تن پست شد از درد اگر پست نبود

جان مست شد از دریغ اگر مست نبود

از پای درآمدم که تا چشم زدم

ازدست بشد دلی که در دست نبود

افسوس که ناچار بمی باید مرد

در محنت و تیمار بمی باید مرد

چون دانستم که چون همی باید زیست

دل پر حسرت زار بمی باید مرد

دل رفت و ز آتش طرب دود ندید

جان شد ز جهان و از جهان سود ندید

چشمی که همه جهان بدان میدیدم

پر خون شد و روی هیچ بهبود ندید

هان ای دل خسته کاروان می‌گذرد

بیدار شو آخر که جهان می‌گذرد

آن شد که دمی در همه عمرت خوش بود

باقی همه بر امید آن می‌گذرد

عمری که گذشت زود انگار نبود

وز عمر زیان و سود انگار نبود

چون آخر عمر اول افسانه است

کو عمر که هرچه بود انگار نبود

بنیاد جهان غرور و سوداست همه

پنهان نتوان کرد که پیداست همه

چه رنج بری که حاصل عمر در آن

تا چشم کنی باز دریغاست همه

با این دلِ چون قیر چه خواهی کردن

با نَفْسِ زبون گیر چه خواهی کردن

در روز جوانی بنکردی کاری

امروز چنین پیر چه خواهی کردن

میپنداری که بیخبر بتوان زیست

در بیخبری زیر و زَبَر بتوان زیست

چندانک نشینی تو و آخر بیقین

ای بی سر و بن چند دگر بتوان زیست

شیر اجلت چو درکمین خواهد بود

در خاک فتادنت یقین خواهد بود

در دور زمان مساز املاک و بدان

قسمت ز زمان دو گز زمین خواهد بود

گیرم که ترا لطف الاهی آمد

در ملک تو ماه تا به ماهی آمد

در هر وطنی سرای و باغی چه کنی

میپنداری که باز خواهی آمد

چون روی تو در هلاک خواهد بودن

قسم تو دو گز مغاک خواهد بودن

بر روی زمین چند کنی جای و سرای

چون جای تو زیر خاک خواهد بودن

از آتش دل چو دود بر خواهی خاست

وز راه زیان و سود برخواهی خاست

وین کلبه که ایمن اندر او بنشستی

ایمن منشین که زود برخواهی خاست

زان پیش که در عینِ هلاکت فکنند

بفکن همه پاک، بو که پاکت فکنند

زیرا که ز روزگار روزی چندی

بر تو شمرند و پس به خاکت فکنند

تا کی به نظارهٔ جهان خواهی زیست

فارغ ز طلسم جسم و جان خواهی زیست

یک ذرّه به مرگِ خویشتن برگت نیست

پنداشتهای که جاودان خواهی زیست

گاهی به قبولِ خلق خواهی آویخت

گاهی به عصا و دلق خواهی آویخت

از بهرِ شکم روز و شبان در تک و پوی

خود را به گلو و حلق خواهی آویخت

گر در کوهی مقیم و گر در دشتی

بر خاک گذشتگان مجاور گشتی

بر خاک تو بگذرند ناآمدگان

چندان که تو برگذشتگان بگذشتی

چون رفتنِ بیقیاس داری در پی

چندانک روی هراس داری در پی

ای خوشهٔ سرسبز بسی سر مفراز

چون میدانی که داس داری در پی

ره بس دور است توشه بردار و برو

فارغ منشین تمام بردار وبرو

تا چند کنی جمع که تا چشم زنی

فرمان آید که جمله بگذار و برو

هر رنگ که ممکن است آمیخته گیر

هر فتنه که ساکن است انگیخته گیر

وین روی چو ماه آسمانت بدریغ

از صرصر مرگ در زمین ریخته گیر

گیرم که جهان به کام دیدی وشدی

زلف همه دلبران کشیدی و شدی

چیزی که ترا هوا بر آن میدارد

انگار بدان همه رسیدی و شدی