بیافرید خداوند آسمان و زمین
دو آفتاب که هر دو منورند به دین
یک آفتاب دُرفشان شده ز روی سپهر
یک آفتاب فروزان شده ز روی زمین
همی فزاید از آن آفتاب قُوّت طبع
همی فزاید ازین آفتاب قُوّت دین
مغان به طاعت آن بر زمین نهاده رخان
شهان به خدمت این بر زمین نهاده جبین
سپهر و جملهٔ سیّارگان مُسَخّر آن
زمین و جملهٔ شاهنشهان مُسَخّر این
نظامِ عالم از این آفتاب بیشترست
که جای خویش همه ساله تخت دارد و زین
خدایگانی کز رأی و همت و نظرش
عزیز شد قلم و تیغ و تاج و تخت و نگین
گرفت ملک زآیین و رسم او رونق
که هست خسرو فرخندهرسم و خوبآیین
اگر به جهد بکوشند اختران فلک
به صد هزار قِرانَشْ نیاورند قرین
وگر شمارکنند آنچه کرد در یک سال
فَذلِکش نتوان یافت از شُهور و سنین
شهان رسند به مقصود در کمین و مصاف
رسید شاه به مقصود بیمصاف و کمین
ز بهر ایمنی روزگار و راحت خلق
گمان خویش به اقبال خویش کرد یقین
حسود بیهده کردار پیش او از بیم
چنان نمود که روباه پیش شیر عرین
مخالفان را اقبال او و دولت او
چنان گرفت که گیرد تَذَروْ را شاهین
کشید باز همین وقت لشکری سوی شام
بتوخت از دل اعدا به تیغ برانکین
شهی است اوکه به یک سال در دو فتح کند
به حدَ شام چنان و به حدَ بلخ چنین
خدایگانا هستی نشسته بر در بلخ
رسیده صاعقهٔ تیغ تو به روم و به چین
سریر تو چو سپهرست و مرکب تو چو باد
گهی سپهر نشینی و گاه بادنشین
تویی که عدل تو رضوان شدست در عالم
شکفت عالم ازو سربهسر چو خلد برین
توییکه تیغ و کف تو خبر دهند همی
زصورت مَلَکالْموت و جبرئیل امین
تو شاه باز پسینی درین جهان ملکا
چنانکه بود محمد رسول باز پسین
همیشه تاکه ز تشرین صبا کند نیسان
همیشه تاکه ز نیْسان خزان کند تِشْرین
دل تو شاد همی باد و دولت تو بلند
زبخت نیک تورا دانش و هنر تلقین
رعایت تو و عدل تو و عنایت تو
به دین و دنیا پیوسته تا به یومالدین
تو بر مراد دل خویش جام باده به دست
زخلق بر تو دعا وَزْ فرشتگان آمین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش خداوند و آفرینش او از آسمان و زمین میپردازد. شاعر به دو نوع آفتاب اشاره میکند: یکی آفتاب آسمانی که نورش از آسمان میتابد و دیگری آفتاب زمینی که نماد دین و معنویت است.
شاعر میگوید که هر دو آفتاب به تقویت انسان کمک میکنند؛ آفتاب آسمانی قوت طبع و آفتاب زمینی قوت دین را میافزاید. او به اهمیت پادشاهی اشاره دارد که با قدرت و حکمت خود، نظام و رونق را در دنیا برقرار کرده و به مقصود میرسد.
نظام عالم بر پایه این آفتابها بنا شده و قدرت و عزت برندگان در سایه وجود چنین پادشاهی نمایان میشود. شاعر به پیروزیهای پادشاه در میدانهای نبرد و شکوه و عظمت او نیز اشاره کرده و امیدوار است که این دولت و عدالت او تا ابد پایدار بماند.
در نهایت، شاعر عرض ارادت و دعا به پادشاه و آرزوی کامیابی و خرد را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: خداوند آسمان و زمین را آفرید و دو خورشید به وجود آورد که هر دو به نور ایمان روشناند.
هوش مصنوعی: از آسمان، یک خورشید نورانی ظهور کرده و از زمین هم یک خورشید درخشان به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: از نور آفتاب، قدرت و نیروی طبیعت افزایش مییابد و همچنین از این نور، نیرو و قوت دین نیز بیشتر میشود.
هوش مصنوعی: دستهای مغان به خاطر بندگی خدا به زمین افتاده است، اما در مقابل، صورتهای پادشاهان به خاطر خدمت به دیگران به زمین خم شده است.
هوش مصنوعی: آسمان و تمامی سیارات در اختیار زمین هستند و همهٔ پادشاهان نیز تحت فرمان همین زمیناند.
هوش مصنوعی: چشم انداز جهان از این خورشید بزرگتر است، زیرا هر ساله در مکان خود ثابت و پایدار است و بر تخت خود نشسته است.
هوش مصنوعی: خدای بزرگی که با تدبیر و ارادهاش، قلم، شمشیر، تاج، تخت و انگشتر را به ارزش و اهمیت رسانده است.
