بخش ۱۹ - رسیدن سام به ایوان و دیدن صورت پریدخت را
روان گشته با آن پریچهره ماه
تماشاکنان اندر آن بارگاه
به ناگه به کاخی رسید از قضا
چو بستان جنت خوش و دلگشا
نهاده در ایوانش تختی ز زر
به کیوان برآورده ایوانش سر
ز رفعت فلک مانده حیران او
سرآورده بر چرخ ایوان او
یکی نیلگون پیکر زرنگار
کشیده بر او پیکری چون نگار
به بالای آن نیلگون پرنیان
نوشته کهای سام روشن روان
درین کاخ فرخنده چون بغنوی
نظر کن برین لعبت معنوی
که نقشی بدینگونه از کفر و کین
نبینی مگر دخت فغفور چین
گلاندام سروی پریدخت نام
رخش روز روشن نماید به شام
درین صورت از راه معنی ببین
فرومانده صورت پرستان چین
نه هر صورتی را توان داشت دوست
درین نقش بین تا چه معنی دروست
ولی نقش خود گر نبینی نکوست
چو از خود گذشتی رسیدن بدوست
به معنی دهد صورت دوست دست
بخوان خویش و بنیان صورت پرست
ز صورت ببر تا به معنی رسی
در معنی از راه دانش بری
به نیرنگ ازین رنگ رنگی برآر
که تا خود چه نقش آورد روزگار
چو سام اندر آن نقش حیران بماند
بدان صورت از دیده گوهر فشاند
پریزاد در طاق چون بنگرید
مرآن پیکر ماه نو را بدید
بدانست کز سام بردند دل
هم از عشق پایش فرو شد به گل
پی کار پرده همی چاره کرد
چو بیچاره شد پرده را پاره کرد
بدو بانگ بر زد گرانمایه سام
که هرگز مباد اولت شادکام
چرا پرده را پاره کردی چنین
سیه کردی این روزگارم ببین
پریزاد از وی برآشفت گفت
که این پرده را دیو اندر نهفت
ز نیرنگ او چون شدم باخبر
همه روز شادیش بردم به سر
جهانجوی بیدل زبان برگشاد
دگر ره همی کرد از پرده یاد
چنان از می عشق سرمست شد
که از پای افتاد و از دست شد
سهی سروش از پا درآمد چو باد
چو خورشید بر خاک ره اوفتاد
پریزاد چون دید کان گونژاد
به دام پریدخت اندرفتاد
بدانست کش تیره شد او به کام
نگردد ورابخت فرخنده رام
برون رفت از کاخ رخ شنبلید
به من تا کجا باز آید پدید
چو بیهوش شد سام فرخنده رای
سهی نخل قدش درآمد ز پای
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این بخش از متن، شخصیتی به نام سام به کاخی زیبا و دلانگیز میرسد که بهشتی همچون باغ جنت دارد. در این کاخ، تختی از طلا قرار دارد و در بالای آن تصویر زنی زیبا و افسونگر به نام پری دخت نمایان است. او توسط نیلگون و منسوجاتی زیبا احاطه شده است. سام تحت تأثیر زیبایی او قرار میگیرد و به نوعی افسون میشود.
سپس یکی از شخصیتها، پرهیزاد، به سام میگوید که حواسش را جمع کند و از زیبایی ظاهری دوری کند؛ زیرا آنچه مهم است معنی و روح است نه ظاهر. پرهیزاد هشدار میدهد که توجه به نمودهای ظاهری خطرناک است و نباید فراموش کرد که در پس پرده، نیرنگها و آزارهایی وجود دارد.
سام به شدت تحت تأثیر زیبایی ظاهری قرار میگیرد و دچار عشق و حسادت میشود. در این میان، پرهیزاد نگران میشود که سام با این عشق خود را در مشکلات و گرفتاریها غرق خواهد کرد. در نهایت، سام به دلیل افراط در عشق و احساساتش به زمین میافتد و غرق در اندیشهها و نگرانیهایش میشود.
هوش مصنوعی: روح من با آن ماه زیبای پری چهره در آن کاخ مشغول تماشا شده است.
هوش مصنوعی: ناگهان به کاخی زیبا و دلپذیر رسید که مانند باغ بهشت بود و فضای دلنوازی داشت.
هوش مصنوعی: در ایوان خانهاش تختی از طلا گذاشته و سقف ایوانش به آسمان بلند است.
هوش مصنوعی: به خاطر بلندی آسمان، او در شگفتی مانده و بر ابهت و شکوه مکان خود تأکید میکند.
