خرم آن بقعه که آرامگه یار آنجاست
راحت جان و شفای دل بیمار آنجاست
من در این جایْ همین صورت بیجانم و بس
دلم آنجاست که آن دلبر عیار آنجاست
تنم اینجاست سَقیم و دلم آنجاست مُقیم
فلک اینجاست ولی کوکب سیار آنجاست
آخر ای باد صبا بویی اگر میآری
سوی شیراز گذر کن که مرا یار آنجاست
درد دل پیش که گویم؟ غم دل با که خورم؟
روم آنجا که مرا مَحرم اسرار آنجاست
نکند میلْ دل من به تماشای چمن
که تماشای دل آنجاست که دلدار آنجاست
سعدی این منزل ویران چه کنی؟ جای تو نیست
رخت بربند که منزلگه احرار آنجاست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره longing و عشق عمیق به معشوق است. شاعر از مکانهایی صحبت میکند که در آنها آرامش و درمان دلش را مییابد؛ جایی که معشوقش حضور دارد. او در بدنش احساس بیماری میکند، اما دلش در جایی دیگر، در کنار محبوبش آرام است. شاعر به باد صبا میگوید اگر بویی از محبوبش میآورد، به شیراز برود، جایی که یارش است. او از درد دل و غمش سخن میگوید و آرزو دارد به جایی برود که دلدارش حضور دارد. در نهایت، شاعر به زندگی و منازلی که در آن است اشاره میکند و میگوید که این مکان برای او نیست و باید از آن برود.
خرم: خوشا / بقعه: سرزمین، شهر/ آرامگه: کوتاه شده آرامگاه، جای آسایش. / جناس الحق: آن، جان / معنی : خوشا آن جایگاهی که قرارگاه و محل آرام گرفتن یار است! و به همین دلیل جان در آنجا به آرامش میرسد و دل بیمار شفای خود را در آنجا میجوید. - منبع: شرح غزلهای سعدی
عیّار: در لغت به معنی حیلهباز، تردست و چالاک است، و عیاران یکی از طبقات اجتماعی ایران را تشکیل میدادند متشکل از مردم جلد و هوشیار از طبقه عوامالناس که آداب و رسوم و تشکیلاتی خاص داشتند و در هنگامهها و جنگها خودنمایی میکردند. این گروه بیشتر دستههایی را تشکیل میدادند و گاهی به یاری امرا یا مخالفان آنان برمیخاستند و در زمره لشکریان ایشان میجنگیدند. آنان مردمی جنگجو، شجاع، جوانمرد، ضعیفنواز، رازنگهدار، دستگیر بیچارگان و درماندگان بودند و در چالاکی و حیلهگری معروف و مشهور. آنها از راه راهزنی امرار معاش میکردند و عیاری بعدها با تصوّف درآمیخت و عنوان فتوّت را به خود گرفت و در میان عامه مردم به خصوص در میان اصناف و پیشهوران نفوذ فراوان کرد. در فارسی فتوت را به جوانمردی ترجمه کرده و وابستگان به آن را جوانمردان نامیدهاند. (لغتنامه) / تضاد: اینجا، آنجا / جناس زاید: دل، دلبر. / معنی: من در اینجا بدون دلبر فقط جسمی بیجانم، دل من در جایی است که آن معشوق دلربای تردست زندگی میکند. - منبع: شرح غزلهای سعدی
سقیم: بیمار/ کوکب سیار: ستاره حرکتکننده. / جناس الحق: سقیم، مقیم/ استعاره مصرحه: (فلک) شاعر، (کوکب سیار) معشوق رونده/ تناسب: فلک، کوکب، سیار. / معنی: تنم در اینجا بدون معشوق، بیمار و دلم مقیم کوی محبوب است، گویی در اینجا فلکی وجود دارد، اما کوکب سیاری ندارد. (عاشقی سرگردان بدون معشوق) - منبع: شرح غزلهای سعدی
معنی: ای باد صبا، اگر قرار است حامل بویی باشی، به شیراز گذر کن و از یار من که در آنجاست بویی بیاور. - منبع: شرح غزلهای سعدی
معنی: در اینجا درد دل خویش را به که گویم؟ و غم دلم را با کدام غمخوار در میان نهم؟ پس به جایی میروم که محرم رازم در آنجاست و میتوانم درد و غم دل را با وی در میان بگذارم. - منبع: شرح غزلهای سعدی
چمن: سبزه و گیاه. / مجاز: چمن (باغ) / معنی: دلم رغبتی به سیر در چمن نشان نمیدهد، زیرا دل از جایی لذت میبرد و به تماشای آن میپردازد که دلدار در آنجا باشد. - منبع: شرح غزلهای سعدی
احرار: جمع حر، آزادگان. / کنایه: رخت بربستن (حرکت کردن و راهی شدن). / معنی: ای سعدی، تو به این دنیای فانی تعلق نداری، آماده سفر شو که جایگاه آزادگان دنیای دیگر است. - منبع: شرح غزلهای سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
همین شعر » بیت ۶
نکند میل دل من به تماشای چمن
که تماشای دل آنجاست که دلدار آنجاست
مایهٔ خوشدلی آنجاست که دلدار آنجاست
میکنم جهد که خود را مگر آنجا فکنم
تماشا گه دل=مایه خوشدلی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.