بیا ای باز تند و تیز پرواز
مشو غره بجاه و عزت و ناز
همی نازی که بر دست شهانی
تو رسم و عادت شاهان ندانی
نشانند بر سر دستت بعمدا
بیندازند چون خاکت به صحرا
اگر نفست نکردی خویش بینی
اگر چشمت نکردی پیش بینی
چرا چشم کژت بر دوختندی
به مردارت چو مرغ آموختندی
چرا در ماتم خود ماندهٔ تو
چرا اسرار حق ناخواندهٔ تو
ببستند پای تو چشمت گشادند
کلاه غفلتت بر سر نهادند
فروماندی چو کوران درغم خویش
نمیبینی فضای عالم خویش
چو بردارند کلاه غفلت از سر
به عزم آشیان بر هم زنی پر
تو خواهی تا کنی پروای پرواز
ولی بند دوالت میکشد باز
دریغا گر قناعت یار بودی
چرا پای دلت افکار بودی
تو تا در بندگی بیجان نباشی
قبول حضرت سلطان نباشی
ترا گردیدهٔ سر یار بودی
کجا با این و آن غمخوار بودی
تو آن بازی که صیادان عالم
بتو دل شاد باشند و تو درغم
ترا از آشیان عالم جان
بیاوردند بهر دست شاهان
تو بر دست هوای خود نشستی
به بند حرص جان خود بخستی
بقای چشم خود بر دوختندت
نموداری چو زاغ آموختندت
چو کوران بر سر ره مینشینی
دودیده باز کن تاره به بینی
کلامت را بینداز از سر جان
ز بهر ذوق تن جان را مرنجان
به پیوند هوای حرص و مستی
بپر بر آشیان خود که رستی
ز من بشنو تو ای صیاد خونریز
که از تندی و خون ریزی بپرهیز
ازین پس هیچکس نازارو خوش باش
غم دنیا مخور دیندار و خوش باش
به ناحق خون چندین صید کردی
تو روز عاقبت هم صید گردی
بیندیش از جفای چرخ گردون
که تو روزی شوی هم خوار و محزون
اگر مرد رهی موری میازار
که موری اندرین ره نیست بیکار
اگر دیوانهٔ چون دیو خناس
سر چنگال داری همچو الماس
تو تا با ما کنی دعوی به مردی
مگر سر پنجهٔ مردان نخوردی
تودر مردی نداری پای بر جای
چنان بهتر که داری بند بر پای
اگر مردی ز دشمن دل مکن تنگ
مدارا کردن اولی تر هم از جنگ
وگر خواهی که در عالم چو چاکر
نهد خلق جهان بر پای تو سر
کلاه سروری از سر بینداز
سر خود در ره کهتر درانداز
بآب علم بنشان آتش خشم
منه تیر جفا بر ترکش خشم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی حال و هوای یک پرنده، به ویژه باز، میپردازد که به خاطر عزت و مقامش دچار فریب و غرور شده است. شاعر به او هشدار میدهد که هرچند ممکن است در ابتدا برتر به نظر برسد، اما در واقعیت نمیداند که چگونه رفتار کند و در نهایت ممکن است به دست دیگران سقوط کند.
شاعر از او میخواهد که خود را بشناسد و به مراقبت از احساسات و افکارش بپردازد. او نکاتی را درباره قناعت، بندگی و آگاهی از دنیای اطرافش مطرح میکند. در نهایت، شاعر تذکر میدهد که اگرچه ممکن است در قدرت و عظمت به سر برد، اما باید از غرور دوری کند و به تسلط بر روح و افکارش توجه کند، زیرا در غیر این صورت سقوط خواهد کرد.
شاعر به اهمیت مدارا و همزیستی به جای جنگ و جدل تأکید میکند و به او توصیه میکند که از خشم و تندخویی پرهیز کند و بر علم و حکمت تمرکز کند.
هوش مصنوعی: ای باز پرنده، بیا و با سرعت پرواز کن، ولی فریفتهی مقام و عزت و زیبایی خود نشو.
هوش مصنوعی: تو به زیبایی و دلربایی معروفی، اما نمیدانی که رفتارها و آداب سلطنتی چگونه است.
هوش مصنوعی: به عمد بر روی دستانت نشان میگذارند و تو را در بیابان مانند خاک رها میکنند.
هوش مصنوعی: اگر نتوانی خودت را بشناسی، اگر چشمت واقعیتها را نبیند، در واقع نمیتوانی به درستی درک کنی که چه چیزی در حال رخ دادن است.
