شمارهٔ ۱۰۳ - نامه ای از جانب سنی الجوانب به میرزا تقی آشتیانی
مقرب الخاقان میرزا محمدتقی بداند که روزیکه ما از دارالسلطنه تبریز بدارالخلافه طهران عازم بودیم، اغلب مردم این گمان ها را نداشتند و به هیچ خاطری نمیرسید که کار باین سیاق ها بگذرد و آن گاه تکلیف سفر بابان و زهاب را چطور هاشاق و ممالایطاق میدانستند و تصرف کرمانشاهان چگونه در نظرها مستبعد میآمد. معهذا محض یک کلمه حکم و فرمایش ما با سپاهی که فی الحقیقه اسم بلارسم بود آن عالیجاه با ثبات قلب اقدام بخدمت نمود و این طرز چاکری و نیکوبندگی آن عالیجاه چنان است که از نظر انور ما محو شود یا تلافی آن را وجهه همت خدیوانه نفرموده باشیم. از آن جمله اول عنایتی که فرمودیم این است که مهام سرحدات عراقین را با لرستان فیلی و شوشتر و دزفول و حویزه کلا بپیشکاری آن عالیجاه محول داشتیم و از خدای واحد رجا داریم که در هر حال ممد و معین باشد، وصیت شهامت برادر ارجمند بهرام میرزا را در آن حدود عماقریب رعب الفکن قلوب همسایگان سازد؛ از آن عالیجاه این است که بعد از نوروز فیروز سلطانی معسکر برادر ارجمند را بسمت هلیلان حرکت داده، سرباز و سواره کرمانشاهی را همانجا مجتمع و سربازان و توپچیان را کلا باختیار رآلنین معلم انگلیس محول سازد و چندان در آنجا اقامت شود که قشون های سواره و پیاده کردستان اردلان وارد شوند، بعد ذلک بفضل و کرم جناب اقدس الهی توکل کرده، عازم لرستان و عربستان گردد.
دیگر دستورالعمل رفتار برادر کامکار را از حالا دادن خلاف صواب میدانیم، همین قدر که او را در موارد عزم و رزم جسور و مقدم و آن عالیجاه را درمراتب احتیاط و حزم مجرب و ممتحن بجا آورده ایم کافی است. البته هر چه پیش آید هر روزه عرضه داشت خواهد شد و هر چه بخاطر اقدس رسد مقرر خواهیم داشت.
حسن خان فیلی را اگر مصلحت باشد که حاکم پشت کوه و پیش کوه هر دو بشود باعتماد آن عالیجاه مضایقه نمیفرماییم و همچنین هرگاه پشت کوه را تنها باو واگذار یا مثل ایالت اخوی محمدحسین میرزا از هر دو خارج و در بیابانها هائم و حیران راه برود. میرزا بزرگ قزوینی هم یک دو بار قاصد فرستاده، تعهد خدمت کرده بود چون تتبعی از اوضاع و احوال او نداشتیم جوابی جز عزیمت نصرالله میرزا بدارالخلافه ندادیم؛ اما به آن عالیجاه مقرر میداریم که چون بشهادت خط خودش زایدالوصف سفاک و بی باک است لم اک متخذ المضلین عضدا باید گفت. اما اگر الوار و اشرار آنجا را مستوجب داند که او را اسباب کار شناسد اجازت میدهیم که چندگاه با او راه برود، که هم ابلیس میباید هم آدم.
در باب سنقر: حق این است که عالیجاه کلبعلی خان از همه ایل و طایفه خود تجافی جسته بولیعهد مرحوم مغفور متوسل گردیده، در آذربایجان و خراسان و عراق آشکار و بی نفاق بخدمت حضور و رکاب پیوسته صدمه امسال بهار را هم خورد و باز در راه خدمت سخت تر ایستاد و از همسایگی کرمانشاه و عدوات امین الدوله و تحریکات اعاظم افشار باک نکرد حالا هم از دارالخلافه طهران بسمت قمشه و سمیرم مثل کسی که بعیش و عروسی برود؛ دو منزل یکی شتابد تا بروز جنگ خود را رساند و خودش و سوارش و سربازش منهای خدمت و دلیری و شجاعت کرد و علم حسنعلی میرزا را آنها در میدان گرفتند و علمدار را بدرک دواندند و از گردنه جانکی سرحد تا حوالی ایزد خواست در کوه و دره و برف و برد؛ دنبال قشون شکسته افتادند و زدند و خوردند و گوی سبقت از همگان بردند و همشیره سرکارکه خاطر او را بشدت میخواهیم در خانه اوست و در ازای این همه چیزی که باو افزوده ایم، همین حکومت سنقر است و بس.
