برون از هر دو عالم راه جستم

ولی از عشق گام اوّلی بود

نیست‌چون یک شاهد اندر بزم و هر سو بنگری

طرّهٔ پرتاب و گیسوی پریشانست و بس

کثرت اندر عکس نبود ناقص توحید اصل

این تکثر خود بر آن توحید برهان است و بس

به دیگری ندهم دل، که خوار کردهٔ تست

که هرکه خوارِ تو شد، دارد اعتبار دگر

بده دل با کسی پس دیده دربند

چو یار آمد درون، در بسته خوشتر

چرا پای کوبم چرا دست یازم

مرا خواجه بی دست و پا می‌پسندد

چه دانیم که ما خوش که این است ناخوش

خوش است آنچه بر ما خدا می‌پسندد

طاعت از دست نیاید گنهی باید کرد

در دل دوست به هر حیله رهی باید کرد

راز ما خلوتیان بر سر بازار فتاد

پرده بگشا ز در خانه که دیوار فتاد

آوخ که دست مرگ گریبان جان گرفت

وین نفس شوخ دامن شهوت رها نکرد

توحید اگر طلب کنی از عشق جو که عقل

چون احولان ندید یکی تا دو تا نکرد

عمر بگذشت و نمانده است جز ایامی چند

به که با یاد کسی صبح شود شامی چند

به حقیقت نبود در همه عالم جز عشق

زهد ورندی و غم و شادی ازو نامی چند

زحمت بادیه حاجت نبود در رهِ دوست

[...]

رند بی پا و سر از کوی خرابات چه دید

که جهان را به نظر سخت محقر دارد

سلطان ملک فقرم و عشق است لشگرم

ترک دو کون تاجم و کونین کشورم

آلایشی به ظاهرم ار هست باک نیست

زیرا که اصل پا کم و از نسل حیدرم

ز اسرار جهان بیهوده می‌جستم خبر عمری

ندانستم که خود را باید از خود بی خبر دارم

خموشی چون نشان آگهی آمد از آن نالم

که گر خاموش بنشینم ز رازم پرده بردارم

هوای او چو نهادم رضای او چو گزیدم

جهان وهرچه دروجز به کام خویش ندیدم

هنوز همسفرانم گرفته‌اند عنانم

که این نه راه حجاز است و من به کعبه رسیدم

بی عشق کس به دوست نیابد ره وصول

سُبْحانَ مَنْتَحَیَّرفی ذَاتِهِ الْعُقُول

گر مرد این دری به درآ کاندرین سرا

دربان برای منع خروجست نی دخول

بگیردست دل و سربرآر در افلاک

چه خواهی از تن خاکی که بازگردد خاک

ظهور خلق به حق بین ظهور حق در خلق

فَذَاکَ عَیْنُکَ حَقّاً وَأَنْتَ لَسْتَ بِذَاکَ

بس است حاصل ادراک این دقیقه نشاط

[...]

از معرفت چه لاف زنی ای فقیه شهر

بی شک که از محیط ندارد خبر محاط

ای منکران عشق اگر نیک بنگرید

جز وهم خویش هیچ ندارید در بساط

ندیدم با تو هرگز خویشتن را

که هر گه آمدی من رفتم از هوش

جای رحم است بر آن بندهٔ مسکین فقیر

که برانند و ندانند چه باشد گنهش

بیهده هم‌نشین مبروقت من از سخن که نیست

یک نفسم به یاد او هردو جهان غرامتش