یکی دیوانهٔ بی پا و سر بود
که هر روزش زهر روزی بتر بود
دلش بگرفته بود از خلق وز خویش
نه از پس هیچ ره بودش نه از پیش
زبان بگشاد کای دانندهٔ راز
چو نیست این آفرینش را سری باز
ترا تا کی ز بُردن و آوریدن
دلت نگرفت یا رب ز آفریدن
مرا گوئی چو رفتی زین جهان تو
نشانی باز ده ما را بجان تو
چو جانم بیجهان ماند از جهان باز
کسی جوید نشان از بینشان باز
نمیدانم که درمانم چه چیزست
دل من چیست یا جانم چه چیزست
ندارد چاره این بیچارهٔ خویش
زناهمواری هموارهٔ خویش
فرو رفتم بهر کوئی وسوئی
ولی برنامدم از هیچ روئی
بسی گرد جهان برگشتهام من
برای این چنین سرگشتهام من
ز بستان الستم باز کندند
نگونسارم بدین زندان فکندند
ازان سر گشته و گم کرده راهم
که یک دم برکنار دایه خواهم
از آنجا کامدم بیخویش و بیکس
اگر آنجا رسم این دولتم بس
اگر آنجا رسم ورنه درین سوز
بسر میگردم از حیرت شب و روز
دلم پُر درد و جانم پُر دریغست
که روزم تیره ماهم زیرِ میغست
اگر پایم درین منزل بماند
دلم ناچیز گردد گِل بماند
ز کوری پشت بر اسرار کردیم
بغفلت خرقه را زنّار کردیم
خرد دادیم و خر طبعی خریدیم
ادب دادیم و گستاخی گزیدیم
اگر دل هم درین سودا بماند
تکاپوئی بدست ما بماند
چه سود از عمر چون سودی ندیدیم
وگر دیدیم به بودی ندیدیم
دلا چندم کُشی چندم گدازی
که نه سر می نهی نه می فرازی
چو دردت هست، مردی مرد بنشین
بمردی بر سر این درد بنشین
چو از دردی تو هردم سرنگون تر
مرا تا چند گردانی بخون در
چو شمعم هر زمان بر سر نهی گاز
بدستی دیگرم جلوه دهی باز
اگر از پای افتم گوئیم خیز
وگر در تگ دَوَم گوئی مشو تیز
اگر نزدیک وگر از دور باشم
همی تا من منم مهجور باشم
ندارم از ده و مه دِه نشانی
رهائی دِه مرا زین دِه زمانی
چو بو ایّوب خود را خانهٔ ساز
چو خانه ساختی در نِه بهم باز
که تا ناگاه مهد مصطفائی
شود هم خانهٔ چون تو گدائی
اگر تو کافری ایمانت بخشد
وگر درماندهٔ درمانت بخشد
ترا چون پیر رهبر دستگیرست
مریدی کن که اصل مرد پیرست
چو از حق پیر مرشد مطلق آمد
بعینه کار او کار حق آمد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر دربارهی دیوانهای است که تمام روزهایش به زحمت و ناامیدی میگذرد. او از زندگی روزمره و روابطش با دیگران ناراضی است و در جستجوی معنی و نشانهای از وجودش در این جهان است. او از خدا میپرسد که چرا انسان را آفریده و چرا دلش آرام نمیگیرد.
او احساس میکند که بدون هدف و راهی مشخص سرگردان است و درد و رنجی در دل دارد که به او فشار میآورد. این دیوانه در تلاش برای یافتن پاسخهای چالشبرانگیز خود است و از بنبستهای زندگیاش میگوید. او خواستار رهایی از درد و رنج است و در جستجوی حقیقت و معنا میباشد.
در پایان، او به خودشناسی و یافتن راه در زندگی تأکید میکند و به دنبال راهنمایی از یک پیر و مرشد برای تهییج و هدایت خود است. شعر به نوعی به جستجوی معنا و حقیقت در زندگی و تلاش برای رهایی از رنج اشاره دارد.
هوش مصنوعی: مردی دیوانه و بیپاور و بیسری وجود داشت که هر روز اوضاعش بدتر از روز قبل میشد.
هوش مصنوعی: دلش از مردم و خودشم گرفته بود، نه اینکه از چیزی در پشت یا جلوش ناراحت باشد.
هوش مصنوعی: زبان خود را باز کرد و گفت: ای کسی که به رازها آگاهی، بدان که در این آفرینش هیچ چیزی پنهان نیست.
هوش مصنوعی: تا کی باید در دل من نفرت و دوری از تو وجود داشته باشد، ای پروردگار؟ چرا باید در خلقت من چنین حالتی باشد؟
هوش مصنوعی: چرا وقتی از این دنیا رفتی، نشانهای از خودت به ما نشان نمیدهی؟ ما به تو وابستهایم و برای جان تو ارزش قائل هستیم.
