چو ابر بر سرمردم تمام احسان باش
معاش خلق جهان را تو میر سامان باش
چو گوهر، از گره کار هیچکس مگذر
بحل آن، همه استادگی چو دندان باش
مخور ز سنگدلی، چون نمک بهر دل ریش
بدرد هر که رسی، چاره جو درمان باش
کشند تا چو شکر تنگ عالمی ببرت
بروی هر که گزیدت، چو پسته خندان باش
دهند تا بسر دیده مردمانت جای
ز گرد کلفتشان، پاسبانی جو مژگان باش
چو کیسه چند شوی بسته گلو و شکم
چو کاسه گرسنه اشتهای یاران باش
براین اینکه بر آری فتاده یی از گل
بسر چو قطره باران بخاک غلتان باش
بری مگر گرو راست ز هم کیشان
چو تیر صاف ازین خاک توده پران باش
در آن مباد نهد آرزوی دنیا پای
نشسته بر در دل، روز و شب چو دربان باش
بجو فزونی خود، از ره کمی واعظ
تلاش صد یک خود کن، هزار چندان باش!
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مفهوم احسان و نیکی به دیگران پرداخته و توصیههایی برای رفتار درست در جامعه ارائه میدهد. شاعر از خواننده میخواهد که مانند ابر، همگان را مورد لطف و رحمت قرار دهد و در ساماندهی امور مردم فعالیت کند. او بر اهمیت بخشش و دلرحمی تأکید میکند و هشدار میدهد که از سنگدلی دوری کند. خبر میدهد که باید مانند شکر در زندگی دیگران خوشایند باشد و در عین حال از مسؤولیتها غافل نشود. شاعر توصیه میکند که با دشواریها مواجه شده و به یاری دیگران بشتابد، و از آرزوهای دنیوی که انسان را از هدف اصلی بازمیدارد، دوری کند. در نهایت، او به جستجوی بهبود خود از طریق تلاش بیشتر و احتیاط در انتخاب همنشینان تأکید میکند.
هوش مصنوعی: مانند ابر بر سر مردم، تمام نیایش و نیکی باش. برای مردم جهان، به عنوان آرامش و کمک، نقش بزرگی را ایفا کن.
هوش مصنوعی: مانند گوهری با ارزش، به هیچ کار و مشکل کسی بیتوجه نباش و برای حل آن، مانند دندان استوار و محکم باش.
هوش مصنوعی: از سنگدلی دوری کن، زیرا مانند نمک که برای دلهای آزرده دردآور است، هرکس که به تو برسد باید به دنبال درمان و چاره باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که به خاطر محبوبیت و شیرینیات ممکن است وسوسهها و چالشهای زیادی به سراغت بیاید، اما باید همچنان با خوشرویی و شادابی مانند پستهای خندان برخورد کنی و از خوبیها و خوشیها لذت ببری.
هوش مصنوعی: برخی از مردمان به تو نظر میکنند و بر این اساس، به خاطر زحماتی که برای تو کشیدهاند، از تو انتظار دارند که با دقت و مراقبت از خودت، حافظهات را از گرد و غبار ناخواسته پاک کنی و در عوض، حراست از نیکیهای آنها را بپذیری.
هوش مصنوعی: هرگاه کیسهای پر از نعمت و فراوانی داری، به مانند کاسهای که زنده و پر از اشتهاست، باید با اشتیاق و انگیزه به دوستیهای خود ادامه دهی و از ثروت و نعمتهایت بهرهمند شوی.
هوش مصنوعی: اگر کسی در شرایط سخت و دچار مشکل است، مانند قطره بارانی که بر زمین میافتد و در آن جستوخیز میکند، تو هم باید تلاش کنی و از زمین بلند شوی تا به وضعیت بهتری برسی.
هوش مصنوعی: باید از گروه همکیشان خود فاصله بگیری و با صداقت و راستگویی مانند تیر صاف و مستقیم از روی زمین بلند شوی.
هوش مصنوعی: در آنجا نگذار که آرزوهای دنیوی در دل تو جا بگیرند، بلکه مانند یک دربان، در همه حال مراقب باش و هوشیار.
هوش مصنوعی: برای افزایش خود، از طریق نقصان روحانی و اندرزها بکوش. کوشش کن که طرز تفکرت را به حدی بالا ببری که به هزار بار بیشتر از چیزی که هستی، تبدیل شوی!
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اگر رفیقِ شفیقی درست پیمان باش
حریفِ خانه و گرمابه و گلستان باش
شِکَنجِ زلفِ پریشان به دستِ باد مده
مگو که خاطرِ عُشّاق، گو پریشان باش
گَرَت هواست که با خِضْر همنشین باشی
[...]
ز خارزار تعلق ، کشیده دامان باش
به هر چه می کشدت دل ،ازان گریزان باش
قد نهال خم از بار منت ثمرست
ثمر قبول مکن سرو این گلستان باش
درین دو هفته که چون گل درین گلستانی
[...]
چو گل که گفت درین باغ شاد و خندان باش
به حال خویش چو تاک بریده گریان باش
درین چمن که زند برق فتنه تیغ به ابر
تمام سر شو و چون غنچه در گریبان باش
نکرد فایده ای از تلاش ساحل، موج
[...]
دلا ز بزم حریفان چو غنچه پنهان باش
بپوش دیده و دور از شکست دوران باش
برو ز گلشن و در گوشه بیابان باش
ز خارزار تعلق کشیده دامان باش
چو ابر و بحر ز لاف سخا پشیمان باش
کرم کن و عرق انفعال احسان باش
بساط این چمن آیینهداری ادب است
چو شبنم آب شو اما به چشم حیران باش
حضور آبلهٔ پا اگر به دست افتد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.