چشم بر پردهٔ امل منهید
جرم بر کردهٔ ازل منهید
علت هست و نیست چون ز قضاست
کوشش و جهد را علل منهید
چون بنابود دل قرار گرفت
بود یک هفته را محل منهید
عمر کز سی گذشت کاسته شد
مهر بر عمر ازین قبل منهید
مه بکاهد چو زو دو هفته گذشت
عمر را جز به مه مثل منهید
شهد کز حلق بگذرد زهر است
نام آن زهر پس عسل منهید
رزق جستن به حیله شیطانی است
شیطنت را لقب حیل منهید
به توکل زیید و روزی را
وجه جز لطف لمیزل منهید
نامرادی مراد خاصان است
پس قدم در ره امل منهید
حرص بیتیغ میکشد همه را
پس همه جرم بر اجل منهید
رخت دل بر در هوس مبرید
مهر شه بر زر دغل منهید
خرد سخته را هوا مکنید
رطب پخته را دقل منهید
ای امامان و عالمان اجل
خال جهل از بر اجل منهید
علم تعطیل مشنوید از غیر
سر توحید را خلل منهید
فلسفه در سخن میامیزید
وآنگهی نام آن جدل منهید
وحل گمرهی است بر سر راه
ای سران پای در وحل منهید
زجل زندقه جهان بگرفت
گوش همت بر این زجل منهید
نقد هر فلسفی کم از فلسی است
فلس در کیسهٔ عمل منهید
دین به تیغ حق از فشل رسته است
باز بنیادش از فشل منهید
حرم کعبه کز هبل شد پاک
باز هم در حرم هبل منهید
ناقهٔ صالح از حسد مکشید
پایهٔ وقعهٔ جمل منهید
آنچه نتوان نمود در بن چاه
بر سر قلهٔ جبل منهید
مشتی اطفال نو تعلم را
لوح ادبار در بغل منهید
مرکب دین که زادهٔ عرب است
داغ یونانش بر کفل منهید
قفل اسطورهٔ ارسطو را
بر در احسن الملل منهید
نقش فرسودهٔ فلاطون را
بر طراز بهین حلل منهید
علم دین علم کفر مشمارید
هرمان همبر طلل منهید
چشم شرع از شماست ناخنهدار
بر سر ناخنه سبل منهید
فلسفی مرد دین مپندارید
حیز را جفت سام یل منهید
فرض ورزید و سنت آموزید
عذر ناکردن از کسل منهید
از شمار نحس میشوند این قوم
تهمت نحس بر زحل منهید
گل علم اعتقاد خاقانی است
خارش از جهل مستدل منهید
افضل ار زین فضولها راند
نام افضل به جز اضل منهید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نقد فلسفه و نحوه تفکر در مورد زندگی و معرفت میپردازد. شاعر با تأکید بر اینکه نباید به امل و آرزوهای دور از واقعیت دل بست، یادآور میشود که تلاش و کوشش انسان باید بر مبنای واقعیت باشد و تلاشهای ابلهانه به نتیجه نمیرسد. او بر اهمیت توکل به خدا و روزی از لطف الهی تأکید دارد و از کسانی که به ابزارهای شیطانی برای کسب روزی روی میآورند، انتقاد میکند.
شاعر همچنین ضمن نقد علم و فلسفه، بر ضرورت پیروی از علم دین و حقیقت تأکید دارد و میگوید که فلسفهها و اندیشههای غیر دینی نمیتوانند به حقیقت راه یابند. او هشدار میدهد که جهل و تعصب نباید مانع دانایی و علم شوند و از عالمان میخواهد که علم و دین را در کنار یکدیگر بنگرند، نه به عنوان متضاد. در نهایت، با اشاره به مشکلات اجتماعی و معرفتی، از جامعه میخواهد که از جهل و تفرقه پرهیز کند و به سوی علم و اخلاق حرکت کند.
هوش مصنوعی: چشمت را از پردهٔ آرزو و امید دور کن و گناه را به سرنوشت ازلی نزن.
هوش مصنوعی: علت وجود و عدم همه به سرنوشت وابسته است، بنابراین تلاش و کوشش خود را به عوامل دیگر وابسته نکنید.
هوش مصنوعی: هنگامی که دل قرار گرفت، فقط یک هفته را در نظر بگیر و دلت را آرام کن.
هوش مصنوعی: عمر که از سی سالگی گذشت، محبت و عشق به زندگی کمتر میشود، از این به بعد بر عمر خود بیفزایید.
هوش مصنوعی: ماه که به پایان دو هفته میرسد، کمکم نورش کمتر میشود. بنابراین عمر نیز مانند ماه، به تدریج و به آرامی کمرنگ میشود. پس از جوانی و اوج، به تدریج به سردی و افول میرسد.
هوش مصنوعی: اگر شوری از گلو بگذرد، نامش زهر است؛ پس عسل را در این میانه نریزید.
