شکرها واجب که نفس سرکش بدخوی را
رایض عقلم بزیر زین همت رام کرد
بود در آغاز کارم-دل چو گردون بیقرار
چون بدید انجام آن نیکو چو قطب آرام کرد
عمر ضایع میشد اندر پختن سودای خام
پخته نبود هر که زینسان کارهای خام کرد
عقل پیر از راه شفقت گفت با من کای جوان
هر که کرد آغاز کاری فکرت انجام کرد
مرغ جانرا کاشیان برسد ره و طوبی سزد
از برای دانه نتوان پای بند دام کرد
چون شنید ابن یمین فرمان سلطان خرد
نفس سرکش امتثال از کام و از ناکام کرد
کنج عزلت با فراغ خاطریرا همتش
بارگاه هر امیری و وزیری نام کرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نوعی به جدال میان عقل و نفس سرکش اشاره دارد. در آغاز، دل شاعر در حالتی بیقرار و آشفته مانند گردون است، اما با پیشرفت کار و دیدن نیکویی آن، آرامش مییابد. شاعر به این نکته اشاره میکند که عمر انسان در پی کارهای ناپخته هدر میرود و از عقل پیر میآموزد که هر کسی باید با تفکر و خلاقیت آغاز یک کار را به پایان برساند. همچنین، او تاکید میکند که انسان نباید به دانههای فانی وابسته شود و باید به فراز و نشیبهای زندگی با صداقت و صبر نگاه کند. بالاخره، شاعر از فراغ بال و آرامش دل در عزلت سخن میگوید و به اهمیت همت در رسیدن به اهداف بزرگ اشاره میکند.
هوش مصنوعی: شکرگذاری لازم است تا نفس سرکش و بدخلق را tame کنم و عقل خود را با این تلاش مهار کنم.
هوش مصنوعی: در ابتدای کار، دلم مانند آسمان بیقرار و پر از تلاطم بود. اما وقتی به پایان خوبی رسیدم، مانند قطبی آرام شد و آرامش یافت.
هوش مصنوعی: عمر انسان بیهوده تلف میشود اگر بخواهد به دنبال آرزوهای ناپخته و خام برود، زیرا هر کس به این شکل اقدام کند، هرگز به نتیجهای خوب دست نخواهد یافت.
هوش مصنوعی: عقل با مهربانی از من خواست که ای جوان، هر کس کاری را شروع کند، باید به نتیجه آن فکر کند.
هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به توصیف یک مرغ روح میپردازد که به سوی دنیایی زیبا و سرسبز پرواز میکند. در اینجا، "کاشیان" به معنای دنیای پاک و معنوی است و "طوبی" به درختی در بهشت اشاره دارد. در نهایت، شاعر میگوید که این مرغ نباید در دامها و تلههای دنیوی گرفتار شود و باید آزادانه برای دستیابی به خواستههایش پرواز کند. هشدار داده میشود که هدف او باید از آنچه که او را محدود میکند، فراتر باشد.
هوش مصنوعی: زمانی که ابن یمین فرمان سلطان را شنید، نفس سرکش خود را که به خواستهها و آرزوهایش وابسته بود، به اطاعت واداشت و از تلخی و شیرینی زندگی گذشت.
هوش مصنوعی: جای آرامش و تنهایی با قلبی راحت، به مانند مکان بزرگی است که هر پادشاه و وزیری آرزو دارد در آن حضور داشته باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چرخ نیلی خم پلاسم برد و ازرق فام کرد
و ز تپانچه روی من رنگ پلاسم وام کرد
کامران شد، هر که او قطع نظر از کام کرد
نامور شد تا نگین پهلو تهی از نام کرد
شب که دل از یأس مطلب بادهای در جام کرد
یک جهان حسرت به توفان داد و آهش نامکرد
برنمیآید سپند من به استیلای شوق
از جرس باید دل بیانفعالم وام کرد
چشم من شد پرده ی زنبور و بیداری ندید
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.