مسلم اول شه مردان علی
عشق را سرمایه‌ی ایمان علی
از ولای دودمانش زنده‌ام
در جهان مثل گهر تابنده‌ام
نرگسم وارفته‌ی نظاره‌ام
در خیابانش چو بو آواره‌ام
زمزم ار جوشد ز خاک من ازوست
می اگر ریزد ز تاک من ازوست
خاکم و از مهر او آئینه‌ام
می‌توان دیدن نوا در سینه‌ام
از رخ او فال پیغمبر گرفت
ملت حق از شکوهش فر گرفت
قوت دین مبین فرموده‌اش
کائنات آئین‌پذیر از دوده‌اش
مرسل حق کرد نامش بوتراب
حق «یدالله» خواند در ام‌الکتاب
هر که دانای رموز زندگی‌ست
سر اسمای علی داند که چیست
خاک تاریکی که نام او تن است
عقل از بیداد او در شیون است
فکر گردون‌رس زمین‌پیما ازو
چشم کور و گوش ناشنوا ازو
از هوس تیغ دو رو دارد بدست
رهروان را دل برین رهزن شکست
شیر حق این خاک را تسخیر کرد
این گل تاریک را اکسیر کرد
مرتضی کز تیغ او حق روشن است
بوتراب از فتح اقلیم تن است
مرد کشور گیر از کراری است
گوهرش را آبرو خودداری است
هر که در آفاق گردد بوتراب
باز گرداند ز مغرب آفتاب
هر که زین بر مرکب تن تنگ بست
چون نگین بر خاتم دولت نشست
زیر پاش اینجا شکوه خیبر است
دست او آنجا قسیم کوثر است
از خود آگاهی یداللهی کند
از یداللهی شهنشاهی کند
ذات او دروازه‌ی شهر علوم
زیر فرمانش حجاز و چین و روم
حکمران باید شدن بر خاک خویش
تا مِیِ روشن خوری از تاک خویش
خاک‌گشتن مذهب پروانگی‌ست
خاک را اب شو که این مردانگی‌ست
سنگ شو ای همچو گل نازک بدن
تا شوی بنیاد دیوار چمن
از گل خود آدمی تعمیر کن
آدمی را عالمی تعمیر کن
گر بنا سازی نه دیوار و دری
خشت از خاک تو بندد دیگری
ای ز جور چرخ ناهنجار تنگ
جام تو فریادی بیداد سنگ
ناله و فریاد و ماتم تا کجا؟
سینه کوبی‌های پیهم تا کجا؟
در عمل پوشیده مضمون حیات
لذت تخلیق قانون حیات
خیز و خلاق جهان تازه شو
شعله در بر کن خلیل آوازه شو
با جهان نامساعد ساختن
هست در میدان سپر انداختن
مرد خودداری که باشد پخته کار
با مزاج او بسازد روزگار
گر نسازد با مزاج او جهان
می‌شود جنگ آزما با آسمان
بر کند بنیاد موجودات را
می‌دهد ترکیب نو ذرات را
گردش ایام را برهم زند
چرخ نیلی‌فام را برهم زند
می‌کند از قوت خود آشکار
روزگار نو که باشد سازگار
در جهان نتوان اگر مردانه زیست
همچو مردان جان‌سپردن زندگی‌ست
آزماید صاحب قلب سلیم
زور خود را از مهمات عظیم
عشق با دشوار ورزیدن خوشَست
چون خلیل از شعله گلچیدن خوشَست
ممکنات قوت مردان کار
گردد از مشکل‌پسندی آشکار
حربه‌ی دون همتان کین است و بس
زندگی را این یک آئین است و بس
زندگانی قوت پیداستی
اصل او از ذوق استیلاستی
عفو بیجا سردی خون حیات
سکته‌ای در بیت موزون حیات
هر که در قعر مذلت مانده است
ناتوانی را قناعت خوانده است
ناتوانی زندگی را رهزن است
بطنش از خوف و دروغ آبستن است
از مکارم اندرون او تهی‌ست
شیرش از بهر ذمائم فربهی‌ست
هوشیار ای صاحب عقل سلیم
در کمینها می‌نشیند این غنیم
گر خردمندی فریب او مخور
مثل حر با هر زمان رنگش دگر
شکل او اهل نظر نشناختند
پرده‌ها بر روی او انداختند
گاه او را رحم و نرمی پرده‌دار
گاه می‌پوشد ردای انکسار
گاه او مستور در مجبوری‌ست
گاه پنهان در ته معذوری است
چهره در شکل تن آسانی نمود
دل ز دست صاحب قوت ربود
با توانایی صداقت توأم است
گر خود آگاهی همین جام جم است
زندگی کشت است و حاصل قوتَ‌ست
شرح رمز حق و باطل قوتَ‌ست
مدعی گر مایه‌دار از قوت است
دعوی او بی‌نیاز از حجت است
باطل از قوت پذیرد شأن حق
خویش را حق داند از بطلان حق
از کن او زهر کوثر می شود
خیر را گوید شری ، شر می‌شود
ای ز آداب امانت بی‌خبر
از دو عالم خویش را بهتر شمر
از رموز زندگی آگاه شو
ظالم و جاهل ز غیرالله شو
چشم و گوش و لب گشا ای هوشمند
گر نبینی راه حق بر من بخند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری در وصف مقام و شخصیت علی (ع) و ویژگی‌های اوست. شاعر عشق به علی را به عنوان سرمایه‌ای برای ایمان معرفی می‌کند. او از نور و تابندگی علی در زندگی خود سخن می‌گوید و بر این باور است که فهم زندگی و رموز آن، در درک مقام علی نهفته است. شعر به توانایی‌های علی، از جمله مدیریت و قدرت رهبری او اشاره می‌کند و او را به عنوان الگویی برای مردانگی و استقامت در برابر چالش‌های زندگی معرفی می‌کند.
