بخش ۹۶ - و من طبقة الرابعه با یعقوب نهر جوری
نام وی اسحق بن محمد، از علماء مشایخست، صحبت کرده با جنید و عمر و عثمان مکی. شاگرد با یعقوب سوسی٭ ایذ، بمکه بوده و سالها مجاور، و آنجا برفته در سنه ثلثین و ثلثمائه.
شیخ الاسلام گفت: که من یک تن دیدهام، که میگفت: که من ویرا دیدهام «اما مرا یقین نمیشود» بایعقوب نهر جوری گفت: که باین کار نرسی، تا بترک علم و عمل و خلق بنه گویی. یعنی بدل و همت از علم و خبر برگذری. نه آنک دست باز داری و عمل از بهر ثواب نکنی یعنی او را نه بآن بی، و در ملا خالی بی بازو. من ترک خدمت را ناتوانم و نه بخود درانم، لکن نه او را نه بآنم، نجیناک من التلف بالتلف.
و قال ابراهیم بن فاتک٭ قال ابویعقوب: الدنیا بحر والآخرة ساحل والمرکب التقوی، والنأس علی سفر. وانشد للنهر جوری:
العلم بی وطاً بالعذر عندک بی
حتی اکتفیت فلم تعدل ولم تلم
اقام علمک لی فاحتج عندک لی
مقام شاهدت عدل غیر متهم
و قالاابویعقوب: مشاهدة الارواح تحقیق، القلوب تعریف و قال: اعرف الناس باللّه اشدهم تحیراً فیه. و قال: من اخذ التوحید بالتفلید فهو عن الطریق بعید.
شیخ الاسلام گفت: شیخ با یعقوب خراط عسقلانی گوید که: در بوالحسین نوری٭ شدم با محبر مرا گفت: ای پسر! میخواهی که چیزی نویسی؟ گفتم آری! گفت: بنویس، برمن املا کرد وربدیهه:
محونا ولبثتم سواداً معجماً
بتقویم الفاظ علی اورق جدد
حجبتم بها عن فقه مستنبط النی
الی منتهی لغایات فی سرمد الابد
قهوم بدت من غیبة لعقو لهم
تکاثف امطار هو اطلها مدد
حدانی علی تذکار کم نصح ناصح
اتی کم ترا،یصفحن اوراقکم عدد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به زندگی و سخنان یکی از علمای بزرگ به نام اسحاق بن محمد اشاره دارد که با مشاهیر آن زمان مانند جنید و یعقوب سوسی آشنا بوده است. او به مدت سالها در مکه مشغول تحصیل و مجاورت بود و در دورهای از زندگیاش تجارب و اندیشههای عمیقی را در زمینه علم و عرفان کسب کرده است.
او بر اهمیت علم و عمل تأکید میکند و میگوید که اگر کسی تنها به دانش نظری بپردازد و از عمل و خلقیات درست غافل باشد، به جایی نمیرسد. ابراهیم بن فاتک نیز سخنان او را نقل کرده و به این نکته میپردازد که دنیا مانند دریا و آخرت مانند ساحل است و تقوا میتواند همچون مرکبی ما را بر روی این دریا به سمت ساحل فراهم کند.
این متن شامل اشعار و نکات عرفانی است که نشاندهنده عمق اندیشههای اسحاق بن محمد و نظراتش درباره علم، تقوا و شناخت خداوند است.
هوش مصنوعی: نام او اسحاق بن محمد است و از علمای بزرگ به شمار میرود. او با جنید، عمر و عثمان مکی صحبت کرده است. او شاگرد یعقوب سوسی بود و سالها در مکه مشغول به تحصیل بوده و در سال ۳۳۰ هجری به آنجا رفته است.
هوش مصنوعی: شیخ الاسلام بیان کرد: من فردی را دیدهام که میگوید او را ملاقات کردهام، اما من به این گفته یقین ندارم. بایعقوب نهر جوری گفت: تو به این کار نخواهی رسید، مگر اینکه علم و عمل و خلق را تغییر دهی. یعنی باید از علم و خبر خود بگذری و به آنها بسنده نکنی. اینطور نیست که دستانت را دراز کنی و کاری برای کسب ثواب انجام ندهی، بلکه باید به آن شخص نمیگویی و در حال بیتحرکی باقی بمانی. من از ترک خدمت ناتوانم و خود را در آن نمیبینم، اما نه او را میخواهم و نه به آن علاقه دارم، زیرا ما را از هلاکت به هلاکت میرساند.
هوش مصنوعی: ابراهیم بن فاتک میگوید: پدر یعقوب میفرماید: دنیا مانند دریا است و آخرت مانند ساحل. وسیلهی این سفر تقواست و انسانها در حال سفر هستند. او همچنین شعری از نهر جوری را نقل میکند.
هوش مصنوعی: علم و دانش در پیش تو مانند عذری است که مرا کافی است، به گونهای که دیگر نیازی به توجیه و سرزنش ندارم.
هوش مصنوعی: من دانش تو را بهانه میکنم تا در محضر تو از حق و عدالت صحبت کنم و در این مورد به هیچ وجه متهم نیستم.
هوش مصنوعی: یعقوب گفت: مشاهده روحها حقیقتی است و دلها را باید شناخت. او همچنین افزود: کسانی که بیشتر در مورد خداوند تفکر میکنند، عمیقتر با او آشنا هستند. او اظهار داشت که کسی که توحید را تنها از روی تقلید بپذیرد، از حقیقت دور است.
هوش مصنوعی: شیخ الاسلام گفت: شیخ با یعقوب خراط عسقلانی صحبت کرد و گفت که در بوالحسین نوری، به من گفت: ای پسر! آیا میخواهی چیزی بنویسی؟ گفتم بله! او گفت: بنویس و شروع به بیان کرد.
هوش مصنوعی: ما در اینجا حجیم و کثرت آثار داریم که در قالب کلمات بر روی صفحات تازه ثبت شدهاند.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر دلبستگی و حسی عمیق نسبت به کسی است که موجب میشود فرد از درک عمیق مسائل و نایل شدن به نهایت فضائل و کمالات باز بماند. در واقع، وجود این شخص به نوعی مانع از شناخت و فهم درست از امور میشود، به طوری که شخص در برابر عظمت و جاودانگی این ارتباط، ممکن است به ذهنیتهای دیگر نتواند دست یابد.
هوش مصنوعی: غرور تو کمرم را شکسته است و دوری تو مانند بارانی است که بر زمین خشک میبارد و زندگی را تازه میکند.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان این مطلب میپردازد که یاد خداوند و توجه به او، ما را به نصیحتهای نیکو هدایت میکند، و مانند برگههایی از یادداشتها، تعداد یادآوریها و نصایح در زندگیامان زیاد میشود. با توجه به این یادآوریها، میتوانیم نکات آموزنده و حکمتهای ارزشمندی را دریافت کنیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.