گنجور

حاشیه‌ها

کمال داودوند در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۰۳ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۴۳۶:

شهادت حضرت زهرا (س) به دوستان تسلیت میگویم،
کانال تلگرام بنده این (khayatikamal@) لطفاً این کانال رابادوستان
به اشتراک بگذارید و جمع این رباعی از: 4947

پانید در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۲:۱۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۱۰۴ - قصهٔ آن زن کی طفل او بر سر ناودان غیژید و خطر افتادن بود و از علی کرم‌الله وجهه چاره جست:

در تصحیح نیکلسون انتشارات امیر کبیر این ابیات به این گونه امده اند (اشتباه نگارش):
جرعهٔ می را خدا آن می‌دهد
که بدو مست از دو عالم "می‌رهد".
هر دو سوزنده چو "دوزخ" ضد نور
هر دو چون دوزخ ز نور دل نفور.
ور بهر "دو" مایلی انگیخته
نفس و عقلی هر دوان آمیخته.
بعد از بیت زیر هم این بیت امده است که در این جا نیامده:
زانک دوزخ گوید ای مؤمن تو زود
برگذر که نورت آتش را ربود
"بگذر ای مومن که نورت می کشد
آتشم را چونکه دامن می کشد".
با سپاس.

نوروز فولادی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۱:۰۳ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » مقطعات » شمارهٔ ۱ - در تعریف علم و شان آن:

لوشینا به چه معناست. در فرهنگ نامه ها پیدا نکردم

مهناز ، س در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۲۲:۴۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶۴:

سلیمان در دین یهود پادشاه است نه پیامبر خدا .
شنیده ام که جناب فروزانفر گفته اند: دین اسلام قبای پیغمبری را بر تن سلیمان زینت کرده است .
برداشتی بود از درس های زنده یاد دکتر محمد جعفر محجوب .

سید احمد مجاب در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۲۲:۲۶ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۵:

تن پلید است بخواهم انداخت
وان دم پاک به جان خواهم زد

لیدا در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۲۱:۲۹ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ اشعار ترکی » تورکون دیلی:

شهریار شیرین سخن فخر آذربایجان
شهریار تورک میلتینین وارلیقیده

بابک چندم در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۲۰:۰۸ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب چهارم در تواضع » بخش ۶ - حکایت دانشمند:

اردشیر جان،
بستگی دارد که بیت را چگونه بخوانیم، با یک فعل و یا دو.
من در اینجا "گزم" را فعل گرفتم یعنی یک فعل در هر مصرع، ولی پس از بازبینی دیدم که شیخ در برخی از ابیات در همین شعر فقط از یک فعل استفاده کرده، و آنزمان "شود" در مصرع نخست فعل تمامی بیت می شود و گفتار شما و دوستمان (...) درست می نماید.
ضمن آنکه دستارِ پنجاه گز یا پنجاه متری که دوستمان بیان کردند، نشان از جاه و مقام و منزلت را می رساند و همخوانی بیشتری دارد با معنی مورد نظر.
سپاس از شما و جناب ...
باری،
این پاکزدایی از بغض و کینه اهمیت زیادی در عرفان ایرانی و همچنین یُگا یا عرفان هندویان دارد، که تا چنان نکنی در راه قدم نتوانی گذاشت.
مولوی نیز آنرا چنین آورده:
"رو سینه را چون سینها هفت آب شوی از کینها (سینه ها و کینه ها)
وانگه بیا با عاشقان هم خانه شو هم خانه شو"
نکته دیگر آنکه آنچه که شیخ در اینجا به روشنی و سهل و روان بیان کرده، این بیت حافظ را برای ما روشن می کند و شرح می دهد:
"جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه
چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند"
در این شعر:
فقیهان طریق جدل ساختند
لم و لا اسلّم در انداختند
گشادند برِ هم در فتنه باز
به لا و نعم کرده گردن دراز
تو گفتی خروسان شاطر به جنگ
فتادند در هم به منقار و چنگ
یکی بی خود از خشمناکی چو مست
یکی بر زمین می زند هر دو دست
فتادند در عقده ای پیچ پیچ
که در حل آن ره نبردند هیچ
سرت شاد

آرش تبرستانی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۲۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۹۸ - در بیان این حدیث کی ان لربکم فی ایام دهرکم نفحات الا فتعر ضوا لها:

