دین فروشی کنی که تا سازی

بارگی نقره، خنگ و زین زرگند

گوئی از بهر حرمت علم است

این همه طمطراق و خنگ و سمند

علم از این ترهات مستغنی است

[...]

دل جز ره عشق تو نپوید هرگز

جز محنت و درد تو نجوید هرگز

صحرای دلم عشق تو شورستان کرد

تا مهر کسی دگر نروید هرگز

میان مجلس رندان حدیث فردا نیست

بیار باده که حال زمانه پیدا نیست

دگر زعقل حکایت به عاشقان منو یس

برات عقل بدیوان عشق مجرا نیست

نگاهدار ادب در طریق عشق و مترس

[...]

از بس که زدم شیشه ی تقوی بر سنگ

و زبس که به معصیت فرو بردم چنگ

اهل اسلام از مسلمانی من

صد ننگ کشیدند زکفار فرنگ

ملامت کرا! تا کی به سرزنش کوشی؟

دست از من بدار که رنجم مرا کافی است.

مینماید چند روزی شد که آزاریت هست

غالبا دل در کف چون خود ستمکاریت هست

در گلستانی نمیجنبی چو شاخ گل جای

میتوان دانست کاندر پای دل خاریت هست

چاره خود کن اگر بیچاره سوزی همچو تست

[...]

راه فانی گشته راهی دیگر است

زانکه هشیاری گناهی دیگر است

آتشی در زن بهر دو تا به کی

پر گره باشی از این هر دو چو نی

تا گره بانی بود همراز نیست

[...]

اگر بدست اشارت کنی به جانب من

پرد بسوی تو روحم چو مرغ دست آموز

دل جز ره عشق تو نپوید هرگز

جز محنت و درد تو نجوید هرگز

صحرای دلم عشق تو شورستان کرد

تا مهر کسی دگر نروید هرگز

در عشق هوای وصل جانان نکنم

[...]

کفر کافر راو دین، دین دار را

ذره دردت دل عطار را

ذره ای درد خدا در دل ترا

بهتر از هر دو جهان حاصل ترا

هر کرا این درد نبود، مرد نیست

[...]

آنگاه که سرا پا شگفتی ام، سرزنشم نشاید

چرا که دل هرگز طعم دوری دوستان نچشیده است

جد تو آدم بهشتش جای بود

قدسیان کردند بهر او سجود

یک گنه چون کرد گفتندش تمام

مذنبی مذنب، برو بیرون حزام

تو طمع داری که با چندین گناه

[...]

هرگز دل من زعلم محروم نشد

کم ماند زاسرار که مفهوم نشد

هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز

معلومم شد که هیچ معلوم نشد

آنان که شمع آرزو در بزم عشق افروختند

از تلخی جان کندنم از عاشقی واسوختند

دی مفتیان شهر را تعلیم کردم مساله

و امروز اهل میکده رندی زمن آموختند

چون رشته ی ایمان من بگسسته دیدند اهل کفر

[...]

بر دردی زآمد شد بسیار، آزاریم هست

گر خدا صبری دهد اندیشه کاریم هست

صبر در می بندد اما نیستم ایمن زشوق

خانه ی پر رخنه ی کوتاه دیواریم هست

گو شوم ناچارو دندان بر جگر باید نهاد

[...]

همچنین فرد باش خاقانی

کافتاب اینچنین دل افروز است

یار موی سفید دید و گریخت

که بدزدی دلش نوآموز است

آری از صبح دزد بگریزد

[...]

قدر دل و پایه ی جان یافتن

جز به ریاضت نتوان یافتن

جثه ی خود پاک تر از جان کنی

چونکه چهل روز به زندان کنی

مرد به زندان شرف آرد بدست

[...]

ای آن که دلم غیر جفا از تو ندید

وی از تو حکایت وفا کس نشنید

قربان سرت شوم بگو از ره لطف

لعلت به دلم چه گفت، کزمن برمید

فکر دگر نماند فغانی بیار جان

عاشق بدین خیال و تامل ندیده ام

صد خنده زند بر حلل قیصر و دارا

این ژنده ی پربخیه که پوشیده ام امروز

افسوس که بر هم زده خواهد شد از آن روی

شیخانه بساطی که فروچیده ام امروز

برباد دهد توبه ی صد همچو بهائی

[...]