وَ جَعَلُوا لِلّٰهِ أَنْدٰاداً لِیُضِلُّوا عَنْ سَبِیلِهِ قُلْ تَمَتَّعُوا فَإِنَّ مَصِیرَکُمْ إِلَی اَلنّٰارِ (۳۰) قُلْ لِعِبٰادِیَ اَلَّذِینَ آمَنُوا یُقِیمُوا اَلصَّلاٰةَ وَ یُنْفِقُوا مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ سِرًّا وَ عَلاٰنِیَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لاٰ بَیْعٌ فِیهِ وَ لاٰ خِلاٰلٌ (۳۱) اَللّٰهُ اَلَّذِی خَلَقَ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضَ وَ أَنْزَلَ مِنَ اَلسَّمٰاءِ مٰاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ اَلثَّمَرٰاتِ رِزْقاً لَکُمْ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اَلْفُلْکَ لِتَجْرِیَ فِی اَلْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اَلْأَنْهٰارَ (۳۲) وَ سَخَّرَ لَکُمُ اَلشَّمْسَ وَ اَلْقَمَرَ دٰائِبَیْنِ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اَللَّیْلَ وَ اَلنَّهٰارَ (۳۳) وَ آتٰاکُمْ مِنْ کُلِّ مٰا سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اَللّٰهِ لاٰ تُحْصُوهٰا إِنَّ اَلْإِنْسٰانَ لَظَلُومٌ کَفّٰارٌ (۳۴) وَ إِذْ قٰالَ إِبْرٰاهِیمُ رَبِّ اِجْعَلْ هَذَا اَلْبَلَدَ آمِناً وَ اُجْنُبْنِی وَ بَنِیَّ أَنْ نَعْبُدَ اَلْأَصْنٰامَ (۳۵) رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ کَثِیراً مِنَ اَلنّٰاسِ فَمَنْ تَبِعَنِی فَإِنَّهُ مِنِّی وَ مَنْ عَصٰانِی فَإِنَّکَ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۳۶)
و گردانیدند از برای خدا مانندها تا گمراه گردانند از راهش بگو کامرانی کنید پس بدرستی که بازگشت شما بآتش است (۳۰) بگو مر بندگان مرا آنان که گرویدند که بر پا دارند نماز را و انفاق کنند از آنچه روزی دادیم ایشان را پنهان و آشکار پیش از آنکه بیاید روزی که نتوان چیزی خرید در آن و نباشد دوستی (۳۱) خداست که آفرید آسمانها و زمین را و فرو فرستاد از آسمان آب پس بیرون آورد بآن از میوه روزی از برای شما و رام کرد برای شما کشتی را تا روان شود در دریا بامرش و رام کرد برای شما نهرها را (۳۲) و مسخر کرد برای شما آفتاب و ماه را دو کوشندۀ دائمی و رام کرد برای شما شب و روز را (۳۳) و دادتان از هر آنچه خواستید آن را و اگر بشمارید نعمت خدا را احصاء نتوانید کرد آن را بدرستی که انسان هر آینه سخت ستمکار ناسپاسست (۳۴) و چون گفت ابراهیم ای پروردگار من بگردان این شهر مکه را امن و دور دار مرا و پسرانم را آنکه پرستیم بتان را (۳۵) ای پروردگارم بدرستی که آنها گمراه کردند بسیاری را از مردمان پس هر که پیروی کرد مرا پس بدرستی که او از من است و هر که نافرمانی کرد مرا پس بدرستی که تو آمرزنده مهربانی (۳۶)
می بگرداندند همتایان زیاد
مر خدا را در عبادت از جماد
مردمان را تا که بر دلخواهشان
خود کنند از راه حق گمراهشان
گو به ایشان ای رسول جان فروز
برخورید از آرزوها یک دو روز
چند گَه باشید در کفر استوار
جایگه باشد شما را پس به نار
گو تو بر آن بندگانم ز امتیاز