هوش مصنوعی: کسب روزی با استفاده از نیرنگ و فریب، نوعی از شیطنت به حساب میآید، پس این روشهای ناپسند را کنار بگذارید.
هوش مصنوعی: به اعتماد و توکل به خدا زندگی کنید و روزی خود را فقط از نعمتهای همیشگی او بدانید.
هوش مصنوعی: بدان که نامرادی، برای بندگان خاص و ویژه خداوند است؛ بنابراین در مسیر آرزوها و امیدها پا نگذارید.
هوش مصنوعی: حرص و طمع بدون هیچ زحمتی، همه را به عقب میرانَد و نباید تمام گناهها را بر دوش سرنوشت انداخت.
هوش مصنوعی: به خاطر عشق و محبت، دل خود را به حسرت و اشتیاق نسپارید و به تحریکات فریبنده و ظاهری دنیا توجه نکنید.
هوش مصنوعی: به عقل و خرد نابجای خود در زندگی اعتماد نکنید و از توهمات دوری کنید. به جای آن، به نتایج واقعی و درست توجه کنید و از فریبهای ظاهری پرهیز کنید.
هوش مصنوعی: ای امامان و عالمان، ریشه نادانی را از چهرهٔ خود دور کنید و بر حذر باشید که به بیخبری نیفتید.
هوش مصنوعی: علم و دانش را از افرادی که مخالف توحید هستند نشنوید و به آنها توجه نکنید، چرا که ممکن است در ایمان شما خلل ایجاد کنند.
هوش مصنوعی: فلسفه را با سخن در هم نیامیزید و سپس آن را جدل ننامید.
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، باید به موانع و مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید توجه کنید. نباید در این مسیر لغزید یا اجازه دهید که این مشکلات شما را از ادامه راه بازدارد.
هوش مصنوعی: دنیا تحت تاثیر مشکلات و ناملایمات قرار گرفته است. برای پیشرفت و رسیدن به هدف، نباید به این مشکلات توجه کرد و باید با عزم و اراده به سمت جلو پیش رفت.
هوش مصنوعی: هر نظریه یا فلسفهای که صرفاً به صورت نظری باقی بماند، در عمل هیچ ارزشی ندارد. بنابراین، بهتر است که فلسفهها فقط در میدان عمل و تجربه خود را نشان دهند.
هوش مصنوعی: دین با توانایی و حقیقتی که دارد از ضعف و ناتوانی نجات یافته است، اما اصول و پایههای آن را از این ناتوانی دور نکنید.
هوش مصنوعی: کعبهای که از پرستش هبل پاک شده، هنوز هم در حرم هبل فرو نروید.
هوش مصنوعی: از حسد به نعل کردن نعل شتر صالح دست نزنید، زیرا پایه و اساس جنگ جمل بر این حسادت بنا شده است.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در عمق چاه نمیتوان انجام داد، در اوج قله کوه هم ناممکن است.
هوش مصنوعی: یک دسته از کودکان تازه کار را در آغوش دیوارهای گذشته قرار ندهید.
هوش مصنوعی: حرف از دین و عقیدهای است که ریشهاش به عربها برمیگردد، اما نباید اثرات و تاثیرات فرهنگ یونانی را بر آن نادیده گرفت.
هوش مصنوعی: در برابر افکار و نظریات قدیمی و محدود کننده، درهای نوآوری و آفرینش را باز کنید و اجازه ندهید که سنتهای کهن مانع پیشرفت شما شوند.
هوش مصنوعی: بهتر است به جای پیروی از افکار قدیمی و فرسوده، به دنبال اندیشههای نوین و تازه باشید.
هوش مصنوعی: علم دین را با علم کفر یکی ندانید و بر بلندیهای ندانمکاری سوار نشوید.
هوش مصنوعی: چشم قانون به شماست، بنابراین بر سر موضوعات نامناسب قضاوت نکنید.
هوش مصنوعی: فلاسفه را نمیتوان به عنوان افرادی مذهبی تلقی کرد. به هیچ وجه آنها را با مردان دین مقایسه نکنید، زیرا هر کدام در دنیای خود و با دیدگاههای متفاوتی زندگی میکنند.
هوش مصنوعی: فرض کنید که باید یک کار را انجام بدهید و از شما انتظار میرود که به خوبی آن را انجام دهید. در اینجا، به شما میگویند که بهانهتراشی و نادیده گرفتن کوشش برای یادگیری و بهبود کار، درست نیست. باید تلاش کنید و مسئولیتهای خود را با جدیت انجام دهید.
هوش مصنوعی: این گروه به دلیل سوء قضاوت و تهمتهایی که به زحل میزنند، از شمارگان بدشانسی خارج میشوند.
هوش مصنوعی: گل علم و معرفت در کلام خاقانی شکوفا شده است، اما از بیخبری و جهل خود را دور نگهدارید.
هوش مصنوعی: بهتر است از فضولها و مسائل بیاهمیت دوری کنیم و نام نیک و برتری را انتخاب کنیم تا از عواقب بد و افتادگی در دامهای نادرست دور شویم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.