چنین گفت آن جوانمرد پگهخیز
که پیش از صبحدم در طاعت آویز
به هر طاعت که فرمودند پای آر
نماز چاشت آنگاهی بجای آر
چو این کردی ز فرمان بیش کردی
نکو کردی تو آنِ خویش کردی
کنون گر در رسد بازیت از راه
نشیند بر سر دست تو ناگاه
تو پایش گیر کاینجا جمله سودست
وگرنه باز گیر تو که بودست
اگر آویزشی داری به مویی
نیابی بوی او از هیچ سویی
مگر پالوده گردی روزگاری
که تا بویی بیابی از کناری
ز تو تا هست مویی مانده بر جای
بدان یک موی مانی بند بر پای
جنب را بر تن ار خشک است یک موی
هنوزش نانمازی دان به صد روی
چو مویی تا به کوهی در حساب است
چه مویی و چه کوهی چون حجاب است
تو تا یکبارگی جان درنبازی
جنب دانم ترا و نانمازی
مکاتب را اگر یک جو بماندست
بدان جو جاودان در گو بماندست
توییِ تو ترا نامحرم آمد
تو بی تو شو که آدم آن دم آمد
اگر آیینه تو همدم تست
چو از دم تیره شد نامحرم تست
دو همدم را که با همشان حساب است
اگر مویی میان باشد حجاب است
چو بنشیند به خلوت یار با یار
نفس نامحرم افتد همچو اغیار
ندانی کرد هرگز خلوت آغاز
مگر از هر چه داری خو کنی باز
نه زان شیر مردان سر راه
که گردد جان تو زین راز آگاه
علیالجمله یقین بشناس مطلق
که از حق نیست برخوردار جز حق
بگو تا در خور حق یار که بود
چو جز حق نیست برخوردار که بود
چو در دریای قدرت قطرهٔ تو
چو با خورشید حضرت ذرهٔ تو
چگونه وصل او داری تو امید
چگونه بر توانی شد به خورشید
تو میخواهی بزاری و بزوری
که آید پیل در سوراخ موری
برو بنشین که جان از دست برخاست
درآمد هوشیار و مست برخاست
اگر جان است دایم غرقه اوست
وگر عقل او برون از حلقه اوست
هزاران ذره سرگردان بماندست
ولی خورشید در ایوان بماندست
درین دریا هزاران قطره پنهانست
ولی گوهر درون قعر پنهانست
بسی در وصف او تصنیف کردند
بسی با یکدگر تعریف کردند
هزاران قرن میکردند فکرت
بآخر با سرآمد عجز و حیرت
زهی دریای پر دُر الهی
که ننشیند برو گرد تباهی
سخنها میرود چون آب زر پاک
ولیکن دیده داری تو پر خاک
دلت با نفس شهوت خوی کرده
کجا بیند معانی زیر پرده
چو تو عالم ندانی جز خیالی
کجا یابی ازین معنی کمالی
ترا با این چه کار ای خفته باری
ندارد مشک با کناس کاری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نوعی حکمت و اندرز است که دربارهی تلاش در عبادت و دوری از حجابهای نفس و خواستههای دنیوی سخن میگوید. شاعر توصیه میکند که انسان باید در طاعت و عبادت کوشا باشد و هیچ مانعی (حتی به اندازه یک مو) نباید بین او و حق قرار گیرد. او به ارتباط با خداوند و درک حقیقت اشاره میکند و بیان میکند که انسان نمیتواند به خداوند نزدیک شود مگر اینکه تمام تعلقات و خواستههای دنیوی را کنار بگذارد. همچنین، او به لزوم شناخت خود و خالص کردن نیت در عبادت تأکید میکند. در نهایت، پیام این سخن این است که فهم عمیق و واقعی از معانی روحانی تنها در گروی تلاش در طاعت و پاکسازی دل از تعلقات دنیوی به دست میآید.
هوش مصنوعی: جوانمرد به پرهیزگاری و تلاش در شب اشاره میکند و میگوید باید قبل از طلوع صبح به کارهای عبادی و نیکو مشغول شویم.
هوش مصنوعی: برای انجام عبادت که دستور دادهاند، پای خود را به عبادت بگذار و نماز صبح را به جا آور.
هوش مصنوعی: وقتی که این کار را انجام دادی، از دستورات فراتر رفتی و کارهای خوبی کردی که در واقع به خودت انجام دادی.
هوش مصنوعی: اکنون اگر دوباره بازی تو از راه برسد، ناگهان بر روی دستان تو نشسته خواهد بود.
هوش مصنوعی: به تلاش و کوشش خود ادامه بده، زیرا در اینجا همه چیز به نفع توست و اگر دست از کار بکشی، چه کسی میتواند به تو کمک کند؟
هوش مصنوعی: اگر به چیزی وابسته باشی، هرگز نمیتوانی بویی از آن به دست بیاوری، حتی اگر در نزدیکیات باشد.