که بپا دارند با ایمان نماز
هم کنند انفاق اندر جهر و سرّ
زآنچه حقشان داده روزیها ز برّ
پیش از آنکه روز دین گردد پدید
کاندر آن نبود فروشی یا خرید
هم بنتوان دوست بگرفتن در آن
تا شفیعی باشد او را بر امان
آن خدایی کآفرید ارض و سماء
کرد نازل ز آسمان بر ارض ، ماء
پس برون زآن آب آورد او ز خاک
میوه ها تا شد شما را رزق پاک
فُلک را فرمودتان رام از امور
تا رود با امر باری در بحور
هم مسخّر بر شما انهار را
کرد تا گیرید از آن اثمار را
هم به دأب خود مسخّر مهر و ماه
شد شما را ز امر حق بی اشتباه
بارور گردند تا اشجار از آن
پخته و شیرین شوند اثمار از آن
هر چه باشد در زمین از مهر و ماه
بر صلاح آیند در بی گاه و گاه
روز و شب را بر شما هم کرد رام
منتفع گردید تا هر صبح و شام
روز ره یابید بر کسب معاش
شب کنید آسایش از آن رنج فاش
بر شما داد از هر آنچه خواستید
جسم و جان خود بدان آراستید
یعنی آنچه از نطق و استعداد خویش
خواستید آن را نه از اندازه بیش
آنچه بود آن مقتضی با حکمتم
بر شما دادم ز ملک و نعمتم
گر که خواهید از نعیم کردگار
بر شمردن هیچ ناید در شمار
نیست قدرت در شمار احصای آن
شکر یا بر قدر آن بر جای آن
هست انسان بس ظلوم و ناسپاس
کم بود کز نعمت است او حق شناس
یاد کن چون گفت ابراهیم راد
در دعای خویش با ربّ العباد
رَبِّ اجعَلْ آمِنَا هَذَا الْبَلَد
از مکاره وز مخاوف تا ابد
مر مرا کن دور و فرزندان من
از پرستش بر بتان در هر زمن
گر کسی گوید که چون شد کآن دعا
بر اجابت نامد از ربّ الوری
زآنکه بودند آن قریش از آل او
می پرستیدند بت در شهر و کو
خاص می گوییم بُد آن عام نی
خاص گردد عابد اصنام کی
وجه دیگر آنکه شرط بندگی
بود او را این دعاء در زندگی
گرچه داند کاین دعای مستطاب
می نخواهد شد به درگه مستجاب
لیک آید آنچه در فکر صفی
بوده این قصد براهیم وفی
که کند تنبیه فرزندان خویش
بت بِنَپرستند اندر دین و کیش
این است یعنی زشت ای اولاد من
حق خود کردم اداء من بی سخن
گر شما در بت پرستی بایستید
ز آل ابراهیم پس خود نیستید
هم بُد ارشاد این دعایش هم نیاز
هم ادای حقّ فرزندان به راز
از وجوهی کاهل تفسیر و کلام
گفته اند این بهتر آید در مقام
گفت ای پروردگار من، بتان
گشت بس گمراه از ایشان مردمان
پس هر آن کس پیروی کرد او ز من
اندر آئین از من است او بی سخن
وآنکه عصیان آورد در امتحان
پس تویی آمرزگار و مهربان
حقّ من بود اینکه بر اخلاف پیش
زین تضرّع رهنما گردم به کیش
لیک تو خود خالق هر بنده ای
بر عباد خویش آمرزنده ای
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: آیات اشاره به این دارند که برخی از مردم برای خدا شبیه و همتایانی قرار می‌دهند تا از راه حق منحرف شوند و در نهایت به آتش دوزخ خواهند رفت. خداوند به بندگان مؤمن خود دستور می‌دهد که نماز برپا داشته و از رزق‌هایی که به آنها داده، انفاق کنند، پیش از آنکه روزی بیاید که در آن نه خرید و فروشی وجود دارد و نه دوستی. سپس به نشانه‌های خداوند در آفرینش آسمانها و زمین اشاره می‌کند و نعمت‌ها و موهبت‌های او را یادآور می‌شود.