عقل جزوی عشق را منکر بود
گرچه بنماید که صاحب‌سر بود
زیرک و داناست اما نیست نیست
تا فرشته لا نشد آهرمنیست
او بقول و فعل یار ما بود
چون بحکم حال آیی لا بود
هوش مادی با اینکه در نظر بلندمرتبه می آید منکر عالم معناست بافراست است اما از منیت خالی نشده و همین دلیل نابینایی آن است چون حتی اگر فرشته هم از نفس نگذرد شیطانی است با اینکه در کارهای روزمره هوش مادی بسیار به کار می آید ولی غافل نشو که در عالم حال هیچ است

عاشق در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۲۰ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۲۵۵:

جانم فدای تو

عاصی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۰۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۴:

بنده اعتقادی به دین و مذهب ندارم، و طبیعتا از دید من داستان‌ها و روایت‌هایی که از کربلا گفته میشه از نظرم چندان تأثیرگذار نیست، ولی تنها استثنا برای من همین غزل بی‌نظیر حافظه
واقعا هر بار این شعر رو میخونم برام تازگی داره و ازش لذت میبرم. و برای من خیلی جالبه که این غزل ناب و شعرهای بند تنبانی مداح‌های زمان ما، هر دو در مورد یه واقعه‌اس، اما این کجا و آن کجا!!!

مورد دیگه‌ای که از نظر من توی همه اشعار حافظ دیده میشه، اینه که هر بیت، بدون توجه به مفهوم کل شعر، به تنهایی بار معنایی فوق‌العاده‌ای داره.
بارها شده که در زمان شنیدن اخبار و‌ فجایع بی‌اختیار مصرع «از هر طرف که رفتم، جز وحشتم نیفزود» به خاطرم میاد

نادر.. در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۴۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۲۶:

همه بانگ زاغ آید به خرابه‌های بهمن
برهم از این چو بلبل صفت بهار گویم ..

حسین م در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۳:۰۳ دربارهٔ شاه نعمت‌الله ولی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۱۱:

سلام دوستان برید فرق الله و هو را بدانید آنوقت متوجه جواب شعر شاه نعمت‌الله ولی میشوید !!!!!!؟؟؟؟

سید رشتی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۲:۳۱ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » منظومه‌ها » چهار خطابه » خطابهٔ اول:

سید محمدکاظم بجنوردی موسس حزب ملل اسلامی و از مبارزان انقلابی در خاطرات خود می نویسد که آن زمانی که دستگیر شد، افسری که او را دستگیر کرده بود از او درخواست کرد تا چیزی بگوید که آن افسر در دفتر خاطراتش بنویسد.
او این بیت از ملک الشعرای بهار را خواند :
قدرت صد لشکر شمشیرزن
کم بود از نالهٔ یک پیرزن

اردشیر در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۲:۲۱ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب چهارم در تواضع » بخش ۶ - حکایت دانشمند:

دوست گرامی و بزرگوار (...) و جناب بابک فرزانه ، از پاسخ های خردمندانه ی شما بسیار بهره بردم. یک دنیا سپاس. در مورد معنای مصراع " به دستار پنجه گزم سرگران " فرمایش و پاسخ دوست عزیز (...) را بسیار درست و موافق طبع یافته و پسندیم. ظاهرا باید خوانده شود: " به دستار پَنجَه گَزَم سرگران "
در معنای دوبیت دیگر فرمایش جناب بابک را کاملاً درست و سازگار با معنا یافتم. ابتدأ مفهومی از خشونت در این دومصراع میدیدم که نه با طبع سعدی هماهنگ بود نه با سایر ابیات، ولی مثال جالب " مخ زدن" که شما بدرستی آوردید مسأله را کاملا برای حقیر روشن ساخت. بازهم سپاس از هردوی شما دوستان فرزانه و گرامی.

محمد ایرانی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۱۱ دربارهٔ اقبال لاهوری » پیام مشرق » بخش ۲۲ - شنیدم در عدم پروانه میگفت:

این دوبیتی در برنامه گل های رنگارنگ 388 به زیبایی بسیار توسط استاد حسین قوامی اجرا شده است.

نادر.. در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۶:۳۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶۴:

مهناز ، س عزیز و بزرگوار
نفرمائید..
توضیحات شما کلی تر و البته بسیار زیبا است ..
در مورد بیت بعدی حاشیه ای کوتاه نوشتم که هنوز درج نشده: به بلبل "شباهنگ" نیز گویند از آن جهت که در بین الطلوعین که هنوز هوا تاریک است نغمه سرایی آغاز می کند..