شاعر همچنین نسبت به ناتوانی و ذلت هشدار می‌دهد و بر لزوم تلاش و قوی بودن در زندگی تأکید می‌کند. او به زیبایی عشق و تلاش در برابر سختی‌ها اشاره می‌کند و زندگی را به نوعی جنگیدن و مقاومت تعبیر می‌کند. در نهایت، او از شنوندگان می‌خواهد که به رموز زندگی و مسیر حق آگاه شوند و از جهل و ظلم دوری کنند.
هوش مصنوعی: علی، نخستین و بهترین مردان، عشق را به عنوان بنیادی برای ایمانش می‌داند.
هوش مصنوعی: من به خاطر خاندان او در این دنیا زندگی می‌کنم و مانند یک گوهر درخشان می‌درخشم.
هوش مصنوعی: من مانند نرگسی که دچار خلسه و نگاه کردن شده، در خیابان او گم شده‌ام و مانند بویی که سرگردان است، در این فضا به دور می‌زنم.
هوش مصنوعی: اگر از زمین من، زمزم جوشید، از خودش است؛ و اگر می‌ریزد شراب از تاک من، این نیز از خودش است.
هوش مصنوعی: من خاکم و از محبت او مانند آینه‌ای هستم که می‌توان نوا و احساسات درونم را دید.
هوش مصنوعی: چهره او به راستی نشانه‌ای از شرایطی دارد که باعث می‌شود مردم حقیقت را درک کنند و از عظمت او الهام بگیرند.
هوش مصنوعی: قدرت و استحکام دین روشن به واسطه این است که تمام کائنات و جهان، تابع و پیرو آموزه‌های آن هستند که از نسل او به‌دست آمده است.
هوش مصنوعی: حق او را بوتراب نامید و در لوح محفوظ به او «یدالله» گفته‌اند.
هوش مصنوعی: هر کسی که به رازهای زندگی آگاه باشد، می‌داند که نام علی چه معنایی دارد و چه اهمیتی دارد.
هوش مصنوعی: خاکی که به تاریکی تشبیه شده و اشاره به وجود انسان دارد، عقل و خرد را به سبب ظلم و ناعدالتی موجود در آن، در حال ناله و فریاد توصیف می‌کند.
هوش مصنوعی: اندیشه و تفکر در دنیای پرچرخش و تغییرات زمین، بر ماست که باید با دقت و آگاهی عمل کنیم؛ زیرا ساعت و زمان به خودی خود نمی‌بیند و نمی‌شنود. ما باید با هوشیاری و بینش، درک کنیم که چگونه در این دنیا حرکت کنیم.
هوش مصنوعی: افراد در راه زندگی به خاطر خواسته‌ها و آرزوهای خود ممکن است دچار دردسر و مشکل شوند. آنها باید مراقب باشند که این خواسته‌ها می‌تواند برایشان خطرآفرین باشد و باعث شکست شود.
هوش مصنوعی: شیر حق بر این سرزمین چیره شد و این گل سیاه را به دارویی برای زندگی تبدیل کرد.
هوش مصنوعی: مرتضی با شمشیر خود حق را نمایان کرده است، مانند بوتراب که از پیروزی بر سرزمین بدن به دست آمده است.
