شَهِدَ اَللّٰهُ أَنَّهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ وَ اَلْمَلاٰئِکَةُ وَ أُولُوا اَلْعِلْمِ قٰائِماً بِالْقِسْطِ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (۱۸) إِنَّ اَلدِّینَ عِنْدَ اَللّٰهِ اَلْإِسْلاٰمُ وَ مَا اِخْتَلَفَ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْکِتٰابَ إِلاّٰ مِنْ بَعْدِ مٰا جٰاءَهُمُ اَلْعِلْمُ بَغْیاً بَیْنَهُمْ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِآیٰاتِ اَللّٰهِ فَإِنَّ اَللّٰهَ سَرِیعُ اَلْحِسٰابِ (۱۹)
گواهی داد خدا که نیست خدایی مگر او و فرشتگان و صاحبان دانش اقامت کننده بعدل نیست خدایی مگر او که غالب راست کردار است (۱۸) بدرستی که دین نزد خدا اسلام است و اختلاف نکردند آنان که داده شدند کتاب را مگر پس از آنکه آمد ایشان را دانش از راه حسد میانشان و آنکه کافر شود بآیتهای خدا پس بدرستی که خدا زود حساب است (۱۹)
« در بیان معنی شهادة ذات احدی بر یکتایی و وحدت خود سبحانه »
ذات حق باشد به ذات خود گواه
که جز آن نبود به یکتایی اِله
گشت طالع شمس وجه وحدتش
در مقام جمع وحدانیّتش
پس شهادت او به ذات خویش داد
وین گواهی بیشتر از پیش داد
بیشتر یعنی ز رسم قبل و بعد
وز قِران قرب و بُعد نحس و سعد
نی در آن دم شاهد و مشهود بود
غیر ذاتش کو به خود موجود بود
همچنان خود شاهد ذات خود اوست
واقف از برهان اثبات خود اوست
پس به تفصیل آمد از جمع وجود
واندر این مشهد به تفصیل شهود
شد به وحدانیّت خود شاهد او
بی ز غیری در ظهور واحد او
هستی اشیاء زبان صانع است
که شهادت گوی خود بی مانع است
برگ و باران، ریگ صحرا، موج یم
می سرایند این شهادت دم به دم
هر گیاهی کز زمین روید بر او
نقش باشد لا اله غیره
نقش یعنی همره او موجد است
بر وجود خود به وحدت شاهد است
در یقین گر بر شهادت زنده ای
کو در اثباتش جز او گوینده ای
خود بود بر ذات خود ز اشیاء گواه
نیست در هستی جز او یعنی اِله
وآن ملایک وآن اولوالعلم آگهند
شاهد اعنی بر شئونات شهند
شد به وجه عدل از علم و اثر
در تفاصیل مظاهر جلوه گر
هم به صورت های کثرت بی ز منع
کوست ظل وحدت اندر عین جمع
بهر اعطاء حق ِهر ذی حقی
قدر استعداد او با رونقی
تا چه باشد هر وجودی وسعتش
تا کند اعطاء قبول از حضرتش
نور خواهد شمس در اشراق خود
قدر استعداد و استحقاق خود
ذره هم خواهد به قدر خویش نور
نی به قدر شمس کز عدل است دور
پس بود حق در تفاصیل وجود
قائم بالقسط بر نظم و نمود
نیست معبودی جز او کز عدل و داد
فیض رحمانی به خلق از پیش داد
غالب و قاهر بود بر کلّ شیء
جمله مقهور اندر استیلای وی
حکمتش ترتیب اشیاء را تمام
داد و کرد اعطاء به هر شیء در مقام
اندر این آیت شئون اهل علم
ظاهر آمد داری ار باور به سلم
عالِمی کو با مَلَک هم دوده است
وصف او حق با مَلَک فرموده است
چون ملایک ذیلش از لوث دنس
پاک باشد وز هوی و از هوس
علم دین از لوح خواند نز سطور
زین ره آمد در حدیث العلم نور
حق برد بیرونش از پندار و شک
همچنان کآموخت دانش بر مَلَک
این چنین عالِم لقایش در مثال
بهتر است از طاعت هفتاد سال
این چنین کس عالِم ربّانی است
جانش از تأیید حق نورانی است
تا نیفتد کس ز گفتارم به وهم
کاهل ظاهر نیستشان زین علم سهم
