فغان زین چرخ دولابی که هر روز

به چاهی افکند ماهی دل افروز

غزالی در ریاض جان چرنده

نهد در پنجه گرگ درنده

چو یوسف را به آن گرگان سپردند

فلک گفتا که گرگان بره بردند

به چشمان پدر تا می نمودند

ز یکدیگر به مهرش می ربودند

گهی آن بر سر دوشش گرفتی

گه این تنگ اندر آغوشش گرفتی

چو پا بر دامن صحرا نهادند

بر او دست جفا کاری گشادند

ز دوش مرحمتبارش فکندند

میان خاره و خارش فکندند

برهنه پا قدم بر خار می زد

به گل از خار و خس مسمار می زد

فکنده کفش ره بر خاره می کرد

کف سیمین ز خاره پاره می کرد

کف پایی که می بودش ز گل ننگ

ز خون در خار و خارا گشت گلرنگ

چو ماندی پس ازان ده سخت پنجه

طپانچه کردیش رخساره رنجه

به تیغ قطع باد آن دست کوتاه

که سرپنجه زند با پنجه ماه

چو رفتی پیش کردی خم سیلی

قفایش چون رخ بدخواه نیلی

ببسته از فقا اولیست دستی

که بیند آن قفا از وی شکستی

چو با ایشان شدی پهلو به پهلو

رسیدی مالش گوشش ز هر سو

کسی کان گوش را مالد به انگشت

جز انگشتش مبادا هیچ در مشت

به زاری هر که را دامن کشیدی

به بیزاری گریبانش دریدی

به گریه هر که را در پا فتادی

به خنده بر سر او پا نهادی

به ناله هر که را آواز کردی

نواهای مخالف ساز کردی

چو شد نومید ازیشان گریه برداشت

ز خون دیده بر گل لاله می کاشت

گهی در خون و گه در خاک می خفت

ز اندوه دل صد چاک می گفت

کجایی ای پدر آخر کجایی

ز حال من چنین غافل چرایی

بیا بنگر کنیزک زادگان را

ز راه عقل و دین افتادگان را

که با کام دلت در دل چه دارند

حق الطاف تو چون می گذارند

گلی کز روضه جانت دمیده ست

بر او باران احسانت چکیده ست

چنان از تشنگی در تاب مانده

که نی رنگ اندر او نی آب مانده

نهال نازپرورد بهشتی

که در بستانسرای عمر کشتی

چنان از باد جور افتاده بر خاک

کزو جوید بلندی خار و خاشاک

مهی کز وی شبت را نور بودی

ز ظلمت های دوران دور بودی

رسیدش از فلک زانسان وبالی

که جوید لمعه نور از هلالی

بدینسان بود حالش تا سه فرسنگ

ازو صلح و وزآن سنگین‌دلان جنگ

ازو نرمی و زیشان سخترویی

ازو گرمی و زیشان سرد گویی

ز ناگه بر لب چاهی رسیدند

ز رفتن بر لب چاه آرمیدند

چهی چون گور ظالم تنگ و تیره

ز تاریکیش چشم عقل خیره

لب او چون دهان اژدهایی

پی قوت از برون مردم ربایی

درونش چون درون مردم آزار

برای مردم آزاری پر از مار

مدار نقطه اندوه دورش

برون از طاقت اندیشه غورش

محیطش پر کدورت مرکزش دور

هوایش پر عفونت چشمه اش شور

نفس زن گر در او یکدم نشستی

نفس را بر نفس زن ره ببستی

چو ایشان دفع آن گلچهره مه را

پسندیدند آن نابهره چه را

دگر بار از جفاشان داد برداشت

به نوعی ناله و فریاد برداشت

که گر آن سنگ را معلوم گشتی

ز سوزش نرمتر از موم گشتی

ولی آن ساز تیزآهنگ‌تر شد

دل چون سنگ ایشان سنگ تر شد

چه گویم کز جفا ایشان چه کردند

دلم ندهد که گویم آنچه کردند

بر آن ساعد که گر بر وی رسیدی

حریر خلد ازان آزار دیدی

رسن بستند از موی بز و میش

بر او شد هر سر مویی یکی نیش

میانش را که بودی موی‌مانند

به پشمین ریسمان دادند پیوند

کشیدند از بدن پیراهن او

چو گل از غنچه عریان شد تن او

به قد خود بریدند از ملامت

لباسی تا به دامان قیامت

فرو آویختند آنگه به چاهش

در آب انداختند از نیمه راهش

ز خوبی بود خورشید جهانتاب

فکندش چرخ چون خورشید در آب

برون از آب در چه بود سنگی

نشیمن ساخت آن را بی درنگی

چه دولت یافت آخر بنگر آن سنگ

که کان گوهری شد بس گرانسنگ

ز لعل بی گدازش شکر آیین

شد آن شورابه همچون شهد شیرین

شد از نور رخش آن چاه روشن

چو شب روی زمین از ماه روشن

شمیم گیسوان عطر سایش

عفونت را برون برد از هوایش

ز فر طلعت او هر گزنده

سوی سوراخ دیگر شد خزنده

به تعویذ اندرش پیراهنی بود

که جدش را ز آتش مأمنی بود

فرستادش به ابراهیم رضوان

ازان رو شد برا و آتش گلستان

رسید از سدره جبریل امین زود

ز بازوی وی آن تعویذ بگشود

برون آورد از آنجا پیرهن را

بدان پوشید آن پاکیزه تن را

ازان پس گفت ای مهجور غمناک

پیامت می رساند ایزد پاک

که روزی این خیانت پیشگان را

گروه ناصواب اندیشگان را

ز تو دلریش تر پیشت رسانم

فکنده پیش سر پیشت نشانم

بر ایشان این جفاها را شماری

وزیشان حال خود پوشیده داری

تو دانی مو به مو کایشان کیانند

سر مویی تو را ایشان ندانند

ز جبریل این سخن یوسف چو بشنود

ز رنج و محنت اخوان برآسود

نمود آن تخته سنگش تختگاهی

نشست آنجا چو نیکو بخت شاهی

به تسکین دادن جان حزینش

ندیم خاص شد روح الأمینش