سر ملوک جهان شهریار روی زمین
به دست و دل،حسد بحر و غیرت کانی
از آن زمان که تو بر تخت ملک بنشستی
فریضه گشت که جز گرد ظلم ننشانی
مدبران قضا هر زمان فرو خوانند
به گوش فکرت تو رازهای پنهانی
اگر ز قصه من بنده بشنوی طرفی
ز کردگار بیابی ثواب دو جهانی
مرا به مدت شش سال حرص علم و ادب
به خاکدان نشابور کرد زندانی
به هر هنر که کسی نام برد در عالم
چنان شدم که نیابم به عهد خود ثانی
کسی که منکر این ماجراست گو بنشین
به مجلس تو و بشنو دلیل برهانی
ز دست فاقه کشیدم هزار شربت تلخ
که کس مرا ز عرق تر ندید پیشانی
چه مایه خدمت شاهان که پشت پای زدم
بدان امید که در من سری بجنبانی
از آن سپس به جناب تو التجا کردم
مگر که حق من از روزگار بستانی
مرا ز بهر جوازی که خواستم صدره
روا بود که تو چندین به جان بگردانی
رسالتی که ز انشای خود فرستادم
به مجلس تو در ابطال حکم طوفانی
اگر در آن سخنت شُبهَت است و می خواهی
که از جریده ایام نیز بر خوانی
مرا چنانک بود هم معیشتی باید
که بی غذا نتوان داشت روح حیوانی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف مقام و عظمت شهریار و تاثیر او بر سرنوشت مردم میپردازد. او از یادآوری سالها سختی و زندانی بودن در نشابور به خاطر تعلقش به علم و ادب سخن میگوید و از دشواریهایی یاد میکند که تجربه کرده است. شاعر به این نکته اشاره میکند که با وجود تمامی مشکلات، همچنان در پی جستجوی حق و حقیقت بوده و درخواستهایی از شهریار دارد تا به کمک او بیاید و حقوقش را از روزگار بستاند. او همچنین به این موضوع اشاره میکند که برای حفظ زندگی و روح انسانی، نیاز به معیشت و غذا دارد. به طور کلی، مضمون شعر به جستجوی عدالت، علم و زندگی بهتر اشاره دارد.
هوش مصنوعی: شاهی که بر زمین حکم فرماست، به گونهای است که در دل و جان خود، حسودی و غیرت را به دریا مینگرد. این به این معناست که او به دریا حسادت میکند و در عین حال غیرت و قدرتش را به آن میسنجند.
هوش مصنوعی: از وقتی که تو به مقام سلطنت رسیدی، دیگر جز ظلم و ستم چیزی در این سرزمین حکمفرما نیست.
هوش مصنوعی: هر زمان که تدبیرکنندگان سرنوشت، رازهای پنهانی را به گوش فکر تو میرسانند.
هوش مصنوعی: اگر داستان زندگی من را بشنوی، در نظر خدا پاداشی بزرگ در دو جهان برایت خواهد بود.
هوش مصنوعی: به مدت شش سال، اشتیاق من به علم و ادب مرا در خاک نشابور به بند کشید و زندانی کرد.
هوش مصنوعی: من به هر هنری که نام برده شد، به گونهای شدم که دیگر نمیتوانم مانند خودم در زمان گذشته باشم.
هوش مصنوعی: اگر کسی این داستان را قبول ندارد، بهتر است در جمعی بنشیند و دلایل قوی آن را بشنود.
هوش مصنوعی: از فقر و تنگدستی، بارها نوشیدم شربتهای تلخ، بهگونهای که هیچکس نتوانسته مرا در حالی ببیند که پیشانیام عرق کرده باشد.
هوش مصنوعی: من برای خدمت به پادشاهان زحمات زیادی کشیدم و امیدوار بودم که حرکتی از سوی آنها برای من انجام شود.
هوش مصنوعی: سپس به درگاه تو درخواست کردم که شاید روزگار حق من را به من برگرداند.
هوش مصنوعی: به خاطر مجازی که خواستم، به من اجازۀ تو داده شده بود که تو برای جانم تلاش کنی.
هوش مصنوعی: من پیامی را که از خود نوشتهام به مجلس تو فرستادم تا حکم طوفانی را رد کنم.
هوش مصنوعی: اگر در حرفهایت تناقضی وجود دارد و میخواهی که از نوشتههای روزگار نیز نکاتی را بیاموزی،
هوش مصنوعی: انسان همچون سایر موجودات زنده نیاز به تأمین غذا دارد و بدون آن نمیتواند زندگی کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرا ز منصب تحقیق انبیاست نصیب
چه آب جویم از جوی خشک یونانی؟
برای پرورش جسم جان چه رنجه کنم؟
که: حیف باشد روح القدس به سگبانی
به حسن صوت چو بلبل مقید نظمم
[...]
مرا ز منصب تحقیق انبیاست نصیب
چه آب جویم از جوی خشک یونانی
برای پرورش جسم و جان چه رنجه کنم
که حیف باشد روح القدس بسگبانی
بحسن صوت چو بلبل مقید نظمم
[...]
مخوان فسانهٔ افراسیابِ تورانی
مگوی قصهٔ اسفندیارِ ایرانی
سخن ز خسرو و سلطانِ هفت کشور گوی
که خَتْم گشت بدو خسروی و سلطانی
معزِّ دینِ خدای و خدایگانِ جهان
[...]
در آمد از غم تو ، ای بخوبی ارزانی
بکار من چو سر زلف تو پریشانی
کنم بطبع فدای تو دیده و دل و جان
که تو عزیزتر از دیده و دل و جانی
بنفشه زلفی و گل خدی و چه می گویم؟
[...]
به هرزه بر سر دنیا مشو به نادانی
که چون توئی بچنین کار نیست ارزانی
چو عمر ضایع کردی بر آن پشیمان باش
اگرچه سود ندارد کنون پشیمانی
غم جهانی بر جان خویشتن چه نهی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.