علم را تعمیم ده باز ای حبیب
تا برد هر کس به قدر خود نصیب
بهرهور گردند هر یک ز امتیاز
جای خود حداد و اسطرلاب ساز
لیک گر حداد گوید بی دلیل
علم من در نظم عالم شد دخیل
هیچ حاجت علم اسطرلاب نیست
نظم عالم را دخیل این باب نیست
داده از کف رشتۀ انصاف را
گشته منکر بهر دُردی ، صاف را
علم ظاهر در مقام خو د نکوست
حکمها در شرع چون راجع به اوست
علم باطن لیک گر دانی مقام
اصلِ اسلام است و ایمان والسلام
لیک این دعوی کند هر جاهلی
تو بده تمیز اگر صاحبدلی
زین سخن بگذر که دور از نام توست
گفت دین در نزد حق اسلام توست
وآن بود تسلیم در توحید او
گر مسلمانی بود توحید جو
باشد آن مبنی بر اخلاق و عمل
گر عمل نبود دروغ است و دغل
گفت مؤمن را تو بشناس از عمل
کافران را هم ز انکار و زَلَل
آن بود در قول و فعلش عزم و جزم
وین نه جز انکارش اندر علم و عزم
آرد اسلامی که هست از اعتقاد
بر خدا و اولیائش انقیاد
انقیاد حق هر آن را مدعاست
او ز جان منقاد امر اولیاست
بندگیِ اولیاء در کفر و دین
امتحان است ار جوی داری یقین
بر ولای اولیاء ، خود را بسنج
بیت ماری بین تو، یا مأوای گنج
آدمی را نیست بِه زین آزمون
تا خورد زین نیل آب او یا که خون
با محک زر را شناسی از نحاس
آدمی را هم بر این میزان شناس
می نکردند اختلاف از ناصواب
آن کسان کآمد مر ایشان را کتاب
جز ز بعد از علم کآمد بر نشان
سوی ایشان احمد (ص) اعنی ز امتحان
از حسد کردند در وی اشتباه
قلبها در آن خلاص آمد سیاه
یا حسد گشت از شناسایی حجاب
چشم یا بستند بر عمد از صواب
علم یا احمد (ص) بود یا آیتش
یا که باشد سوی ایشان نسبتش
یعنی آگاه از ظهور حق شدند
وز لجاجت کافر و احمق شدند
وآنکه کافر شد به آیات خدا
زود آید در حساب و در جزا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: خداوند گواهی می‌دهد که هیچ خدایی جز او نیست و فرشتگان و افراد با علم نیز بر این امر گواهی دارند. او تنها خدای عزیز و حکیم است. دین واقعی در نزد خدا، اسلام است و اختلافات بین کسانی که کتاب الهی دریافت کرده‌اند، تنها از روی حسد و پس از آگاهی به حقایق علمی رخ داده است. کسانی که به آیات خدا کافر شوند، به زودی مورد حساب و جزا قرار خواهند گرفت.
در ادامه، بیان می‌شود که ذات حق به یکتایی و وحدت خود گواه است و هیچ موجودی جز او وجود ندارد. همه موجودات، اعم از گیاهان و دیگر اشیاء، گواهی بر یگانگی او هستند. علم و آگاهی از حقایق دین، نشانه‌ای از درک عمیق است. مؤمن واقعی از اعمالش شناخته می‌شود و ایمان بدون عمل، بی‌معناست. در نهایت، اختلافات در قبال حق و باورها تنها ناشی از حسد و لجاجت است و هر آینه خداوند در روز حساب، اعمال بندگان را خواهد سنجید.
هوش مصنوعی: خداوند شهادت می‌دهد که معبودی جز او نیست و همچنین فرشتگان و انسان‌های با دانش نیز بر این موضوع گواهی می‌دهند که او همواره بر اساس انصاف و عدالت قیام کرده است. معبودی جز او نیست و او شکست ناپذیر و حکیم است. همانا دین نزد خدا اسلام است و کسانی که کتاب آسمانی به آنها داده شده، بعد از اینکه علم به دستشان رسید، تنها به خاطر حسادت و درگیری‌های بین خودشان دچار اختلاف شدند. و هر کسی که به آیات خدا کافر شود، باید بداند که خداوند در حسابرسی بسیار سریع است.
