گنجور

 
نجم‌الدین رازی

نجم‌الدین رازی با نام کامل‌ترِ ابوبکرْ عبدالله بن محمد بن شاهوار بن انوشیروان الرازی (زادهٔ ۵۷۳ هجری قمری، کشته شده در جنگ با مغولان در ۶۵۴ هجری قمری)، همچنین مشهور به نجم‌الدین دایه یا نجم رازی، از چهره‌های تأثیرگذار و مطرح در تاریخ تصوف در ایران و جهان اسلام است.

رسالهٔ عشق و عقل وی (معیار الصدق فی مصداق العشق) از روی نسخهٔ آماده شده به همت همراهان وبگاه تصوف ایرانی به گنجور اضافه شده است.

مجموعهٔ اشعار وی نیز از روی نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در گنجور در دسترس قرار گرفته است.

این آمار از میان ۹۶۱ بیت شعر فارسی از کل ۹۸۸ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۵۰۴ ۵۲٫۴۵
۲ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۹۳ ۹٫۶۸
۳ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۸۱ ۸٫۴۳
۴ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۷۹ ۸٫۲۲
۵ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۴۰ ۴٫۱۶
۶ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۳۳ ۳٫۴۳
۷ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۲۹ ۳٫۰۲
۸ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۱۶ ۱٫۶۶
۹ مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) ۱۵ ۱٫۵۶
۱۰ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۱۴ ۱٫۴۶
۱۱ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۱۰ ۱٫۰۴
۱۲ مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) ۹ ۰٫۹۴
۱۳ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۷ ۰٫۷۳
۱۴ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۶ ۰٫۶۲
۱۵ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۵ ۰٫۵۲
۱۶ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۴ ۰٫۴۲
۱۷ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۴ ۰٫۴۲
۱۸ مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع ۳ ۰٫۳۱
۱۹ وزن‌یابی نشده ۳ ۰٫۳۱
۲۰ مفتعلن مفتعلن مفتعلن فع ۲ ۰٫۲۱
۲۱ مستفعلن فعلن مستفعلن فعلن (بسیط مخبون) ۱ ۰٫۱۰
۲۲ مفاعیلن مفاعیلن ۱ ۰٫۱۰
۲۳ فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) ۱ ۰٫۱۰
۲۴ فاعلن فاعلات مفتعلن ۱ ۰٫۱۰

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۹۶۱ ۹۷٫۲۷
۲ عربی ۲۷ ۲٫۷۳

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل/قصیده/قطعه ۴۸۴ ۴۸٫۹۹
۲ رباعی ۴۵۰ ۴۵٫۵۵
۳ مثنوی ۴۸ ۴٫۸۶
۴ نامشخص ۴ ۰٫۴۰
۵ قطعه ۲ ۰٫۲۰

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۱۷ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۴۲۸ شعر
۱ ۲ ۲۷۰ ۶۳٫۰۸
۲ ۱ ۱۱۸ ۲۷٫۵۷
۳ ۴ ۹ ۲٫۱۰
۴ ۳ ۶ ۱٫۴۰
۵ ۵ ۵ ۱٫۱۷
۶ ۱۱ ۵ ۱٫۱۷
۷ ۶ ۳ ۰٫۷۰
۸ ۸ ۲ ۰٫۴۷
۹ ۱۳ ۲ ۰٫۴۷
۱۰ ۱۷ ۲ ۰٫۴۷
۱۱ ۱۴ ۲ ۰٫۴۷
۱۲ ۹ ۱ ۰٫۲۳
۱۳ ۱۰ ۱ ۰٫۲۳
۱۴ ۱۶ ۱ ۰٫۲۳
۱۵ ۱۲ ۱ ۰٫۲۳

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ مرصاد العباد من المبدأ الی المعاد ۵۱۸ ۵۲٫۴۳
۲ رسالهٔ عشق و عقل (معیار الصدق فی مصداق العشق) ۸۴ ۸٫۵۰
۳ مجموعهٔ اشعار ۳۸۶ ۳۹٫۰۷