هوش مصنوعی: وقتی جانم بدون ارتباط با دنیا بماند، کسی دیگر نشانی از آنچه که بیشکلی و نامشخص است، جستجو نمیکند.
هوش مصنوعی: نمیدانم که درمان دردهایم چیست و نمیدانم که دل و جانم چه احساسی دارند.
هوش مصنوعی: این فرد بیچاره، با مشکلات و تنشهای درونیاش راهی برای فرار ندارد و همواره درگیر این تعارضات است.
هوش مصنوعی: به خاطر کسی یا چیزی به عمق جان خود فروافتادهام، اما هدفم از این کار هیچچیز نیست.
هوش مصنوعی: من در سفرهای زیادی به دور دنیا رفتهام و به همین خاطر در این بیخبری و سردرگمی به سر میبرم.
هوش مصنوعی: از باغ برگشتند و مرا به زندان انداختند، در حالی که حال و روز خوبی ندارم.
هوش مصنوعی: من از آن کسی که سرگشته و راه را گم کردهام، میخواهم که یک لحظه از دایهام دور باشد.
هوش مصنوعی: من از آنجا آمدهام بیهیچ تعلقی و بدون همراه، اگر در آنجا چنین زندگیای برای من مقدر شده باشد.
هوش مصنوعی: اگر آنجا از نظر رسم و قانون نباشد، در این آتش سوزان به سر میبرم و از سر حیرت شب و روز را میگذرانم.
هوش مصنوعی: دل من پر از درد و رنج است و جانم پر از حسرت، روزهایم تاریک و شبهایم زیر ابرها و سایههای غم است.
هوش مصنوعی: اگر پایم در این مکان بماند، احساس بیارزشی و پوچی در دل من ایجاد میشود و مانند گلی که در همان جا باقی مانده، از بین میروم.
هوش مصنوعی: به خاطر نداشتن بصیرت، از فهم حقایق غافل شدیم و به اشتباه، به ظواهر و رسومات سطحی اهمیت دادیم.
هوش مصنوعی: ما عقل و خرد خود را از دست دادیم و در عوض ناپختگی و بیادبی را انتخاب کردیم.
هوش مصنوعی: اگر دل همچنان در این عشق و خیال بماند، دیگر هیچ تلاشی به دست ما نخواهد ماند.
هوش مصنوعی: اگر عمرمان بیفایده و بدون بهره باشد، چه فایدهای دارد؟ حتی اگر در زندگی چیزی به چشم دیدهایم، در واقع به خوبی و درستی آن دست نیافتهایم.
هوش مصنوعی: ای دل، چرا بارها میکشی و خود را به آتش میکشی، در حالی که نه میتوانی به سرانجام برسی و نه میدرخشی؟
هوش مصنوعی: وقتی که دچار درد و مشکل هستی، باید با شجاعت و مردانگی به آن سر و سامان دهی و با تحمل و سختی با آن مواجه شوی.
هوش مصنوعی: هر لحظه به خاطر درد تو بیشتر از قبل از پا میافتم، پس تا کی میخواهی مرا در دریایی از خون غرق کنی؟
هوش مصنوعی: من مانند شمعی هستم که هر بار بر سرش گاز میزنی، او همواره به شکلی زیبا و درخشان ظاهر میشود.
هوش مصنوعی: اگر به زمین بیفتم بگویید بلند شو و اگر در تردید باشم، به من نگو که عجله کنم.
هوش مصنوعی: اگر نزدیک باشم یا از دور، به هر حال وقتی من خودم را گم کردهام، به نوعی در تنهایی و جدایی به سر میبرم.
هوش مصنوعی: من نه نشانی از ده و ماه دارم و نه راهی برای رهایی از این ده. امیدوارم روزی از این وضعیت آزاد شوم.
هوش مصنوعی: وقتی که خود را مانند ایوب زنده کردهای، مانند کسی که خانهای ساخته، اکنون وقتی خانه را ساختی، در آن به آرامش و انس بپرداز.
هوش مصنوعی: به ناگاه ممکن است کسی که در حال حاضر در زندگیاش به سختی میگذرانید، به نعمتهای بزرگ و مقامهای والا دست پیدا کند.
هوش مصنوعی: اگر تو بیایمان باشی، ایمان به تو میدهد و اگر در سختی و درماندگی باشی، راه نجات را به تو نشان میدهد.
هوش مصنوعی: هرگاه که پیر خردمند و راهنما به یاری تو میآید، باید شاگردی را انتخاب کنی که ریشهاش در کمال و شخصیت مردان بزرگ باشد.
هوش مصنوعی: زمانی که پیرِ راهنما و شایسته از حق و حقیقت سخن میگوید، کار او چیزی جز عمل و ارادهی حق نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.