هوش مصنوعی: مردی که در کشور خودش موقعیت و اعتبار دارد، باید از درخشش خاصی برخوردار باشد و از افتادن به دام ناپسندی‌ها پرهیز کند.
هوش مصنوعی: هر کسی که به دور و بر خود توجه کند و در جست‌وجوی حقیقت باشد، باید بتواند از تجربه‌ها و دانش‌هایی که به دست می‌آورد، بهره‌برداری کرده و آنها را به آغوش خود بیاورد. مثل اینکه وقتی در سرزمین‌های دور سفر می‌کند، می‌تواند نور و روشنی‌ای که از مغرب می‌تابد، به خانه و زندگی‌اش بازگرداند.
هوش مصنوعی: هرکس که بر مرکب زندگی خود با زحمت و تنگی نشسته باشد، مانند نگینی است که بر انگشتری با ارزش قرار گرفته و نشان‌دهنده مقام و دولت اوست.
هوش مصنوعی: در زیر پاهای او عظمت خیبر وجود دارد و دست او در مکان دیگری قسمت‌کننده کوثر است.
هوش مصنوعی: آدمی که از خود خبر دارد، به قدرت و توانایی الهی پی می‌برد و از این آگاهی به مقام والای سلطنت و رهبری می‌رسد.
هوش مصنوعی: خود او، دروازه‌ی ورود به دنیای علم و دانش است و فرمانروایی او شامل حجاز، چین و روم می‌شود.
هوش مصنوعی: برای اینکه حکمران به خوبی بتواند بر سرزمین خود حکومت کند، باید بر روی خاک خود قرار گیرد و از محصول خود بهره‌مند شود. در حقیقت، او باید به منابع و قابلیت‌های خود توجه داشته باشد تا بتواند از نعمت‌ها و ثمرات ناشی از زحماتش بهره‌برداری کند.
هوش مصنوعی: پروانه شدن یعنی در عشق و محبت فنا شدن و خاک شدن نشانه‌ای از این مذهب است؛ باید آب شویم و جان‌مان را فدای آن کنیم تا به مردانگی و شجاعت واقعی برسیم.
هوش مصنوعی: ای گل نازک و لطیف، سنگی محکم و استوار شو تا اساس و پایه‌ی دیوار چمن باشی.
هوش مصنوعی: از زیبایی و محبت انسانی که در وجود خودت داری، انسانیت را بساز و به ترویج آرامش و سعادت در جامعه بپرداز.
هوش مصنوعی: اگر تو بنا کنی و دیوار و در بسازی، بدان که کسی دیگر از خاک تو استفاده می‌کند و چیزی دیگر می‌سازد.
هوش مصنوعی: ای تو که از ستم روزگار و تقدیر نابه‌هنگام به تنگ آمده‌ای، ناگهان از دل سنگ فریادی برمی‌آید.
هوش مصنوعی: ناله‌ها و فریادها و ماتم تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ ضربه‌های مکرر بر سینه چقدر طول می‌کشد؟
هوش مصنوعی: در عمل، مفهوم واقعی زندگی در لذت خلق کردن و پیروی از قوانینی که زندگی را شکل می‌دهند، نهفته است.
هوش مصنوعی: برخیز و دنیای تازه‌ای بساز، خودت را مثل شعله روشن کن و به بزرگ‌ترین شهرت دست یاب.
هوش مصنوعی: زندگی در دنیای پرچالش و دشوار موجب می‌شود که انسان باید با شجاعت و عزم راسخ از خود دفاع کند.
هوش مصنوعی: مردی که خود را کنترل کند و دوراندیش باشد، می‌تواند با توانایی‌هایش زندگی را مطابق میل خود سامان دهد.
هوش مصنوعی: اگر دنیا با حال و خواسته او سازگار نباشد، آنگاه طبیعت به جنگ و نبردی با آسمان خواهد پرداخت.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که با تغییرات و تحولات در ساختار موجودات، می‌توان به ترکیبی تازه از جزئیات و عناصر دست یافت. در واقع، هر زمان که تغییرات اساسی در بنیاد چیزها رخ می‌دهد، می‌توان به شکل جدیدی از وجود دست پیدا کرد.
هوش مصنوعی: دوران و تغییرات زمان را از هم می‌گسلد، همان‌طور که چرخ آبی رنگ هم می‌تواند رویدادها را دگرگون کند.
هوش مصنوعی: روزگار نو به وضوح از قدرت خود رونمایی می‌کند و نشان می‌دهد که با آن سازگاری دارد.
هوش مصنوعی: در این دنیا نمی‌توان به‌طور شجاعانه زندگی کرد، مگر آنکه مثل مردان با تمام وجود برای زندگی تلاش کرد و حتی برای آن جان داد.
