هلال روزه میمون لقای فرخ فال
نمود روی ز گردون نیل فام چو نال
خمیده قامت و خدمت نموده بر گردون
ز روی قبله بدرگاه آفتاب جلال
اجل صاحب عادل که مثل او گیتی
پدید نارد و ناورده صاحب اقبال
کبیر عالم کاندر صلاح ذات ویست
صلاح خلق کبیر مهمین متعال
صفی دولت عالی معین ملت حق
وزیر نیک پی نیک رسم نیک خصال
ثبات علم و عمل هست بر رعیت شاه
بسیرت علما و بصورت عمال
چو کارها به نیتهاست گفت صاحب شرع
وراست پر ز نکوئی جریده اعمال
شد است مشفق بر عامه رعیت شاه
چو مادر و پدر خوب مهر بر اطفال
گشاده کرد در داد و بست دست ستم
یکی ز بهر ثواب و یکی ز بیم وبال
ز عدل او نه عجب باشد ار بکوه و بدشت
پلنگ و یوز شود پاسبان عزم و غزال
بنوک کلک بگسترد عدل در عالم
بر آن قیاس که همنام او بزخم دوال
بباب عدل ز همنام او چو در گذری
کسی نیابی او را دگر نظیر و همال
سران دهر و بزرگان عصر او را نیست
بجز بخدمت درگاه او مآب و مآل
رسیده اند جهانی ز خدمت در او
بآب و حشمت و جاه و بناز و نعمت و مال
وفا شود ز کف راد او بجود و سخا
اگر بجان گرامی ازو کنند سوآل
برد ز جود کف او کمینه سائل او
ببدره زر عیار و بکیسه سیم حلال
همای جاه تو پرواز کرد بر سر خلق
کسی که سایه او یافت رسته شد زاهوال
بزیر سایه او باشد این جهان یکسر
چو آن همای همایون بگسترد پر و بال
ایا همایون صدری که فر طلعت تو
به از همای همایون بود بفر و بفال
زمانه نیک سگالیست پادشاهی را
که هست او را چون تو وزیر نیک سگال
ترا بصاحب ری گر کسی قیاس کند
ورا بود نه ترا اندرین قیاس جمال
اگر که صاحب ری بودی اندرین ایام
کجا تو باشی او باشدی بصف تعال
کمال صاحب ری هرگز اندرین نرسد
در آنچه هست سزای تو نیست او بکمال
محل و قدر ترا کردگار کرد فزون
هرآنچه کرد و کند کردگار نیست محال
بر آسمان بزرگی و بوستان سری
تو بدر و سروی و دیگر کسان هلال و خلال
چنانکه بدر بتابد ز آسمان تو بتاب
چنانکه سرو ببالد ببوستان تو ببال
حسود جاه تو بادا ز بار محنت و غم
نحیف تن چو خلال و خمیده قد چو هلال
همیشه تا مه روزه است بهترین شهور
هماره تا شب قدر است بهترین لیال
بقدر باد ز عمر تو هر شبی شب قدر
بخیر همچو مه روزه هر مه تو ز سال
هزار سال ترا عمر باد و هر روزی
ز سال عمر تو چون روز اول شوال
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر به تمجید از یک پادشاه عادل و نیک کردار میپردازد که نماد عدالت و عطوفت نسبت به رعیت خود است. او سعی دارد شخصیت و ویژگیهای مثبت این پادشاه را به تصویر بکشد و نشان دهد که چگونه به عنوان یک ولیّ نعمت، برای جامعهاش خیر و برکت به ارمغان میآورد. شاعر همچنین به قیاسهای زیبایی اشاره میکند و او را با نور و زیباییهایی چون ماه و سرو مقایسه مینماید. در نهایت، آرزو میکند که عمر و روزگار او طولانی و پر برکت باشد و همواره کیفیت او برتر از دیگران باشد.
هوش مصنوعی: هلال ماه، نشانهای خوشیمن و نویدبخش از روزه است که بر فراز آسمان، مانند نوار آبی رنگ دیده میشود.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف فردی میپردازد که با وقار و افتادگی در برابر قدرت و عظمت عالم هستی قرار دارد. او با سر تسلیم به زمین میافتد و در برابر نور و جلال آفتاب، به نوعی ارادت و احترام میورزد. در واقع، این تصویر نشاندهنده تواضع و گرایش به سمت نیرویی بزرگتر است.
هوش مصنوعی: هرگز کسی چون او در دنیا ظهور نکرده و نخواهد کرد، او فردی است که در عدالت و اقبال بینظیر است.
هوش مصنوعی: عالم بزرگ در درستی و صلاح خود، به صلاح و نیکی مخلوق نیز میپردازد، زیرا نیکویی او تأثیری عظیم بر همه دارد.
هوش مصنوعی: دولت صفی، وزیر نیکویی است که به ملت کمک میکند و دارای آداب و خصائل نیکو است.
هوش مصنوعی: استحکام دانش و عمل به فرمانروا بستگی دارد به فهم عالمان و شخصیت کارگزاران.
هوش مصنوعی: هر عمل به نیت فرد بستگی دارد و صاحب شریعت نیز این را بیان کرده است. کارهای نیک در صفحات اعمال انسان ثبت میشود.
هوش مصنوعی: حاکم بهگونهای مهربان و دلسوز شده است که مانند یک مادر و پدر خوب به مردم خود توجه و محبت میکند.
هوش مصنوعی: یکی به خاطر پاداش و دیگری به خاطر ترس از عواقب، در را برای انصاف باز کرد و دست ستم را بست.