آنگاه داستان ابراهیم مطرح می‌شود که از خدا درخواست می‌کند شهر مکه را ایمن گرداند و او و فرزندانش را از پرستش بت‌ها دور نماید. ابراهیم از خداوند می‌خواهد که کسانی که از او پیروی کنند، از او هستند و کسانی که نافرمانی کنند، مشمول رحمت و آمرزش او خواهند بود. این آیات به اهمیت ایمان، نماز، انفاق و نادیده‌گرفتن بت‌پرستی در زندگی مؤمنان تأکید دارند.
هوش مصنوعی: آنها برای خدا شریک‌هایی قرار دادند تا مردم را از راه او گمراه کنند. بگو: از نعمت‌ها بهره‌مند شوید، زیرا سرانجام شما به آتش خواهد بود. به بندگانم که ایمان آورده‌اند بگو که نماز برپا دارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، در نهان و نمایان انفاق کنند، پیش از آنکه روزی بیاید که در آن نه خرید و فروشی باشد و نه دوستی. خداوندی که آسمانها و زمین را آفرید و از آسمان آبی فرستاد تا به وسیله آن، میوه‌ها را به عنوان روزی شما بیرون آورد و کشتی‌ها را به فرمان خود در دریا به حرکت درآورد و نهرها را برای شما مسخر کرد. و خورشید و ماه را که پیوسته در حال گردش‌اند، برای شما مسخر کرد و شب و روز را در اختیار شما قرار داد. و از هر آنچه خواسته‌اید، به شما عطا کرده است و اگر نعمت‌های خداوند را بشمارید، نمی‌توانید آنها را احصا کنید؛ زیرا انسان بسیار ظالم و ناسپاس است. و یادآور این موضوع که وقتی ابراهیم گفت: پروردگارا، این شهر را امن گردان و مرا و فرزندانم را از پرستش بت‌ها دور نگه‌دار. پروردگارا، آنها بسیاری از مردم را گمراه کرده‌اند؛ هرکس از من پیروی کند، از من است و هرکس نافرمانی کند، تو بخشنده و مهربانی.
هوش مصنوعی: و خداوند کسانی را که به او شبیه قرار دادند، برای این که مردم را از راه راست منحرف کنند، به آنها بگوید که از زندگی لذت ببرند، اما بدانند که بازگشتشان به آتش است. به بندگانم که ایمان آورده‌اند بگو که نماز را برپا دارند و از آنچه به آنها روزی دادیم، چه پنهانی و چه آشکار، انفاق کنند، پیش از آن که روزی بیاید که در آن کسی نتواند چیزی بخرد و دوستی وجود نداشته باشد. خداوند آسمانها و زمین را آفرید و از آسمان آب نازل کرد و با آن میوه‌هایی برای شما خارج کرد و کشتی‌ها را به عنوان وسیله‌ای برای حرکت در دریا تحت تسلط شما قرار داد و نهرها را نیز به همین شکل رام کرد. همچنین آفتاب و ماه را که همیشه در حال حرکتند و شب و روز را برای شما تسلیم نمود. به شما هر آنچه بخواهید عطا کرد، و اگر بخواهید نعمت‌های خدا را بشمارید، نمی‌توانید آنها را احصاء کنید، زیرا انسان به‌راستی سخت ناسپاس و بی‌رحم است. و هنگامی که ابراهیم گفت: «ای پروردگار من، این شهر مکه را امن گردان و مرا و فرزندانم را از پرستش بتان دور نگه‌دار»، او گفت:«ای پروردگارم، آنان بسیاری از مردم را گمراه کردند. پس هر کس از من پیروی کند، او از من است و هر کس نافرمانی کند، به‌راستی تو آمرزنده و مهربان هستی.»
