مگر یوسف در آئینه نگاه کرد
بسی تحسین آن روی چو مه کرد
ولی آئینه پنداشت، اینت نااهل
که او را میکند تحسین، زهی جهل
چه گر یوسف جمال تهنیت داشت
ولی آئینه جای تعزیت داشت
اگر معشوق آئینه ندیدی
جمال خود معائینه ندیدی
وگر برخاستی آئینه از راه
که گشتی از جمال خویش آگاه
وگر یوسف جمال خود بدیدی
ترنج و دست را بر هم بُریدی
چو روی او عیان او نمیشد
ز عشق خویش جان او نمیشد
چو هم در خود نظر کردن نبودش
ز عشق خویش خون خوردن نبودش
ولی گر دیگری نظاره کردی
ترنج و دست را یک پاره کردی
ترا گر یوسف محبوب باید
نخستت دیدهٔ یعقوب باید
که تا آئینهات زیبا نماید
جمال خویشتن پیدا نماید
جمال خویش را برقع برانداخت
ز آدم خویش را آئینهٔ ساخت
چو روی خود در آئینه عیان دید
جمال بی نشانی در نشان دید
جمال خویش را تحسین بسی کرد
مبر آن ظن که تحسین کسی کرد
اگر یک آدمی زاد از خیالی
نهد خود را لقب صاحب جمالی
چو آن آئینه در عین غلط ماند
ز نقش دایره بیرونِ خط ماند
اگر صد قرن در خلوت نشینی
که تا تو روی خود بینی نه بینی
کسی دیدی که روی خویش دیدست؟
کسی نشنید کین سِر کس شنیدست
اگر عکسی در آئینه به بینی
کجا رویت هر آئینه به بینی
چو روی تو نه باقیست و نه فانی
چگونه روی خود دیدن توانی
چو ممکن نیست روی خویش دیدن
بجز آئینهٔ در پیش دیدن
مکن زنهار پیش آینه آه
که تاتیره نه بینی روی چون ماه
دم سردت درون جان نگه دار
چو غوّاصان نَفَس پنهان نگه دار
اگر یک ذرّه در خود پیچ یابی
همی آن عکس خود را هیچ یابی
نه مُرده باش نه خفته نه بیدار
همی اصلا مباش این یاد میدار
تو داری آنچه میجوئی در آفاق
تو گم شو تا بیابی همچو عشّاق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تامل درباره زیبایی و شناخت خود میپردازد. شاعر با استفاده از یوسف و آیینه به بررسی مفهوم زیبایی و چگونگی درک آن میپردازد. یوسف، به عنوان نمادی از جمال، در آیینه به زیبایی خود نگاه میکند، اما آیینه همواره تصوری ناقص و غیر واقعی از زیبایی ارائه میدهد. شاعر اشاره میکند که اگر فردی واقعا بخواهد زیبایی خود را بشناسد، باید ابتدا به درون خود نگاهی عمیق و صادقانه داشته باشد. زیبایی واقعی و شناخت چهره حقیقی، هیچگاه به راحتی دستیافتنی نیست و نیاز به مکاشفهای درونی دارد.
شاعر تأکید میکند که انسانها نمیتوانند به طور مستقیم چهره خود را ببینند و فقط از طریق آیینه میتوانند تصویر خود را مشاهده کنند. اما با برقراری ارتباط با درون خود، ممکن است به درک عمیقتری از خود و زیباییهای نهفتهاش دست یابند. در نهایت، او هشدار میدهد که نباید فقط در سطح زیبایی به چیزی نگاه کرد، بلکه باید به عمق وجود خویش بپردازیم تا به حقیقت و عشق واقعی دست یابیم.
هوش مصنوعی: یوسف وقتی در آینه نگاه کرد، از زیبایی چهرهاش همچون ماه شگفتزده شد و آن را تحسین کرد.
