در اندیش ای حکیم از کار ایام

که پاداش عمل باشد سرانجام

نماند ضایع ار نیک است اگر دون

کمر‌بسته بدین کار است گردون

چو خسرو بر فسوس مرگ فرهاد

[...]

چو خسرو نامهٔ شیرین فروخواند

از آن شیرین‌سخن عاجز فروماند

به خود گفتا جواب است این نه جنگ است

کلوخ‌انداز را پاداش سنگ است

جواب آن چه بایستش دریدن

[...]

جهان خسرو که تا گردون کمر بست

کُلَه‌داری چون او بر تخت ننشست

به روز بار کاو را رای بودی

به پیشش پنج صف بر پای بودی

نخستین صف توان‌گر داشت در پیش

[...]

به آیین جهان‌داران یکی روز

به مجلس بود شاهِ مجلس‌افروز

به عزم دست‌بوسش قاف تا قاف

کمر بسته کُله‌دارانِ اطراف

نشسته پیش تختش جمله شاهان

[...]

مَلک دانسته بود از رای پُر نور

که غم‌پردازِ شیرین است شاپور

به خدمت خواند و کردش خاص درگاه

ز تنهایی مگر تنگ آید آن ماه

چو تنها ماند ماه سرو بالا

[...]

چو عالم برزد آن زرین‌علم را

کز او تاراج باشد خیل غم را

مَلک را رغبت نخجیر برخاست

ز طالع تهمت تقصیر برخاست

به فالی چون رخ شیرین همایون

[...]

چو خسرو دید ماه خرگهی را

چمن کرد از دل آن سرو سهی را

بهشتی دید در قصری نشسته

بهشتی‌وار در بر خَلق بسته

ز عشق او که یاری بود چالاک

[...]

جوابش داد سرو لاله‌رخسار

که دایم باد دولت بر جهان‌دار

فلک بند کمر شمشیر بادت

تن پیل و شکوه شیر بادت

سری کز طوق تو جوید جدایی

[...]

دگر باره جهان‌دار از سر مهر

به گل‌رخ گفت کاِی سرو سمن‌چهر

طبرخون با سهی سروت قرین باد

طبرزد با طبرخون هم‌نشین باد

دهان جز من از جام لبت دور

[...]

دگر ره لعبت طاوس‌پیکر

گشاد ز درج لؤلؤ تنگ شکر

روان کرد از عقیق آن نقش زیبا

سخن‌هایی نگارین‌تر ز دیبا

کز آن افزون که دوران جهان است

[...]

مَلِک بارِ دگر گفت از دل‌افروز

به گفتن گفتن از ما می‌رود روز

مکن با من حساب خوب‌رویی

که صد ره خوب‌تر زانی که گویی

فروغ چشمی ای دوری ز تو دور

[...]

ز راه پاسخ آن ماه قصب‌پوش

ز شکر کرد شه را حلقه در گوش

گشاد از درج گوهر قفل یاقوت

رطب را قند داد و قند را قوت

مثالی داد مه را در سواری

[...]

مَلک چون دید ناز آن نیازی

سپر بفکند از آن شمشیر بازی

شکایت را به شیرینی نهان کرد

ز شیرینان شکایت چون توان کرد؟

به شیرین گفت کاِی چشم و چراغم

[...]

به خدمت شمسهٔ خوبان خَلُّخ

زمین را بوسه داد و داد پاسخ

که دایم شهریارا کامران باش

به صاحب دولتی صاحب‌قران باش

مبادا بی تو هفت اقلیم را نور

[...]

چو خسرو دید که‌آن معشوق طناز

ز سر بیرون نخواهد کردن آن ناز

فسونی چند با خواهش بر آمود

فسون بردن به بابِل کی کند سود‌؟

به لابه گفت کاِی مقصودِ جانم

[...]

اجازت داد شیرین باز لب را

که در گفت آوَرَد شیرین رطب را

عقیق از تارک لؤلؤ برانگیخت

گهر می‌بست و مروارید می‌ریخت

نخستین گفت کاِی شاه جوان‌بخت

[...]

شباهنگام کاهوی ختن‌گَرد

ز نافِ مشکِ خود خوَر را رسن کرد

هزار آهوبره لب‌ها پر از شیر

بر این سبزه شدند آرامگه گیر

مَلِک چون آهو‌یِ نافه‌دریده

[...]

همان صاحب‌سخن پیر کهن‌سال

چنین آگاه کرد از صورت حال

که چون بی‌شاه شد شیرین دلتنگ

به دل بر می‌زد از سنگین دلی سنگ

ز مژگان خون بی‌اندازه می‌ریخت

[...]

نکیسا بر طریقی کان صنم خواست

فرو گفت این غزل در پرده راست

مخسب ای دیده دولت زمانی

مگر کز خوشدلی یابی نشانی

برآی از کوه صبر ای صبح امید

[...]

نکیسا چون زد این افسانه بر چنگ

ستای باربد برداشت آهنگ

عراقی وار بانگ از چرخ بگذاشت

به آهنگ عراق این بانگ برداشت

نسیم دوست می‌یابد دماغم

[...]