تا بگذرم به صد سر و گردن ز آسمان
مشتی به جبهه مالم از آن خاک آستان
زین محفل جنون چقدر ربط میدهد
آیینه محو حیرت و تمثال پر فشان
غافل مشو ز ساز نیستان اعتبار
بیمغز نیست ناله کش درد استخوان
عرفان بهکسب علم میسر نمیشود
از سرمه روشنی نبرد چشم سرمهدان
از سیر ریشه گیر عیار کمال تخم
آیینهٔ حقیقت دل نیست جز زبان
سرکن به کج ادایی ابنای روزگار
آتش مزن به راستی از طبع بدگمان
زنهار از تواضع دشمن مخور فریب
بر شیشه ظلم سنگ جز افتادگی مدان
سیر شکسته رنگی ما هم غنیمت است
دارد شکفتنی به رگ و ربشه زعفران
تنزیه خواهی از در تشبیه نگذری
رنگست عالمی که ز بو میدهد نشان
یک ناوک تو بیاثر موج می نبود
خواندیم خط ساغر از آن حلقهٔ کمان
ناموس آگهی چقدر عجز پرورست
کوه است سایهٔ مژه بر چشم پاسبان
آب بقای ما الم مرگ تلخکرد
سود هوس زیان شد از اندیشهٔ زیان
خون خور به فقر و بار دل دوستان مباش
در عرض احتیاج نفس میشود گران
یوسف توان خرید به مژگان گشودنی
آیینه باش جلوه متاعست کاروان
محمل به دوش اشک ازین عبرت انجمن
بیدل چو شمع میبردم چشم خونچکان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این متن به موضوعاتی چون عشق، عرفان و حقیقت میپردازد. او با بیان احساسات عمیق و فلسفی، تا جایی پیش میرود که برای رسیدن به روشنایی و حقیقت، از دنیا و مادیات عبور میکند. این اشعار به نوعی انتقاد از جهل و توهمات بشر و دعوت به آگاهی و شناخت عمیقتر است. شاعر به ناپایداری دنیا و فریبهای آن اشاره میکند و میگوید که تنها از طریق تجربه و درک عمیق میتوان بر دشواریهای زندگی فائق آمد. در نهایت، او به ارتباط بین روح و جسم، زیبایی و معرفت و نیز عشق و فراق میپردازد و به نوعی از مخاطب میخواهد که به درون خود نگاهی بیندازد و از ظواهر فریبنده دوری کند.
هوش مصنوعی: برای عبور از آسمان، باید با تمام وجود و عظمت خود از زمین عبور کنم، و در این راه، با نهایت تواضع و افتادگی، بر خاک آستان تو سجدۀ شکر میگذارم.
هوش مصنوعی: این محفل دیوانگی چه اندازه تصویر و تأثیر شگفتانگیزی دارد که در آن، آینه به حالت حیرت افتاده و جلوهای پر از زرق و برق را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: از فکر و ذکر نیستان غافل نشو، چون نالهي آن بدون محتوای درونی و احساس واقعی هیچ ارزشی ندارد. نالهي نی تنها زمانی معنیدار است که درد و رنج وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: برای دستیابی به عرفان و شناخت عمیق، تنها با مطالعه و کسب علم نمیتوان به نتیجه رسید. باید برای درک واقعی، روشنگری و بصیرت عمیق تری حاصل شود که تنها از راههای خاص و درونی ممکن است.
هوش مصنوعی: از عمق وجود خود به جستجوی کمال بپرداز، زیرا حقیقت دل تنها از زبان بیان نمیشود، بلکه باید در عمل و رفتار نیز متجلی گردد.
هوش مصنوعی: به خاطر رفتارهای عجیب و غریب افراد در این دوران، سعی کن عصبانی نشوی و به آنها واکنش منفی نشان ندهی.
هوش مصنوعی: مراقب باش که به خاطر تواضع و فروتنی، فریب دشمن را نخوری. چرا که سنگی که بر شیشه ظلم بیفتد، جز شکسته شدن چیزی به همراه نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: سیر شکسته ما هم دارای ارزش و زیبایی خاصی است و شگفتیهایی در کنار آن وجود دارد، مانند شکفتن زعفران در رگ و ریشهاش.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی از صفات خداوند خالص و پاک باشد، نباید به تشبیه و تمثیل پناه ببری. دنیایی که در آن زندگی میکنیم، نشانهای از آنچه که در عالم وجود دارد، میباشد و میتوان بوی آن را حس کرد.
هوش مصنوعی: اگر آن تیر عشق تو نبود، تأثیر امواج دریا بر ما محسوس نمیبود. از آن خط زیبای ساغر، به یاد آن حلقه کمان میافتیم.
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم تأثیر و قدرت خاصی اشاره دارد که موجودات ظریف و کوچک بر زندگی و محیط اطراف خود دارند. به نوعی، رازی در ظرافت و زیبایی نهفته است که حتی ممکن است بر قدرتها و وظایف بزرگترها تاثیر بگذارد. اینجا به نوعی ارتباط بین زیبایی و قدرت، و تأثیر ظرافتهای طبیعی بر انسانها و محیط اشاره میشود.
هوش مصنوعی: آب و زندگی ما در خطر است و مرگ تلخی ما را تهدید میکند. آرزوی لذتها به ما آسیب رسانده و از فکر کردن به زیانها، به مشکلات بیشتری دچار شدهایم.
هوش مصنوعی: به خاطر فقر و مشکلات مالی، دل دوستانت را نرنجان و دچار زحمت نکن؛ چون در شرایط سخت و نیاز، زندگی به شدت دشوار میشود.
هوش مصنوعی: یوسف با چشمانش میتواند در را باز کند، همانطور که زیبایی او، به نوعی، ارزش و جذابیت کاروان را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: من با دلی شکسته و چشمانی پر از اشک، به یاد لذتهایی که گذشتند، از جمعیت بیدل عبور میکنم، درست مانند شمعی که در حال سوزاندن خود، نوری را به اطراف میتاباند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هان! صائم نوالهٔ این سفله میزبان
زین بی نمک ابا منه انگشت در دهان
لب تر مکن به آب، که طلقست در قدح
دست از کباب دار، که زهرست توامان
با کام خشک و با جگر تفته درگذر
[...]
گفتم نشان ده از دهن ای ترک دلستان
گفتا ز نیست ، نیست نشان اندرین جهان
گفتم که ساعتی ببر من فرونشین
گفتا که باد سرد زمانی فرو نشان
گفتم که باد سرد زیان داردت همی
[...]
بگشاد مهرگان در اقبال بر جهان
فرخنده باد بر ملک شرق مهرگان
سلطان یمین دولت میر ملوک بند
محمود امین ملت شاه جهان ستان
شاهی که پشت صد ملک کامران بدید
[...]
بنگر بدین رباط و بدین صعب کاروان
تا چونکه سال و ماه دوانند هردوان
من مر تو را نمودم اگرچه ندیده بود
با کاروان رباط کسی هر دوان دوان
از رفتن رباط نه نیز از شتاب خود
[...]
گویی که ماه و مشتری از جرم آسمان
تحویل کرده اند بباغ خدایگان
وز ماه و مشتری شده آن خاک پرنگار
نوری عجیب صورت و شکلی بدیع سان
نی نی ، که ماه و مشتری از وی ربوده اند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.