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که شخصی به خود میبالد و خود را مورد تحسین قرار میدهد، در حالی که حقیقت این است که دیگران او را بیصلاحیت میدانند. این نشاندهندهی نادانی اوست که نمیداند چگونه مورد ارزیابی قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: یوسف با زیباییاش میتوانست مورد تحسین قرار بگیرد، اما در آینهای که او را نشان میداد، نشانهای از اندوه و ناامیدی دیده میشود.
هوش مصنوعی: اگر محبوب خود را در آینه نمیبینی، یعنی زیبایی و جلوههای خود را هم نمیتوانی مشاهده کنی.
هوش مصنوعی: اگر از جا برخیزی و به آینه نگاه کنی، متوجه زیبایی و جذابیت خود خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر جمال یوسف را میدیدی، با دیدن آن زیبایی، انگشتان خود را بر هم میفشردی.
هوش مصنوعی: وقتی چهرهاش نمایان باشد، عشق در دلش جلوه نمیکند و جانش تحت تأثیر عشقش قرار نمیگیرد.
هوش مصنوعی: وقتی که انسان به درون خود ننگرد، عاشقانهاش به درد نمیآید و زجر نمیکشد.
هوش مصنوعی: اما اگر به تماشای دیگری بپردازی، میوه را میچینی و آن را میشکنی.
هوش مصنوعی: اگر تو میخواهی محبوب یوسف باشی، باید ابتدا چشمان یعقوب را داشته باشی.
هوش مصنوعی: برای آنکه زیبایی تو در آینه نمایان شود، باید خودت را آشکار کنی.
هوش مصنوعی: زیبایی خود را از زیر پوشش برداشت و به واسطه آن، انسانی از خودش به تصویر کشید.
هوش مصنوعی: وقتی که چهرهام را در آینه دیدم، زیباییای را که نشانی از آن نداشتم، در آنجا مشاهده کردم.
هوش مصنوعی: زیبایی خود را بسیار ستوده است، اما این گمان را نداشته باش که ستایشگران دیگر او را ستودهاند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به خاطر خیال و تصور خود، خود را زیبا و جذاب بداند و لقبی همچون صاحب جمال بگیرد، آن فرد در واقع در دنیای خیالاتش زندگی میکند.
هوش مصنوعی: زمانی که آن آینه در میان خطا باقی میماند، از تصویر دایره خارج میشود و در واقع دچار اشتباه میشود.
هوش مصنوعی: اگر صد سال هم در تنهایی بگذرانی، اما نتوانی به خودت نگاه کنی و حقیقت وجودیت را ببینی، هیچ چیزی را نمیدرانی.
هوش مصنوعی: آیا تا به حال کسی را دیدهای که خود را چنان که هست ببیند؟ آیا تا کنون کسی را شنیدهای که رازی را که در دل دارد، دیگران هم بشنوند؟
هوش مصنوعی: اگر در آئینه به چهره خود نگاه کنی، در هر آئینه دیگری نیز باز هم چهرهات را خواهی دید.
هوش مصنوعی: وقتی که چهره تو نه به حالتی ثابت است و نه به حالتی ناپدید، چگونه میتوانی خود را در آینه وجودت ببینی؟
هوش مصنوعی: وقتی نمیتوانم چهرهام را ببینم، جز از طریق آینهای که در جلویم قرار دارد، راهی ندارم.
هوش مصنوعی: زنهار! از نگاه به آینه خودداری کن، زیرا ممکن است که چهرهات که به زیبایی ماه است را تیره و ناخوشایند ببینی.
هوش مصنوعی: نفس سردت را در درون وجودت حفظ کن، همانطور که غواصان نفس خود را مخفی نگه میدارند.
هوش مصنوعی: اگر کمی به درون خود نگاهی بیندازی، در آن صورت میتوانی تصویری از وجود خود را پیدا کنی.
هوش مصنوعی: نه در خواب باش، نه در حالت مرگ، و نه کاملاً بیدار. بههیچ وجه به این شرایط فکر نکن و در یاد این مسائل باقی نمان.
هوش مصنوعی: تو آن چیزی را که به دنبالش هستی، در دنیا پیدا نمیکنی؛ بهتر است خودت را در جستجویش گم کنی تا مثل عاشقان به آن دست یابی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.