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره شده است که افرادی که به عبادت و پرستش خداوند مشغولند، با تلاش و همت خود در تلاشند تا خداوند را در مقام والای خود به تصویر بکشند، هرچند که در مقابل نعمت‌ها و زیبایی‌های جهان مادی، این کار دشوار است. آنها می‌کوشند تا از محدودیت‌های جسمانی فراتر رفته و از جوهر معنوی و الهی خداوند بهره‌مند شوند.
هوش مصنوعی: مردم تا زمانی که به خواسته‌های خود برسند، از مسیر درست و حق منحرف می‌شوند.
هوش مصنوعی: ای پیامبر جان‌افزا، به آنها بگو که از آرزوهایشان یک یا دو روز دل بکنند و به سمت واقعیت بیایند.
هوش مصنوعی: گاهی در کفر و انکار باقی ماندن باعث می‌شود که شما در آتش عذاب قرار بگیرید.
هوش مصنوعی: به آن بندگانم که با ایمان نماز را برپا می‌دارند، بگو که در چه شرایطی هستند و چه تمایزاتی دارند.
هوش مصنوعی: آنها در تمام حالات، چه در ظاهر و چه در نهان، انفاق می‌کنند. از آنچه خداوند به آنها روزی داده است، با نیکوئی و بخشش استفاده می‌کنند.
هوش مصنوعی: قبل از آنکه روز قیامت فرا برسد، هیچ خرید و فروشی در آن وجود نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: به خاطر نیاوردن دوستان و محبت‌ها در زمان سختی، انسان نمی‌تواند از کسی کمک و شفاعتی طلب کند تا او را در امنیت قرار دهد.
هوش مصنوعی: خدایى که زمین و آسمان را آفرید، باران را از آسمان به زمین نازل کرد.
هوش مصنوعی: او از آب بیرون آمد و از خاک میوه‌ها را به وجود آورد تا شما از آنها روزی پاک و حلال دریافت کنید.
هوش مصنوعی: کشتی را به شما فرمان دادند که تحت تدبیر و مدیریت او حرکت کند تا با فرمان الهی در اعماق دریاها روان شود.
هوش مصنوعی: او نهرها را به طوری تحت تسلط خود درآورد که شما بتوانید میوه‌ها را از آن بگیرید.
هوش مصنوعی: شما به طور طبیعی و طبق سرشت خود تحت تأثیر خورشید و ماه قرار گرفته‌اید، و این موضوع نشان‌دهنده‌ی حکمت و اراده‌ی الهی است که به‌گونه‌ای بدون خطا بر شما حاکم است.
هوش مصنوعی: چشم‌انداز به گونه‌ای است که درختان به خوبی رشد می‌کنند و میوه‌هایشان پخته و شیرین می‌شود.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در زمین وجود دارد، چه به ماه و چه به خورشید مربوط باشد، در زمان نامناسب و مناسب به خوبی سامان می‌گیرد.
هوش مصنوعی: روز و شب به گونه‌ای برای شما مناسب و آسان شده است که می‌توانید از آن بهره‌مند شوید و هر صبح و شام از آن استفاده کنید.
هوش مصنوعی: در طول روز با تلاش و کوشش برای تامین نیازهای زندگی کار کنید و در شب، بعد از آن همه زحمت، از آسایش و راحتی برخوردار شوید.
هوش مصنوعی: به شما از هر آنچه که خواسته‌اید داده شده و با آن، جسم و جان خود را زینت بخشیده‌اید.
هوش مصنوعی: آنچه که می‌خواهید با سخن و توانایی‌هایتان به دست آورید، نباید فراتر از حد و اندازه‌تان باشد.
هوش مصنوعی: آنچه که در صلاح و نیاز شما بود، به حکمتی که داشتم، از دارایی و نعمت‌هایم به شما بخشیدم.