عبدالرحمان در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۳:۵۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۵:

منظور از پسر در اکثریت عرفان نفس خود است در سنین متفاوت که همچنان در سنین بالا اثراتی از خود بروز می دهد مثلا نوجوانی شاعر در پنجاه سالگی او تجلی هایی دارد و نه شخص ثالث و جمال یار دیدنی نیست درک کردنی است

عبدالرحمان در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۳:۵۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۵:

پسر در شعر حافظ نفس خود اوست در سنینش. و جمال یار دیدنی نیست درک کردنی است فهم

همایون در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۲:۴۱ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۸:

این رباعی را هم در رباعیات ابوسعید و هم در رباعیات سعدی خوانده ام.
ابوسعید که قطعا نمیتواند کپی کرده باشد چرا که پیشتر از سعدی میزیسته و سعدی هم شاعری نبوده که محتاج یک رباعی بوده باشد. از این رو با نظر جناب امیر مبنی بر آنکه یحتمل اشتباهی صورت پذیرفته باشد, موافقم.
و اما در قالب قیاس تنها تغییراتی جزءی در برخی واژه ها می بینیم که نشان میدهد اگر اشتباهی هم صورت پذیرفته, سهوی نبوده باشد.
گرچه این جزءیات تغییری در معنا و مفهوم رباعی ایجاد نمیکند اما, بنده آنچه را که هر بار در رباعی منسوب به سعدی خوانده و میخوانم, دوست تر میدارم.
"دوستداری" ابوسعید/ "دوستاری" سعدی و هر دو بمعنای دوستی و مهرورزی است.
"دامن" ابوسعید / "دامان" سعدی که هر دو بمعنای حاشیه یا قسمت پایین لباس است. و دامان گرفتن در اینجا کنایه از خواستن چیزی با عجز و ناتوانی یا خواهش و تمنا کردن میباشد که آن هم "ماندن یار" است.
بعد "از او" ابوسعید/ بعد "از آن" سعدی و هر دو ضمیر اند. اولی ضمیر سوم شخص که اشاره به او(یار) دارد. و دومی ضمیر اشاره به اتفاق است. و این اتفاق همان نماندن و "رفتن یار" است.
"پنداشت" بمعنای گمان کرد.
"مرا خوابی هست" بمعنای من هنوز میخوابم. که البته با توجه به مفهوم رباعی, رفتن یار, و ایضا واژه ی پنداشت, فعل خوابیدن نفی میگردد. یعنی بعد از آن اتفاق دیگر خوابی ندارم.
درست مصداق حال بنده...

سینا حلمی در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۲:۳۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۱:

همان‌طور که در نسخه‌ی مصحح پژمان بختیاری آمده، تشبیه کردن دهان تنگ یار به ملک پهناور سلیمان بسیار نابجاست و در قطعا باید صورت صحیح بیت به شکل زیر باشد:
دهان تنگ شیرینش مگر مهر سلیمانست
که نقش خاتم لعلش جهان زیر نگین دارد
که در اینجا مهر که از قدیم‌الایام بر روی عقیق کنده و بر روی انگشتر سوار می‌شد، هم به لحاظ قرمز بودن رنگ و هم به لحاظ کوچکی با دهان تنگ یار تناسب دارد و البته تناسب کاملی هم با مصراع دوم همین بیت که به نقش خاتم لعل و نگین اشاره می‌شود دارد.
در همان نسخه، جناب پژمان مصراع
لب لعل و خط مشکین چو آنش هست و اینش هست
را هم دارای اشکال دانسته‌اند و توضیح داده‌اند که حافظ قصد داشته بگوید که لب لعل و خط مشکین به طور همزمان در یک نفر جمع نمی‌شود و در مصراع بعد به دلبر خود نازیده که هر دو را همزمان دارا است. در حالی که اگر مصراع را به شکلی که در نسخه‌ی قزوینی ثبت شده خوانش کنیم ددگر دلیلی برای شاعر باقی نمی‌گذارد تا در مصراع دوم به دلبر خود بنازد.

۱
۳۵۱۵
۳۵۱۶
۳۵۱۷
۳۵۱۸
۳۵۱۹
۵۵۴۶