هوش مصنوعی: خدا شهادت می‌دهد که هیچ خدایی جز او نیست و فرشتگان و دانشمندان نیز بر این مسئله گواهی می‌دهند. او تنها خدایی است که بر حق و عدالت است. به راستی دین مورد پسند خدا اسلام است و کسانی که کتاب (آسمانی) به آنها داده شده بعد از آنکه دانش به دست آوردند، به دلیل حسد و کینه‌ورزی میان خود، به اختلاف افتادند. هرکس به نشانه‌های خدا کافر شود، باید بداند که خدا خیلی زود او را مورد حساب و بررسی قرار خواهد داد.
هوش مصنوعی: این جمله به توضیح معنای گواهی بر یکتایی و وحدت ذات خداوند اشاره دارد. به عبارت دیگر، به بیان مفهوم شهادتی می‌پردازد که به وجود یک خداوند یگانه و بی‌همتا نگاهی دارد.
هوش مصنوعی: خداوند خود به وجود خود شاهد است که جز او موجود دیگری وجود ندارد و تنها او یکتاست.
هوش مصنوعی: در این جمله به نوعی اشاره شده که سرنوشت یا قضا و قدر، به جلوه و نورانیّت حقیقت یگانه‌ای اشاره دارد که در مقام جمع و یکی بودن خود، به نمایش گذاشته شده است. به عبارت دیگر، اینجا به نور و روشنایی حقیقتی واحد پرداخته می‌شود که در عین تنوع، به وحدت خود اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: او به خودی خود شاهدی بود و این گواهی او را حتی قوی‌تر کرد.
هوش مصنوعی: این جمله به مفهوم این است که هر چیزی دارای دو جنبه است: یکی جنبه‌های پیشین و پسین و دیگری جنبه‌های نزدیک و دور. به عبارتی، دنیا و زندگی ما همواره تحت تأثیر عوامل مثبت و منفی قرار دارند که می‌توانند در تجربیات ما موثر باشند.
هوش مصنوعی: در آن لحظه، تنها چیزی که وجود داشت، خود آن چیز بود و غیر از آن مشاهده نمی‌شد.
هوش مصنوعی: او همیشه خودش را می‌بیند و از دلایل و نشانه‌های وجود خود آگاه است.
هوش مصنوعی: پس به طور دقیق و واضح از تمام موجودات صحبت شده و در این مکان، به روشنی و وضوح حقیقت‌ها دیده می‌شود.
هوش مصنوعی: او به واسطهٔ یکتایی خود، نشان‌دهندهٔ وجود خویش است و در حقیقت، هیچ چیز دیگری را در جلوهٔ یکتا بودنش نمی‌بیند.
هوش مصنوعی: وجود اشیاء نشانگر وجود خالق آن‌هاست و به وضوح بیانگر این مطلب هستند.
هوش مصنوعی: طبیعت با همه جلوه‌هایش، از جمله برگ‌ها، باران، شن‌های بیابان و امواج دریا، هر لحظه به نوعی گواهی می‌دهند.
هوش مصنوعی: هر گیاهی که از زمین می‌روید، بر او نشانی از یگانگی خداوند وجود دارد.
هوش مصنوعی: نقش یعنی اینکه هر چیزی که وجود دارد به حضور خود و با وحدت، نشانی از او را در خود دارد.
هوش مصنوعی: اگر در یقین و یقین داشتن به حقیقت زندگی می‌کنی، چنانچه در اثبات آن فقط اوست که می‌تواند سخن بگوید.
هوش مصنوعی: هیچ چیز دیگری در جهان وجود ندارد که بر حقیقت و ذات خود گواهی دهد، جز آنکه خداوند است.
هوش مصنوعی: آن فرشتگان و دانشمندان آگاه، گواهی بر امور و ویژگی‌های شاه هستند.
هوش مصنوعی: به واسطه‌ی انصاف، علم و تأثیر در جزئیات نشانه‌ها آشکار شده است.
