اگر این‌طور بود، دیگر فخر رازی بی‌دلیل نمی‌داشت.
هوش مصنوعی: فخر رازی تنها به کسانی چون مردانی شکاک و تردیدآمیز می‌بالد. اگر تو هم مردی هستی، به نصیرالدین بخوان و او را تحسین کن.
هوش مصنوعی: در جستجوی حقیقت، دلیلی قوی وجود دارد که شک و تردید را مانند خاکی از خرمن در باد پراکنده می‌کند.
هوش مصنوعی: هرگز بین عقل و خیالات فرق نگذار و به استدلال‌های منطقی توهین نکن، ای کسی که مسیر فهمت کج است.
هوش مصنوعی: این بیت به اهمیت مطالعه و اندیشه در مفاهیم حقیقی زندگی اشاره دارد. به ما می‌گوید که با دقت و تفکر در کتاب‌ها و آثاری که به مسائل اخلاقی و انسانی پرداخته‌اند، می‌توانیم به درک عمیق‌تری از حقیقت و هدف زندگی دست یابیم. از این رو، به مطالعه و تدبر در این متون تأکید می‌شود.
هوش مصنوعی: آنچه از عقل محفوظ و مصون است، چیست جز این که اگر تو از نادانی و بی‌عقلی دوری کنی؟
هوش مصنوعی: تپه‌ای که به نظر می‌رسد خار است، تنها در ذهن انسان‌هایی که خُلق و فکر بد دارند، وجود دارد. بنابراین، ای کسی که درک کمتری داری، بدگمان نباش.
هوش مصنوعی: چون از موجودات غیرواقعی و پریشان از فکری نادرست به دنیا نگاه می‌کند، این فرد فکر می‌کند که راه راست منحرف و کج است.
هوش مصنوعی: من با استدلال خود به حقیقتی محکم و روشن دست یافته‌ام؛ مانند آهن که استحکام خاصی دارد.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به راه راست برسی و استدلال و دلیل‌های قوی داشته باشی، از ما طلب کن.
هوش مصنوعی: اگر دنبال دلیل و منطق هستی، باید بدانی که ما این حقایق را در آسمان روشن قرار داده‌ایم.
هوش مصنوعی: من از ابر پاک و زلال، ده قطره دریافت کرده‌ام تا عقل و دانش‌ام دوچندان و آموخته شده باشد.
هوش مصنوعی: من عقل و روح و جانم را به هم آمیختم تا به نوشتن کتابی ده فصلی بپردازم.
هوش مصنوعی: او به خاطر حکمت و فیض بیکرانش دعایی می‌کند تا از درد و رنج عقل ناتوانش رهایی یابد.
هوش مصنوعی: در کتاب ده قبس، از صبح تا شام، جهان مملو از نور عقل و سلام است.
هوش مصنوعی: اگر موش و وهم در انبار ما وجود داشته باشد، پس تمام گندم‌هایی که در طول چهل سال به دست آمده، چه فایده‌ای دارد؟
هوش مصنوعی: برای مقابله با خطرات و افکار منفی، باید از عقل و درک خود بهره بگیریم و گوش به حرف‌های منطقی و خرد داشته باشیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.