هوش مصنوعی: آیا تو روزی به جایی میرسی که بتوانی از دور بویی خوش را حس کنی؟
هوش مصنوعی: اگر از تو حتی یک موی باقی مانده باشد، بدان که آن یک مو، تو را به دلیلی محکم به خود متصل کرده است.
هوش مصنوعی: اگر بر بدن جنبندهای حتی یک موی خشک باشد، همچنان نشاندهنده زندگی و وجود اوست. این نشانه را باید به روشهای مختلف در نظر گرفت.
هوش مصنوعی: هر چیزی در زندگی، حتی کوچکترین چیزها مانند مو، در مقایسه با چیزهای بزرگتر مانند کوه، دارای اهمیتی خاص هستند. اما در نهایت، هر دوی آنها فقط مانعهایی هستند که باعث میشوند ما نتوانیم حقیقت را بهخوبی ببینیم.
هوش مصنوعی: اگر یک بار هم جانت را برای چیزی نگذارید، میدانم که تو را از آنچه هستی، میشناسم و در تو نشانی از نماز و نیکی نمیبینم.
هوش مصنوعی: اگر مکاتب و نظامهای فکری به اندازهای پایدار و محکم باقی بمانند، آن پایداری میتواند برای همیشه در یادها بماند.
هوش مصنوعی: تو خود تویی، در حالی که با دیگری در ارتباطی. به تنهایی باش و از او جدا شو، چرا که انسانیت در لحظهای که در کنار تو نیست، به وجود میآید.
هوش مصنوعی: اگر آینهی تو همدم تو باشد، زمانی که نفسها تیره و آلوده شود، آن وقت در جمع نامحرمان قرار میگیری.
هوش مصنوعی: دو نفر که با هم رابطه نزدیکی دارند، اگر بینشان حتی یک موی نازک هم باشد، آن موی نازک میتواند مانع از نزدیکتر شدنشان شود.
هوش مصنوعی: زمانی که یار در خلوت با یارش نشسته باشد، نفس بیگانه و نامحرمی به میان میآید که مانند دیگران است.
هوش مصنوعی: هرگز نمیتوانی به آرامش و تنهایی دست پیدا کنی مگر اینکه از تمام چیزهایی که داری، دل بکنی و به آنها عادت نکنی.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که از مردان شجاعی که در مسیر شما هستند، انتظار نداشته باشید که به راحتی جانتان را نجات دهند، زیرا آنها ممکن است از رازهای درونی شما بیخبر باشند.
هوش مصنوعی: به طور کلی، مطلق را بشناس که تنها حقیقت است و هیچ چیز دیگری از آن بهرهمند نیست.
هوش مصنوعی: بگو که یار شایسته حق کیست، چون کسی جز حق نیست که بهرهمند باشد.
هوش مصنوعی: زمانی که تو در دریای عظمت و قدرت قرار داری، همچون یک قطرهای به شمار میآیی، و وقتی در مقایسه با تابش و روشنایی خورشید قرار میگیری، ارزش تو تنها به اندازهٔ یک ذره است.
هوش مصنوعی: چگونه میتوانی به ارتباط با او امیدوار باشی؟ چگونه میتوانی به روشنایی و روشنی او دست پیدا کنی؟
هوش مصنوعی: تو میخواهی که با زور و فشار، چیزی بزرگ و غیر ممکن را به جایی کوچک و تنگ وارد کنی.
هوش مصنوعی: برو و آرام بگیر، زیرا جان و انرژیات به پایان رسیده است. حالا وقت آن است که با هوشیاری و شادی دوباره به زندگی برگردی.
هوش مصنوعی: اگر زندگی وجود دارد، همیشه در آن غوطهور است و اگر عقل و فهم از آن جدا شود، به بیمعنی میشود.
هوش مصنوعی: هزاران ذره در حال حرکت و پراکندگی هستند، اما نور خورشید ثابت و درخشان است.
هوش مصنوعی: در این دریا هزاران قطره وجود دارد، اما گوهری در عمق آن نهفته است.
هوش مصنوعی: در مورد او بسیاری شعرها سروده شده و افراد زیادی به تعریف و تمجید از او پرداختهاند.
هوش مصنوعی: هزاران سال فکر میکردند و در نهایت به این نتیجه رسیدند که ناتوانی و گیجی آخر کار است.
هوش مصنوعی: چه نعمت بزرگی است این دریا که در تمام عمرش نمینشیند و غرق خرابی و تباهی نمیشود.
هوش مصنوعی: گفتهها مانند آب طلا خالص و باارزش هستند، اما تو چشمی داری که پر از خاک و کدورت است.
هوش مصنوعی: دل تو به وسوسههای شهوت مشغول است، چگونه میتواند معانی عمیق و پنهان را ببیند؟
هوش مصنوعی: اگر تو از علم و دانش فقط در خیالات به سر میبری، چگونه میتوانی به حقیقت و معنی واقعی کمال دست پیدا کنی؟
هوش مصنوعی: تو که در خواب هستی، چه ارتباطی با من دارد؟ مشک و کناس (شیوهٔ دلربایی) هر کدام کار خود را دارند و به هم مربوط نیستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.