تا درنزنی به هر چه داری آتش

هرگز نشود حقیقت وقت تو خوش

با همت باز باش و با کبر پلنگ

زیبا به گه شکار و پیروز به جنگ

کم کن بر عندلیب و طاووس درنگ

کاینجا همه آواست و آنجا همه رنگ

در رزم چو آهنیم و در بزم چو موم

بر دوست مبارکیم و با دشمن شوم

آنهاکه محققان و ره بینانند

احوال تو را یکان یکان می دانند

لیکن به کرم پردە ی کس ندرانند

زان سان که زمانه میرود، می رانند

می‌دان و مگو تا نشود رسوایی

زیبایی مرد، هست درگنجایی

گر قامت سرو را دوتا میگویی

ور ماه دو هفته را جفا می گویی

اندر همه عالم این دل و زهره که راست؟

تا با تو بگوید که چرا میگویی؟

گفتی که سرشک تو چرا گلگون شد؟

چون پرسیدی راست بگویم چون شد:

خونابهٔ سودای تو میریخت دلم

چون جوش برآورد، ز سر بیرون شد

ای باد سحر، به کوی آن سلسله موی

احوال دلم بگوی، اگر باشد روی

ور زانک بر آب خود نباشد مه روی

زنهار مرا ندیده‌ای، هیچ مگوی

آنکس که به بندگیت اقرار دهد

با او تو چنین کنی دلت بار دهد؟

گر دل دهیم از سر جان برخیزم

جان باز و از جان و جهان برخیزم

من بنده به خوی تو نمیدانم زیست

مقصود تو چیست؟ تا از آن برخیزم

آن کس که ترا بیند و شادی نکند

سر زیر و سیه کاسه و سرگردان باد

* * *

کارم چو زغم به جان رسانیدی بس

دودم به همه جهان رسانیدی بس

از پوست برون رفت مکن بی رحمی

چونکارد به استخوان رسانیدی بس

ای آنکه ز خاک تیره نطعی سازی

هر لحظه در او صنعت دیگر بازی

گه مات کنی و گه بداری قایم

احسنت، زهی صنعت با خود بازی