هوش مصنوعی: کشور از بهبود آداب و رسومش رونق گرفته است؛ زیرا پادشاهی خوشخلق و نیکوconduct دارد.
هوش مصنوعی: اگر ستارگان آسمان تلاش کنند، هیچگاه نمیتوانند به اندازهی یک قِرانِ ساده برابری و همطرازی با انسان را به ارمغان آورند.
هوش مصنوعی: اگر بخواهند کارهایی را که در یک سال انجام دادهایم شمارش کنند، هرگز نمیتوانند به اندازهای که در طول سالهای مختلف و ماهها تجربه و انجام دادهایم به آن دست یابند.
هوش مصنوعی: سلاطین به هدفهای خود میرسند و برای این کار نیاز به جنگ و کمین کردن دارند، اما این پادشاه بدون نیاز به جنگ و کمین به هدف خود دست مییابد.
هوش مصنوعی: برای حفظ ایمنی زندگی و آسایش مردم، به خوش شانسی خود ایمان داشت.
هوش مصنوعی: حسود بیدلیل در حضور او رفتاری از خود نشان میدهد که شبیه به رفتار روباهی است که در مقابل شیر قوی و خطرناک قرار دارد. این نشاندهنده ترس و احتیاط اوست.
هوش مصنوعی: مخالفان او به قدری تحت تأثیر موفقیت و خوشبختی او قرار گرفتند که مانند پرندهای شکارچی که طعمهاش را میگیرد، قادر به مقاومت در برابر او نیستند.
هوش مصنوعی: در همین زمان، سپاهی از دل دشمنان به سمت شام حرکت کرد و با شمشیرهای تیز و بران به نبرد پرداخت.
هوش مصنوعی: او پادشاهی است که در یک سال دو پیروزی بزرگ به دست میآورد، یکی در سرزمین شام و دیگری در سرزمین بلخ.
هوش مصنوعی: خداوند بزرگ در بلخ نشسته است و قدرت تو مانند صاعقه، به روم و چین رسیده است.
هوش مصنوعی: تو مانند آسمان در عظمت و grandeur هستی و وسیلهی حرکتت مانند باد است. گاهی بر تخت آسمان نشستهای و گاهی بر باد مینشینی.
هوش مصنوعی: تو هستی که عدالتت باعث خوشبختی و شادی در عالم شده و جهان بهواسطهی تو مانند بهشتی سرشار از زیبایی و رونق است.
هوش مصنوعی: تو همان کسی هستی که تیغ و دستانت خبر میدهند از چهره فرشته مرگ و جبرئیل امین.
هوش مصنوعی: اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، این بیت به مفهوم رهبری و مقام بلند فردی اشاره دارد که در این دنیا مانند پیامبرگرامی محمد، در راس امور قرار دارد و از قدرت و عظمت خاصی برخوردار است. همچنین نماد توانایی و مقام بالا در جامعه نیز هست.
هوش مصنوعی: به طور کلی، این بیت به معنای این است که همیشه تا زمانی که باد صبا (باد ملایمی که در بهار میوزد) در فصل تشرین (ماههای پاییز) بوزد، فصل نیسان (بهار) پابرجاست. در واقع، این شعر به تغییر فصول و تأثیرات طبیعت اشاره دارد و نشاندهنده پیوند بین فصلها و نوعی گذر زمان است.
هوش مصنوعی: دل تو همیشه شاد باشد و خوشی و خوشبختی تو روز به روز بیشتر شود. دانش و هنر تو به تو القا و منتقل شدهاند.
هوش مصنوعی: حفظ و رعایت عدالت و لطف تو همواره در دین و دنیا ادامه دارد تا روز قیامت.
هوش مصنوعی: تو به آرزوی دل خود رسیدهای و با دست خود جام مینوشی، مردم برایت دعا میکنند و فرشتگان هم بر دعاهای آنها آمین میگویند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ترنج بیدار اندر شده به خواب گران
گل غنوده برانگیخته سر از بالین
هرآن که خاتم مدح تو کرد در انگشت
سر از دریچه زرین برون کند چو نگین
بخار دریا بر اورمزد و فروردین
همی فرو گسلد رشته های درّ ثمین
ز آب پاک دهان پر ستاره دارد ابر
ز باد پاک شکم پر ستاره دارد طین
بمشکرنگ لباس اندرون شدست هوا
[...]
همی کند به گل سرخ بر بنفشه کمین
همی ستاند سنبل ولایت نسرین
بنفشه و گل ونسرین و سنبل اندر باغ
به صلح باید بودن چو دوستان، نه بکین
میان ایشان جنگی بزرگ خواهد خاست
[...]
بشکل غالیه دانیست لاله ، یاقوتین
نشان غالیه اندر میان غالیه دان
بتی بمهر چو لیلی بچهر چون شیرین
بوصل او دل من شاد و عیش من شیرین
مثل زنند بشیرین لبش و لیکن هست
حدیث کردن شیرین او به از شیرین
اگر بچین بنگارند نقش چهره او
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.