هوش مصنوعی: اگر بخواهید نعمت‌های خداوند را بشمارید، هیچ چیز نمی‌تواند در این شمارش قرار بگیرد.
هوش مصنوعی: قدرت شمارش و اندازه‌گیری آن نعمت‌ها و خوشی‌ها وجود ندارد، زیرا آن‌قدر فراوان و باارزش هستند که نمی‌توان آنها را به راحتی سنجید یا قضاوت کرد.
هوش مصنوعی: انسانی که بسیار ستمگر و ناسپاس است، در حقیقت در شکرگذاری نعمت‌ها و شناخت حق آنها کمبود دارد.
هوش مصنوعی: به یاد بیاور زمانی را که ابراهیم (علیه‌السلام) در دعای خود به خداوند، پروردگار جهانیان، سخن گفت.
هوش مصنوعی: خداوند، این سرزمین را تا ابد برای ما امن قرار بده و ما را از بلاها و ترس‌ها دور نگه‌دار.
هوش مصنوعی: مرا و فرزندانم را از پرستش بت‌ها در هر زمانی دور کن.
هوش مصنوعی: اگر کسی بپرسد که چرا دعا به اجابت می‌رسد و چرا خداوند به این دعا پاسخ می‌دهد،
هوش مصنوعی: چون قریش از خاندان او بودند، در شهر و کوچه‌ها به پرستش بت‌ها می‌پرداختند.
هوش مصنوعی: ما به طور ویژه درباره معنای خاصی صحبت می‌کنیم و نمی‌توانیم آن را به همگان تعمیم بدهیم. عبادت کردن بت‌ها نمی‌تواند این خاص بودن را به افراد عادی منتقل کند.
هوش مصنوعی: دیگر اینکه برای او شرط بندگی این دعا در زندگی‌اش بود.
هوش مصنوعی: هرچند که می‌داند این دعای خاص، در نهایت به جایی پاسخ خواهد گرفت.
هوش مصنوعی: اما آنچه در ذهن صفی بوده، به حقیقت خواهد پیوست و این هدف به دست ابراهیم وفی محقق خواهد شد.
هوش مصنوعی: کس که فرزندانش را خوب تربیت کند، آنها در دین و عقاید خود به بت‌پرستی گرایش پیدا نکنند.
هوش مصنوعی: ای فرزندان من، شما زشت و ناپسندید. من بدون هیچ صحبتی حق خود را ادا کردم.
هوش مصنوعی: اگر شما بر پرستش بت‌ها پافشاری کنید، از نسل ابراهیم نیستید و به نوعی فاصله گرفته‌اید.
هوش مصنوعی: این جمله به مفهوم این است که دعای او هم برای راهنمایی و هدایت است و هم نیاز وجودی را برآورده می‌کند. همچنین، در آن اشاره‌ای به مسئولیت‌های فرد نسبت به فرزندانش و احترام به ارتباطات و رازهای بین آنها نیز وجود دارد.
هوش مصنوعی: تعدادی از نویسندگان و اندیشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که در برخی مواقع، سکوت یا عدم توضیح بیشتر، می‌تواند به درک بهتر و بالاتر از موضوع کمک کند.
هوش مصنوعی: خدایا، مردم به خاطر بت‌ها به شدت گمراه شده‌اند.
هوش مصنوعی: هر کسی که از من پیروی کند و به روش و اصول من عمل نماید، او از من است، حتی اگر بدون گفت و گو باشد.
هوش مصنوعی: کسی که در آزمون نافرمانی کند، تو هستی که او را می‌بخشی و به او محبت می‌ورزی.
هوش مصنوعی: حق من این بود که در جمع افراد نالایق، به عنوان یک راهنما برای دیگران، از خودم تضرّع و دل‌سوزی نشان دهم و آنها را به راه درست هدایت کنم.
هوش مصنوعی: اما تو خود خالق هر انسانی هستی و بر بندگان خود رحمت و بخشش داری.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.