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده که وجودهای متنوع و متفاوتی که در دنیا وجود دارند، بدون هیچ محدودیتی از حقیقت واحدی نشأت می‌گیرند. همه‌ی این صورت‌های متنوع در حقیقت تحت تأثیر و سایه‌ی یک وجود واحد قرار دارند و این وجود واحد در قالب‌های مختلف خود را نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: برای هر کسی که حقی دارد، باید بر اساس شایستگی و توانایی او، حق و حقوقش داده شود.
هوش مصنوعی: تا چه اندازه هر موجودی می‌تواند پذیرش و وسعتی برای دریافت نعمت‌های الهی داشته باشد.
هوش مصنوعی: خورشید در درخشش خود، به اندازه توانایی و شایستگی‌اش نور خواهد افشاند.
هوش مصنوعی: هر ذره‌ای به اندازه خود نور خواهد داشت، اما نوری مانند خورشید که از عدالت دور است، به اندازه‌ای که باید نمی‌تابد.
هوش مصنوعی: در جزئیات وجود، حق به عدالت بر قرار است و به نظم و نمایش خود ادامه می‌دهد.
هوش مصنوعی: هیچ خداوندی جز او وجود ندارد که از روی عدالت و رحمت خود، پیش از این به مردم نفع برساند.
هوش مصنوعی: او بر همه چیز تسلط و قدرت دارد و تمام موجودات تحت سلطه‌ی او هستند.
هوش مصنوعی: حکمت الهی باعث شد که همه چیز به درستی و نظم مشخصی در جای خود قرار گیرد و هر چیز به اندازه و مقام خودش از چیزی بهره‌مند شود.
هوش مصنوعی: در این آیه، ویژگی‌ها و مقام‌های دانشمندان به وضوح آشکار شده است. اگر به حقیقت و آرامش ایمان داشته باشید، این معانی را درک خواهید کرد.
هوش مصنوعی: عالمی که نسبش به فرشتگان می‌رسد و در شناخت حقایق به مرتبه‌ای بالا دست یافته، ویژگی‌های او همانند صفات فرشتگان است.
هوش مصنوعی: این متن به معنای آن است که اگر شخصی از آلودگی‌ها و تمایلات نفسانی پاک باشد، به مانند فرشتگان خواهد بود. در واقع، این اشاره به پاکی و دوری از خواسته‌های دنیوی دارد که باعث می‌شود انسان به درجات بالاتری از معنویت و خلوص دست یابد.
هوش مصنوعی: دانش دین مانند لوحی است که از آن خوانده می‌شود و از سطور آن، نور علم در حدیث‌ها و گفتارها می‌تابد.
هوش مصنوعی: حق او را از خیال و تردید خارج کرد، همان‌طور که علم را به فرشته آموخت.
هوش مصنوعی: در این بیت به این نکته اشاره شده که یک عالم واقعی و با دانش، ارزش و جایگاه بالاتری دارد از اینکه انسان سال‌ها به عبادت و طاعت بپردازد. در واقع، علم و دانش به مراتب مهم‌تر و باارزش‌تر از فقط انجام عبادت‌های ظاهری و بدون شناخت است.
هوش مصنوعی: چنین فردی عالم و با دانش الهی است و روح او از کمک و تایید خداوند پرنور و روشن است.
هوش مصنوعی: نکند کسی به خاطر سخنانم دچار اشتباه و توهم شود؛ زیرا آنچه از علم دارم، برای افراد تنبل و نادان قابل مشاهده نیست.
هوش مصنوعی: ای عزیز، علم را گسترش بده تا هر کس به اندازه‌ی ظرفیت خود بهره‌مند شود.
هوش مصنوعی: هر کس باید به شایستگی خود در جایگاه مناسبش قرار گیرد و به مانند حداد و اسطرلاب، ویژگی‌های خود را به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: اما اگر حداد بگوید که بدون دلیل، دانش من در نظم جهان تاثیرگذار شده است.
هوش مصنوعی: هیچ نیازی به علم اسطرلاب نیست، چرا که برای درک نظم عالم، به این دانش نیازی نداریم.
هوش مصنوعی: به دلیل سختی‌ها و مشکلات زندگی، فرد به راحتی صداقت و انصاف را رد می‌کند و به جای آن به دنبال آرامش و راحتی است.