هوش مصنوعی: چرا چشم کج تو به مردگان دوخته شده است، مانند اینکه به پرندهای یاد دادهاند تا نگاه کند؟
هوش مصنوعی: چرا در غم خود ماندهای و هنوز رازهای خدا را نمیدانی؟
هوش مصنوعی: چشمانت را باز کردند و تو را از واقعیت دور کردند، و در عین حال در دام بیخبری و غفلت گرفتار ساختند.
هوش مصنوعی: در اندوه خود غرق شدهای و مانند نابینایان، توانایی دیدن و درک دنیای اطرافت را از دست دادهای.
هوش مصنوعی: وقتی که غفلت از سر برداشته شود و به جدیت و تلاش برای ساختن آینده پرداخته شود، باید با انرژی و عزم راسخ به سمت هدف خود بروی و با determination اقدام کنی.
هوش مصنوعی: تو میخواهی پرواز کنی و آزاد باشی، اما بند و زنجیرهای دورت تو را به زمین میکشانند و مانع پروازت میشوند.
هوش مصنوعی: ای کاش که قناعت در دل یارت بود، وگرنه چرا افکار سنگین بر دلت بار شده است؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که در راه بندگی و اطاعت با دل و جان نباشی، نمیتوانی مورد پذیرش و قبولیت در پیشگاه سلطان قرار بگیری.
هوش مصنوعی: تو در گردش و نزدیکی یار خود قرار داشتی، پس چگونه میتوانستی با دیگران همدردی کنی؟
هوش مصنوعی: تو آن بازی هستی که صیادان جهان به خاطر تو خوشحالند، اما خودت در غم و اندوه به سر میبری.
هوش مصنوعی: تو را از دنیای آسمانی و زیبا به اینجا آوردند تا در خدمت افراد بزرگ و با قدرت باشی.
هوش مصنوعی: شما تحت تأثیر خواستهها و آرزوهای خود قرار گرفتهاید و به خاطر طمع و حرص خود، از زندگی و جانتان بهرهبرداری نمیکنید.
هوش مصنوعی: چشمهای خود را به تو دوختهاند، گویی که زاغی به تو درس خاموشی داده است.
هوش مصنوعی: وقتی که بر سر راه مینشینی و مانند نابینایان هستی، چشمانت را باز کن تا چیزهای تازهای را ببینی.
هوش مصنوعی: کلامت را با دلی شاد بیان کن و نگذار که جسم باعث دردسر روح شود.
هوش مصنوعی: برای رهایی از وابستگی و تمایلاتی که ناشی از حرص و شوق بیپایه است، به جستجوی آرامش و دلبستگیهای واقعی خود بپرداز.
هوش مصنوعی: ای صیاد خونی، به من گوش کن و از شدت و خشونت دوری کن.
هوش مصنوعی: از این به بعد هیچکس را جدی نگیر و نگران مشکلات دنیا نباش. دیندار باش و زندگی را با شادی سپری کن.
هوش مصنوعی: تو به ناحق جان بسیاری از موجودات را گرفتی، اما در پایان خودت نیز شکار میشوی.
هوش مصنوعی: به این موضوع فکر کن که دنیا چقدر ظالم است، زیرا روزی تو هم ممکن است ذلیل و غمگین شوی.
هوش مصنوعی: اگر در زندگیات با کسی برخورد کردی که ضعیف و بیزبان است، به او آزار نرسان. چرا که در این راه، کسی نیست که به جزئیات و زحمتهای او توجه کند.
هوش مصنوعی: اگر دیوانهای شبیه دیو کینهتوز داری، چنگالی متصل به او همچون الماس خواهد بود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که با ما ادعای مردانگی میکنی، باید بدانیم که آیا از امتحانهای سخت و چالشهای واقعی گذر کردهای یا نه.
هوش مصنوعی: اگر تو کسی را نداری که همچون تو استوار و محکم بایستد، بهتر است که به جای او هیچ وابستگی نداشته باشی و آزاد باشی.
هوش مصنوعی: اگر دشمنی داری، دلت را تنگ نکن و بهتر است که با صلح و مدارا رفتار کنی تا اینکه به جنگ رو بیاوری.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی که مردم جهان به احترام تو بایستند و مانند یک خدمتکار در برابر تو رفتار کنند، باید در این دنیا به اندازه کافی تلاش و زحمت بکشی.
هوش مصنوعی: تو به عنوان یک سرور و استاد نباید غرور و مقام خود را در نظر بگیری، بلکه باید به دیگران خدمت کنی و از مقام خود برای کمک به آنها استفاده کنی.
هوش مصنوعی: با آب دانش و علم، آتش خشم و غضب خود را فرونشان، و تیر بیرحمی را از کمان خشم خود خارج کن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.