بلی چون مزید اقتدار برادر ارجمند بهرام میرزا در نظر انور همایون است سقر و اسدآباد هر دو را با ابوالجمع او میفرماییم و فرمان نیابت بحاجی میرزا جانی مرحمت میفرماییم. باید برادر ارجمند گرامی مهمات متعلقه بافشار و سنقر و چاردولی را در غیبت عالی جاه کلبعلی خان کلا بحاجی رجوع کند و سوای پانصد رکابی سنقر که مأمور فارس است، اگر ممکن شود باز قدری سواره از آنجا بهلیلان بخواهد و لازمه تقویت بحاجی معزی الیه بکند و آن عالیجاه خود مخصوصا شروح مفصله مشعر بر خاطر جمعی عالیجاه کلبعلی خان بفارس بنویسد و برادر ارجمند لازمه مهربانی و مراوده بهمشیره سرکار بکند و همیشه از او باخبر باشد غربت باو اثر نکند و چون عالیجاهان میرزا فرج الله و میرزا هدایت الله دراول این دولت روزافزون منتهای خدمت و جانفشانی بظهور رسانیدند و نوکر قدیم ولیعهد مرحوم مغفور میباشند باید آن عالیجاه در آن همسایگی دایم از حال آنها غافل نشود و با آنها طوری مهربانی و مراوده نماید که از درگاه اقدس اعلی روز بروز امیدوارتر شوند و بیش از پیش بخدمت نیکوبندگی اقدام ورزند.
اما سه هزار تومان تنخواه برای امداد مخارج کرمانشاه باید حکما ببرادر ارجمند برسانند و آن عالیجاه خرج اندرون های اولاد شاهزاده مرحوم راهمان طور که داشتند بدهد، اما خرج گزاف عمله و اکره شاهزادگان لزوم ندارد و از اموال اخوی حشمه الدوله هر چه بکار سفر جنگ و سرحداری میآید تعلق بدولت قاره دارد و هر چه در اندرون است تعلق بخودش است. والسلام
تحریرا فی شهر ذی قعده سنه ۱۲۵۰
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، میرزا محمدتقی به خدمات و اقدامات نظامی خود اشاره میکند و بیان میدارد که در زمان سفر به تهران، عوام به نتایج آن سفر باور نداشتند. او به ترتیب و ساختار نظامی اشاره کرده و تاکید دارد که به برادرش، بهرام میرزا، دستور داده تا نیروی خود را در مناطق مرزی مستقر سازد. همچنین به موضوع اعتماد و همکاری با حسین خان فیلی و اهمیت آن در کنترل مناطق اشاره میکند. میرزا از حاکم سنقر و فعالیتهای او در جنگ و همکاریهای موجود با دیگر مقامات نیز سخن میگوید. در نهایت، او بر ضرورت تامین مالی و هزینههای جنگ تأکید کرده و مشخص میکند که هزینههای غیرضروری باید کنترل شود و منابع مالی باید به درستی تخصیص یابند.
هوش مصنوعی: مقرب الخاقان میرزا محمدتقی باید بداند که زمانی که ما از تبریز به تهران سفر میکردیم، بسیاری از مردم به چنین اتفاقاتی فکر نمیکردند و تصور نمیکردند که اوضاع به این شکل پیش برود. در آن زمان مردم نمیدانستند که وضعیت سفر به مناطق بابان و زهاب چگونه خواهد بود و از تصرف کرمانشاهان نیز به نظرشان دور از ذهن میآمد. با این حال، به دلیل یک جمله از ما، او با قلبی مطمئن به خدمت ما درآمد. این نوع وفاداری و تلاش او به قدری بود که حتی ما هم آن را فراموش نخواهیم کرد. یکی از اقدامات اولیه ما این بود که مسئولیت سرحدات عراقین را به او سپردیم و امیدواریم که خداوند او را در این کار کمک کند. همچنین امیدواریم که توصیه برادر عزیزمان، بهرام میرزا، در آن مناطق موجب ترس همسایگان شود. به این منظور از او خواهش میکنیم که بعد از نوروز با نیروهای برادر عزیزش به سمت هلیلان حرکت کند و نیروهای کرمانشاهی را جمعآوری کند. سربازان و توپچیان را نیز تحت نظر یک معلم انگلیسی قرار دهیم و در آنجا بمانیم تا نیروهای کردستان اردلان به ما بپیوندند. سپس با توکل به خدا به سمت لرستان و عربستان حرکت خواهیم کرد.
هوش مصنوعی: از این پس، دادن دستورالعمل به برادر کامکار را نادرست میدانیم. همین که او را در مواقع تصمیمگیری و مبارزه شجاع و پیشتاز و آن شخص بزرگ را در زمینه احتیاط و احتیاطکاری آزموده و سنجیدهایم، کافی است. البته هر روز ممکن است اتفاقات جدیدی بیفتد که به آنها توجه خواهیم کرد و هر مورد مهمی که پیش بیاید، تنظیم خواهیم کرد.