هوش مصنوعی: دانش ظاهری در جایگاه خود خوب و مناسب است، زیرا احکام شرع به او مربوط می‌شود.
هوش مصنوعی: دانش درونی و باطن، اگر به آن آگاهی پیدا کنی، اصل و اساس اسلام و ایمان را تشکیل می‌دهد و این خود نشان‌دهنده اهمیت آن است.
هوش مصنوعی: هر کسی که نادان است، ادعاهای بزرگ و بی‌پایه‌ای می‌کند. اگر کسی دارای معرفت و بینش باشد، می‌تواند فرق بین درست و نادرست را تشخیص دهد.
هوش مصنوعی: از این حرف بگذر چون به نام تو مربوط نیست، دین در نزد خداوند، اسلام توست.
هوش مصنوعی: این ابیات بیانگر این است که اگر کسی به دنبال حقیقت اسلام و خداوند یگانه باشد، باید در برابر توحید و یکتایی خداوند تسلیم باشد. تسلیم شدن به این معناست که فرد باید این یکتایی را به طور کامل پذیرا باشد و در زندگی خود به آن عمل کند.
هوش مصنوعی: اگر رفتار و کردار بر اساس اصول اخلاقی نباشد، پس هر ادعایی در مورد آن، دروغ و فریب است.
هوش مصنوعی: مؤمن را از کردار و رفتار او می‌شناسند، همان‌طور که کافران را نیز می‌توان از انکار و اشتباهاتشان تشخیص داد.
هوش مصنوعی: او در گفتار و کردار خود ثابت‌قدم و مصمم است، اما در دانش و اراده‌اش جز انکار چیزی نمی‌بیند.
هوش مصنوعی: اسلامی که از ایمان به خدا و اولیای او سرچشمه می‌گیرد، باید با تسلیم و پیروی از دستورات آنها همراه باشد.
هوش مصنوعی: حق همیشه خواهان اطاعت است و من نیز به طور کامل از اراده‌ی او پیروی می‌کنم.
هوش مصنوعی: بندگی و خدمت به اولیاء خدا، هم در زمان کفر و هم در زمان دین، نوعی آزمون و امتحان است. اگر به دنبال یقین و اطمینان هستی، باید قدرت این امتحان را درک کنی.
هوش مصنوعی: به دوستان و اهل ایمان خود توجه کن و خود را با آنها بسنج، آیا تو مانند یک مار هستی که در کوره بدبختی می‌گذرانید یا در مکانی امن و پر برکت زندگی می‌کنی؟
هوش مصنوعی: انسان در این آزمایش بهتر از این نیست که از آب یا خون این نیل بهره‌مند شود. به عبارت دیگر، در شرایط سخت و آزمایش‌ها، ارزش واقعی انسان مشخص می‌شود.
هوش مصنوعی: برای تشخیص طلا از برنج، به خوبی می‌توان از معیارها استفاده کرد؛ همچنین باید انسان‌ها را نیز با معیارهای درست بشناسید.
هوش مصنوعی: اختلافی که میان مردم بود، ناشی از نادرستی‌هایی بود که از سوی کسانی به وجود می‌آمد که کتابی به آنها داده می‌شد.
هوش مصنوعی: تنها پس از کسب علم و آگاهی، نشانی از ایشان نمایان شد، که اشاره به امتحان و آزمایش‌ها دارد.
هوش مصنوعی: به دلیل حسادت، دل‌ها به اشتباه افتادند و در اوج تیرگی، نجاتی حاصل نشد.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که حسد از شناخت و آگاهی به وجود آمده است، یا اینکه به عمد چشم‌ها را از حقیقت بسته‌اند و راستی را نمی‌بینند.
هوش مصنوعی: علم یا اینکه به احمد (ص) تعلق دارد، یا اینکه آیت و نشانه‌ای از اوست، یا اینکه نسبت آن به کسی دیگر است.
هوش مصنوعی: آنها به حقیقت دست پیدا کردند و به خاطر نادانی و stubbornness خود، به کfer و بی‌خبری روی آوردند.
هوش مصنوعی: کسی که به نشانه‌ها و آیات خدا کافر شود، به زودی در حساب و جزای اعمالش قرار می‌گیرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.