گنجور

 
قدسی مشهدی

حاجی محمّدجان قدسی مشهدی یکی از شاعران و سخنوران ایرانی قرن یازدهم هجری قمری است. او در ابتدای زندگی از طریق بقالی زندگی می‌کرد اما پس از آنکه در شاعری مشهور شد به هندوستان رفت و وارد دربار شاه جهان شد. از قدسی مشهدی دیوانی بر جای مانده که در سال ۱۳۷۵ توسط انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد به کوشش محمّد قهرمان به چاپ رسیده است. قدسی در سال ۱۰۵۶ هجری قمری درگذشت و در آرامگاه شاعران کشمیر دفن شد.

دیوان قدسی مشهدی به همت آقای امیرحسین موسوی در گنجور در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.

این آمار از میان ۸٬۳۱۲ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۲٬۵۰۱ ۳۰٫۰۹
۲ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۱٬۳۰۲ ۱۵٫۶۶
۳ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۱٬۰۹۶ ۱۳٫۱۹
۴ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۷۰۷ ۸٫۵۱
۵ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۶۶۶ ۸٫۰۱
۶ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۶۲۸ ۷٫۵۶
۷ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۳۸۶ ۴٫۶۴
۸ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۳۱۰ ۳٫۷۳
۹ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۲۹۸ ۳٫۵۹
۱۰ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۲۲۴ ۲٫۶۹
۱۱ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۶۵ ۰٫۷۸
۱۲ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۳۴ ۰٫۴۱
۱۳ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۲۸ ۰٫۳۴
۱۴ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۲۱ ۰٫۲۵
۱۵ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۱۵ ۰٫۱۸
۱۶ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۱۳ ۰٫۱۶
۱۷ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۱۰ ۰٫۱۲
۱۸ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۸ ۰٫۱۰

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۳٬۰۹۰ ۳۷٫۱۸
۲ مثنوی ۲٬۰۲۲ ۲۴٫۳۳
۳ چند بندی ۱٬۷۰۱ ۲۰٫۴۶
۴ رباعی ۱٬۳۰۲ ۱۵٫۶۶
۵ نامشخص ۱۰۰ ۱٫۲۰
۶ غزل/قصیده/قطعه ۹۷ ۱٫۱۷

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۱۹۳ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۱٬۲۱۹ شعر
۱ ۲ ۶۶۷ ۵۴٫۷۲
۲ ۵ ۱۰۲ ۸٫۳۷
۳ ۶ ۹۹ ۸٫۱۲
۴ ۷ ۸۶ ۷٫۰۵
۵ ۸ ۵۴ ۴٫۴۳
۶ ۴ ۵۰ ۴٫۱۰
۷ ۹ ۲۷ ۲٫۲۱
۸ ۱۰ ۲۱ ۱٫۷۲
۹ ۱۰۰ ۲۰ ۱٫۶۴
۱۰ ۳ ۱۷ ۱٫۳۹
۱۱ ۱ ۱۷ ۱٫۳۹
۱۲ ۱۱ ۱۳ ۱٫۰۷
۱۳ ۱۲ ۷ ۰٫۵۷
۱۴ ۱۶ ۴ ۰٫۳۳
۱۵ ۱۳ ۳ ۰٫۲۵
۱۶ ۱۴ ۳ ۰٫۲۵
۱۷ ۱۰۱ ۳ ۰٫۲۵
۱۸ ۶۰ ۲ ۰٫۱۶
۱۹ ۲۷ ۲ ۰٫۱۶
۲۰ ۱۹ ۲ ۰٫۱۶
۲۱ ۶۲ ۲ ۰٫۱۶
۲۲ ۲۵ ۲ ۰٫۱۶
۲۳ ۱۲۹ ۱ ۰٫۰۸
۲۴ ۱۰۹ ۱ ۰٫۰۸
۲۵ ۲۴ ۱ ۰٫۰۸
۲۶ ۲۹ ۱ ۰٫۰۸
۲۷ ۱۷ ۱ ۰٫۰۸
۲۸ ۵۰ ۱ ۰٫۰۸
۲۹ ۲۰ ۱ ۰٫۰۸
۳۰ ۴۰ ۱ ۰٫۰۸
۳۱ ۱۵ ۱ ۰٫۰۸
۳۲ ۹۰ ۱ ۰٫۰۸
۳۳ ۶۹ ۱ ۰٫۰۸
۳۴ ۱۹۳ ۱ ۰٫۰۸
۳۵ ۸۲ ۱ ۰٫۰۸
۳۶ ۳۷ ۱ ۰٫۰۸
۳۷ ۵۵ ۱ ۰٫۰۸
۳۸ ۹۹ ۱ ۰٫۰۸

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزلیات ۳٬۰۹۰ ۳۷٫۱۸
۲ مطالع و متفرقات ۹۷ ۱٫۱۷
۳ رباعیات ۱٬۳۰۲ ۱۵٫۶۶
۴ مثنوی‌ها ۱٬۳۶۱ ۱۶٫۳۷
۵ ساقی‌نامه ۲٬۴۶۲ ۲۹٫۶۲