هوش مصنوعی: اگر حسن خان فیلی صلاح بداند که هم حاکم پشت کوه و هم حاکم پیش کوه شود، ما با اعتماد به ایشان مخالفتی نداریم. همچنین اگر بخواهد تنها پشت کوه را اداره کند یا مانند ایالت برادر محمدحسین میرزا، از هر دو منطقه خارج شده و در بیابانها سرگردان بماند، میتوانیم این امر را بپذیریم. میرزا بزرگ قزوینی نیز چند بار فرستادهای فرستاد و تعهد خدمت داده بود، اما از اوضاع او اطلاعاتی نداشتیم و جز اعزام نصرالله میرزا به پایتخت پاسخی نداشتیم. با این حال، به آن شخص عالی میگوییم که با توجه به نوشتههای خود، او فردی بسیار بیباک و بیرحم است و نباید کسانی را که گمراه میکنند، حامی خود بداند. اما اگر اوضاع منطقه و افراد بدخواه آنجا را ایجاب کند که به او و به نوعی به شیوهاش کمک کند، اجازه میدهیم که اندکی با او همکاری کند، زیرا در زندگی هم شیطان وجود دارد و هم انسان.
هوش مصنوعی: در مورد سنقر: واقعیت این است که کلبعلی خان از تمام ایل و طایفه خود جدا شده و به ولیعهد مرحوم پیوسته است. او در آذربایجان، خراسان و عراق با صداقت و بدون حاشیه به خدمت پرداخته و در بهار امسال نیز با مشکلات مواجه شد، اما باز هم در مسیر خدمت ایستادگی کرد. او از نزدیکی کرمانشاه و دشمنیهای امینالدوله و تحریکات بزرگزادگان نگذشته و اکنون از تهران به سمت قمشه و سمیرم میرود، گویی که به عروسی میرود؛ به سرعت سفر میکند تا به میدان جنگ برسد. او و سوارانش با شجاعت و دلیری در میدان نبرد حاضر شدند، و علم حسنعلی میرزا را در میدان گرفتند و علمدار را نابود کردند. در ادامه، از گردنه جانکی شکنجهها را تحمل کرده و به جنگ ادامه دادند و با شجاعت از همه پیشی گرفتند. خواهر سرکار نیز در خانه اوست و در قبال تمام خدماتی که به او کردهایم، تنها همین حکومت سنقر را به او دادهایم.
هوش مصنوعی: به دلیل افزایش قدرت برادر محترم بهرام میرزا، هر دو منطقه سقر و اسدآباد را به همراه ابوالجمع به او واگذار میکنیم و فرمان نیابت را به حاجی میرزا جانی میدهیم. برادر عزیز باید توجه ویژهای به مسائل مربوط به سنقر و چاردولی در غیاب کلبعلی خان داشته باشد و با حاجی مشورت کند. همچنین، علاوه بر پانصد نیروی سنقر که به فارس مأمور شده، اگر ممکن باشد، مقداری نیروی سواره از آنجا به دلیل ایجاد تحرکات بیشتر درخواست کند. لازم است که نامهای مفصل به کلبعلی خان در فارس نوشته شود تا او از اوضاع مطلع گردد. برادر عزیز باید با همسرش ارتباط خوبی داشته باشد تا او به خاطر دوری از او احساس تنهایی نکند. همچنین، با توجه به خدماتی که میرزا فرج الله و میرزا هدایت الله در ابتدای این دولت انجام دادند و این که آنها نوکر قدیمی ولیعهد مرحوم هستند، برادر عزیز باید همواره از حال آنها مطلع باشد و با ایشان به گونهای رفتار کند که آنها بیشتر از پیش به درگاه شاهنشاه امیدوار شوند و برای خدمت بهتر انگیزه پیدا کنند.
هوش مصنوعی: سه هزار تومان برای هزینههای امدادی در کرمانشاه باید به برادر عزیز تحویل داده شود. این مبلغ باید به همان شیوهای که برای مخارج خانواده شاهزاده مرحوم اختصاص داده میشود، هزینه گردد. اما هزینههای اضافی کارگران و خدمتکاران شاهزادگان ضروری نیست. تمام هزینههای مرتبط با سفر و مرز متعلق به دولت است و هر آنچه در داخل خانه میباشد، به خود شخص مربوط میشود. با احترام.
هوش مصنوعی: این متن به تاریخ نگارش اشاره دارد و به ماه ذی قعده در سال ۱۲۵۰ هجری قمری مربوط میشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.