هوش مصنوعی: کسی که قلب پاک و سالمی دارد، در امور بزرگ و مهم، توانایی و قدرت خود را امتحان می‌کند.
هوش مصنوعی: عشق زمانی که با سختی و چالش همراه باشد، لذت‌بخش است، مانند این که خلیل (ابراهیم) از میان آتش شعله‌ها میوه‌ای را چیده باشد.
هوش مصنوعی: امکان‌پذیری‌ها می‌تواند به قدرت مردان تبدیل شود، اگر از دشواری‌ها و انتخاب‌های سخت دوری گزینند.
هوش مصنوعی: زندگی نبردی است که تنها با دشمنی بی‌چون و چرا پیوند خورده است و هیچ چیز دیگری در آن اهمیت ندارد.
هوش مصنوعی: زندگی به وضوح نشان‌دهنده قدرتی است که اصل آن از لذت و تسلط ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: بخشش نادرست موجب سردی و کم‌خونی زندگی می‌شود، همان‌طور که بی‌نظمی در جریان زندگی می‌تواند به نوعی سکته یا توقف در آن بیانجامد.
هوش مصنوعی: هر کسی که در پایین‌ترین سطح ذلت و تباهی قرار دارد، به ضعف و ناتوانی خود راضی شده و آن را به عنوان قناعت و کم‌خواهی می‌پذیرد.
هوش مصنوعی: زندگی با ناتوانی دچار چالش است و در درون خود از ترس و دروغ حمله می‌کند.
هوش مصنوعی: شیر او از خوبی‌ها خالی است و به خاطر ویژگی‌های ناپسند، علاوه بر بزرگ بودن، به زشتی هم معروف است.
هوش مصنوعی: ای انسان عاقل و آگاه، مراقب باش که در کمینها و دام‌ها، فرصت‌هایی برای بهره‌برداری وجود دارد.
هوش مصنوعی: اگر کسی عالم و باهوش است، فریب او را نخور، زیرا او مانند حر در هر زمان و موقعیتی رنگ و شکل دیگری به خود می‌گیرد.
هوش مصنوعی: ظاهر او را اهل دانش نشناختند و پرده‌هایی بر روی او کشیدند.
هوش مصنوعی: گاه او با رحمت و نرمی خود دل‌ها را به آرامی دربر می‌گیرد و گاه با حالت افتادگی و خاکساری جلوه‌نمایی می‌کند.
هوش مصنوعی: گاهی او در شرایطی پنهان است که چاره‌ای جز این ندارد و گاهی او در وضعیتی مخفی است که دلیلی برای معذور بودن دارد.
هوش مصنوعی: چهره‌ی زیبا و جذابیت ظاهری، از دل و احساسات واقعی انسان می‌کاهد و باعث می‌شود که قدرت و احساسات درونی از دست برود.
هوش مصنوعی: توانایی و صداقت با یکدیگر در ارتباط هستند، و اگر به خودآگاهی دست یابی، همانند جام جم، یعنی آئینه‌ای که حقیقت را نشان می‌دهد، می‌باشی.
هوش مصنوعی: زندگی شبیه زراعت است و نتیجه‌اش قدرت و توانمندی است؛ توضیح و مفهوم حقیقت و باطل نیز در قدرت نهفته است.
هوش مصنوعی: اگر کسی که ادعا دارد، از قدرت و ثروت برخوردار باشد، نیاز به برهان و دلیل ندارد تا حرفش را ثابت کند.
هوش مصنوعی: حق و باطل هر کدام جایگاه و ویژگی‌های خاص خود را دارند. باطل نمی‌تواند حقیقت را به خوبی نشان دهد و برعکس، حقیقت هم نمی‌تواند بر پایه‌های نادرست بنا شود. در واقع، حقیقت از وجود باطل نیز تأثیر می‌پذیرد و در مقابل باطل بر اساس نادرستی‌هایش اعتبار خود را از دست می‌دهد.
هوش مصنوعی: اگر از کنار او بگذری، زهر که از کوثر می‌چکد، خیر را به شری تبدیل می‌کند و شر به وجود می‌آید.
هوش مصنوعی: ای کسی که از اصول و قوانین امانتداری بی‌خبری، به خودت بیندیش و خود را بهتر بشناس.
هوش مصنوعی: از اسرار زندگی مطلع شو، ای ظلمت‌زده و نادان، به غیر از خداوند توجه کن.
هوش مصنوعی: ای انسان باهوش، چشمان و گوش‌هایت را باز کن. اگر نتوانی راه حق را ببینی، بر من بخند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.