هوش مصنوعی: از انصاف او نباید تعجب کرد اگر در کوه و دشت، پلنگ و یوز به عنوان نگهبان عزم و اراده، به سراغ غزال بیفتند.
هوش مصنوعی: با قلمی که نشانه عدالت است، در عالم به گستردن حق و حقیقت بپرداز، همانطور که کسی که نام او موجب درد و رنج دیگران میشود، باید به دقت و انصاف مورد قضاوت قرار گیرد.
هوش مصنوعی: اگر در مسیر زندگی با عدالت رفتار کنی، مانند او، نمیتوانی کسی را پیدا کنی که به او شباهت داشته باشد یا همتای او باشد.
هوش مصنوعی: سران و بزرگانی که در زمان او وجود دارند، جز خدمت به او هیچ کار دیگری ندارند و همه چیز به او وابسته است.
هوش مصنوعی: در اینجا به وضوح بیان شده که افرادی با مقام و ثروت و زرق و برق به خدمت او آمدهاند و در زندگیاش از همه چیز برخوردار هستند.
هوش مصنوعی: اگر او با وجود جود و سخاوتش از انسانها سوال کند، وفا و loyalty به دست میآید، حتی اگر جان گرامی خود را در این مسیر هزینه کند.
هوش مصنوعی: به خاطر بخشندگی او، سائل کماهمیت هم به میزان ارزشمند طلا و در کیسهاش نقره حلال میبرد.
هوش مصنوعی: پرندهای که نشانه مقام و بزرگواری توست، بر فراز افرادی که به تو نزدیک شدند پرواز کرده است. این نزدیکی به تو باعث شده تا آنها از شرایط نابسامان و ناامیدی رهایی یابند.
هوش مصنوعی: این جهان تماماً زیر سایه او قرار دارد، همچنان که پرندهای بزرگ بالهایش را باز میکند و همه چیز را زیر پوشش خود میگیرد.
هوش مصنوعی: آیا میتوانم بگویم که آن چهرهی زیبای تو از پرواز هر پرندهای باشکوهتر است؟ پس ای زیبا، با کمال و خوشبختی خود را نشان بده.
هوش مصنوعی: دنیا به نیکی حمایت میکند از پادشاهی که وزیری مانند تو داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر کسی تو را با صاحب ری مقایسه کند، او در این قیاس به هیچ وجه زیبایی تو را در نظر نخواهد گرفت.
هوش مصنوعی: اگر در این زمان صاحب مقام و ثروت بودی، جایگاه تو کجا بود و او کجا قرار داشت؟
هوش مصنوعی: کمال و توانایی کسی مانند صاحب ری هرگز به آن حد نخواهد رسید که شایستهی تو باشد. او هرچند از کمال برخوردار است، اما نمیتواند به مقام و مرتبهی تو برسد.
هوش مصنوعی: خداوند جایگاه و ارزش تو را بسیار زیاد و مهم قرار داده است. هر آنچه او انجام دهد یا انجام داده، غیر ممکن نیست.
هوش مصنوعی: در آسمان بزرگی و زیبایی تو مانند ستارهای درخشان هستی و در میان گلها و درختان، تو به مانند درختی سرسبز و خوشبو هستی، و دیگران مثل هلال و تکههای کوچکی از زیبایی در کنار تو قرار دارند.
هوش مصنوعی: چنان که ماه در آسمان میدرخشد، تو نیز درخشان باش و مثل سرو در باغها قد بکش.
هوش مصنوعی: حسود بر تو، ای بزرگ، از سنگینی محنت و غم مینالد، در حالی که جسم نحیف و قد خمیدهات مانند هلال است.
هوش مصنوعی: ماه رمضان بهترین ماههاست و شب قدر هم بهترین شبهاست. این روزها و شبها از ارزش و فضیلت بالایی برخوردارند.
هوش مصنوعی: به اندازه بادی که در زندگیت میوزد، هر شب میتوانی شب قدر را با خوبی بگذرانی، همانطور که هر ماه مهتابی به زیبایی روزهداری در هر ماه از سال هستی.
هوش مصنوعی: خوشبختی و سلامتی تو تا هزار سال باقی باشد و هر روز از عمرت مانند روز اول عید فطر باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
کسان که تلخی زهر طلب نمیدانند
ترش شوند و بتابند رو ز اهل سؤال
تو را که میشنوی طاقت شنیدن نیست
مرا که میطلبم خود چگونه باشد حال؟
شکفت لاله تو زیغال بشکفان که همی
[...]
به سیصد و چهل و یک رسید نوبتِ سال
چهارشنبه و سه روز باقی از شوّال
بیامدم به جهان تا چه گویم و چه کنم
سرود گویم و شادی کنم به نعمت و مال
ستوروار بدینسان گذاشتم همه عمر
[...]
اگر کمال بجاه اندر است و جاه بمال
مرا ببین که ببینی کمال را بکمال
من آن کسم که بمن تا بحشر فخر کند
هر آنکه بر سر یک بیت من نویسد قال
همه کس از قبل نیستی فغان دارند
[...]
همیشه گفتمی اندر جهان به حسن و جمال
چو یار من نبود وین حدیث بود محال
من آنچه دعوی کردم محال بود و نبود
از آنکه چشم من او را ندیده بود همال
ز نیکویی که به چشم من آمدی همه وقت
[...]
ز نور قبۀ زرین آینه تمثال
زمین تفته فرو پوشد آتشین سر بال
فروغ چتر سپهری بیک درخشیدن
بسنگ زلزله اندر زند بگاه زوال
درر چو لاله شود لعل در دهان صدف
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.