گنجور

حاشیه‌گذاری‌های دانش دوست .

دانش دوست .


دانش دوست . در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، شنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۲۴ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۸۷:

سلام و عرض ادب خدمت همه دوستان

به نظرم رسید به چند نکته کلی برای بررسی اشعار حکیم خیام نیشابوری و ... اشاره کنم که باعث بشه بتونیم بهتر معنای این اشعار را درک کنیم:

1- قبل از قضاوت در مورد معنی اشعار، از هر گونه جهت گیری به هر سمتی خودداری کنیم. این یکی از ویژگی های روش علمی حل مسائل است. ما می خواهیم ببینیم که منظور شاعر از سرودن شعر چه بوده است نه اینکه از عقاید خودمان را به شاعر و شعرش نسبت دهیم و سعی کنیم به این وسیله از شعر برای تایید باور های خودمان استفاده کنیم. همیشه باید به خاطر داشت که هر نظری و باوری موافقان و مخالفانی دارد. لزوما همه با باور های ما موافق نیستند. این احتمال را که معنی اشعار خیام مخالف باور های ماست بپذیریم.

2- نسبت به شاعر دید کل نگر داشته باشیم. زندگی نامه، شرایط زمانی که شاعر در آن زندگی می کرده، ویژگی های اخلاقی که از او نقل شده، آثار دیگرش و ... را بررسی کنیم و بعد از است که می توانیم نظری بدهیم که به واقعیت نزدیک تر است. مثلا اگر روش تفکر یک شاعر را بدانیم، به راحتی می توانیم اشعار احتمالی که به او نسبت داده اند را تشخیص بدهیم.

3- به معانی کلمات دقت کنیم. در زبان فارسی مثل تمام زبان ها کلمات معانی مشخصی دارند. اگر می خواهیم بگوییم منظور شاعر از این کلمه چیزی جز معنای خود کلمه دارد، باید قرینه ای محکم از همان شعر یا جای دیگری بیاوریم. در غیر این صورت دلیلی وجود ندارد که شاعر از کلمه ای استفاده کند و منظورش معنایی دیگر باشد.

4- نظرات موافق و مخالف را مطالعه کنیم. تنها زمانی انسان می تواند درست قضاوت کند که استدلال دو طرف را بشنود و درباره آن فکر کند و گرنه هر که تنها به قاضی می رود، راضی برمی گردد.

 

در آخر از توجهتون متشکرم و امیدوارم به معنای واقعی اشعار حکیم خیام پی ببریم.

 

sunny dark_mode