هوش مصنوعی: یک شخص با رنگی آبی و زیبا، لباسهای زرق و برقی به تن دارد و وجودش به قدری دلفریب است که میتوان او را به یک نگارین (تصویر زیبایی) تشبیه کرد.
هوش مصنوعی: در بالای آن پارچه آبیرنگ نوشته شده که ای سام، تو انسان روشنفکری هستی.
هوش مصنوعی: در این کاخ خوشبختی، به مانند یک قناری، به این دختری که نماد معنویت است، نگاه کن.
هوش مصنوعی: هیچ کدام از تصویرهایی که از کفر و دشمنی میبینی، به زیبایی و جاذبهی کسی نیست که به دختر پادشاه چین تشبیه شده باشد.
هوش مصنوعی: دختری با چهره زیبا و اندامی چون سرو، در روشنایی روز چهرهاش را به شب نشان میدهد.
هوش مصنوعی: اگر از نظر معنا نگاه کنی، از کسانی که فقط به ظاهر و صورت ظاهری چیزها وابستهاند، میتوانی به راحتی فاصله بگیری و خود را از آنها جدا کنی.
هوش مصنوعی: هر شکلی را نمیتوان به دوست نسبت داد، بلکه باید به معنای آن نگاه کرد و بررسی کرد که چه مفهومی در آن نهفته است.
هوش مصنوعی: اگر خود را نبینی و به خوبیهای خود توجه نکنی، وقتی از خود عبور کنی، رسیدن به هدف برایت آسانتر میشود.
هوش مصنوعی: دوست به تو معنا میبخشد، پس دستت را به سوی او دراز کن و به بنیانگذاری عشق و محبت بپرداز.
هوش مصنوعی: برای درک عمیق و واقعی یک موضوع، باید از ظاهر آن عبور کنی و به معانی نهفتهاش دست یابی. این کار نیازمند دانش و آگاهی است.
هوش مصنوعی: با فریب و تزویر، از این دنیا رنگ و لعاب بگیر تا ببینی سرنوشت چه طرحی برای تو میزند.
هوش مصنوعی: همچنان که سام در آن تصویر متحیر مانده است، بر اثر آن شکل، از دیدههایش دانههای روشنی میریزد.
هوش مصنوعی: پریزاد در طاق نگاه میکند و ماه نو را میبیند.
هوش مصنوعی: او فهمید که از سام، دل او را برداشتند و به همین دلیل، عشق او باعث شد که پایش در گل فرو برود.
هوش مصنوعی: وقتی کسی در کارهایش دچار مشکل میشود و به بنبست میرسد، به ناچار راهی غیرمنتظره را انتخاب میکند و گاهی حتی به شیوهای خشن به حل مشکل خود میپردازد.
هوش مصنوعی: او با صدای بلند به سام، شخص مهم و باارزش، گفت که هرگز نباید از خوشحالی اولش، دور شود.
هوش مصنوعی: چرا پرده را شکستی و زندگیام را اینگونه تیره کردی؟ ببین چه بر من آمده است.
هوش مصنوعی: پریزاد با خشم گفت که این پرده را دیو مخفی کرده است.
هوش مصنوعی: وقتی از نیرنگ او آگاه شدم، هر روز شادیاش را از ذهنم دور کردم.
هوش مصنوعی: جهانجوی بیدل زبانش را باز کرد و یاد دیگری را از پس پرده بیان نمود.
هوش مصنوعی: آنچنان در عشق غرق شد و سرمست گشت که از پا افتاد و تواناییاش را از دست داد.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد در این مصراع، شاعر به زیبایی و لطافت موجودی اشاره میکند که در برابر قدرتی عظیم و طبیعی مثل باد و خورشید قرار میگیرد. این موجود، به گونهای از پا درآمده و تابع شرایط محیطی میشود. همچنین، اشاره به اینکه این موجود حتی در مقابل عظمت خورشید و باد به زمین میافتد، نشاندهنده ضعف و ناتوانی در برابر نیروهای طبیعی است.
هوش مصنوعی: پرنده زیبایی که به نام پریزاد معروف است، وقتی دید که آن موجود شگفتانگیز به دام پریدخت افتاده، به شدت ناراحت و غمگین شد.
هوش مصنوعی: اگر کسی بداند که در شرایط سختی قرار دارد، دیگر نمیتواند انتظار خوشبختی و موفقیت را داشته باشد.
هوش مصنوعی: از کاخ بیرون آمد و جلوهای از خود به من نشان داد؛ نمیدانم تا کجا میتواند ادامه پیدا کند و به من نمایان شود.
هوش مصنوعی: زمانی که سام، مرد فرزانه و خوشفکر، بیهوش شد، درختی زیبا و بلندبا قدی چون او از زمین بیرون آمد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.