شنیدم من که اندر ماهِ نیسان
صدف بالا رود از قعرِ عمّان
ز شیبِ قعرِ بحر آید برافراز
به روی بحر بنشیند دهن باز
بخاری مرتفع گردد ز دریا
فرو بارد به امر حقّ تعالیٰ
چکد اندر دهانش قطرهای چند
شود بسته دهانِ او به صد بند
رود با قعر دریا با دلی پر
شود آن قطرهٔ باران یکی دُرّ
به قعر اندر رود غوّاصِ دریا
از آن آرد برون لؤلؤی لالا
تن تو ساحل و هستی چو دریاست
بخارش فیض و باران علمِ اسماست
خرد غوّاصِ آن بحرِ عظیم است
که او را صد جواهر در گلیم است
دل آمد علم را مانند یک ظرف
صدف با علمِ دل صوت است با حرف
نفَس گردد روان چون برقِ لامع
رسد زو حرفها بر گوشِ سامع
صدف بشکن برون کن دُرِّ شهوار
بیفکن پوست، مغزِ نغز بردار
لغت با اشتقاق و نحو با صرف
همی گردد همه پیرامنِ حرف
هر آن کو جمله عمرِ خود در این کرد
به هرزه صرفِ عمرِ نازنین کرد
ز جوزش قشرِ سبز افتاد در دست
نیابد مغز هر کو پوست نشکست
بلی بی پوست ناپخته است هر مغز
ز علمِ ظاهر آمد علمِ دین نغز
ز من جانِ برادر پند بنیوش
به جان و دل برو در علمِ دین کوش
که عالِم در دو عالَم سروَری یافت
اگر کِهتر بُد از وی مِهتری یافت
عمل کان از سرِ احوال باشد
بسی بهتر ز علمِ قال باشد
ولی کاری که از آب و گِل آید
نه چون علم است، کان کار از دل آید
میان جسم و جان بنگر چه فرق است
که این را غرب گیری، آن چو شرق است
از اینجا باز دان احوال و اعمال
به نسبت با علومِ قال با حال
نه علم است آنکه دارد میلِ دنیی
که صورت دارد امّا نیست معنی
نگردد علم هرگز جمع با آز
مَلَک خواهی سگ از خود دور انداز
علومِ دین ز اخلاقِ فرشته است
نباشد در دلی کو سگسرشت است
حدیثِ مصطفی آخر همین است
نکو بشنو که البتّه چنین است
درونِ خانهای چون هست صورت
فرشته ناید اندر وی ضرورت
برو بِزدای روی تختهٔ دل
که تا سازد مَلَک پیش تو منزل
از او تحصیل کن علمِ وراثت
ز بهر آخرت میکن حراثت
کتابِ حقّ بخوان از نفس و آفاق
مزیّن شو به اصلِ جمله اخلاق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر از ویژگیهای دریا و مروارید سخن میگوید و فرآیند تبدیل قطرههای باران به لؤلؤ را نماد علم و دانش معرفی میکند. او میگوید که زندگی انسان به مانند دریا و وجودش به مانند ساحل است. دل انسان به علم تشبیه میشود و باید تلاش کند تا از علم دین بهرهمند شود.
شاعر تاکید میکند که علم واقعی باید با خلوص نیت و دور از دنیاپرستی باشد و علمایی که به دنبال علم دینی هستند، در زندگی خود سروری مییابند. او همچنین اشاره میکند که عمل در زندگی ارزشمندتر از علم بدون عمل است و باید به جنبههای معنوی و اخلاقی علم توجه کرد. لذا، انسان باید دل خود را از دنیا پرستی پاک کند و به آموختن علم و اخلاق بپردازد تا به سعادت برسد.
هوش مصنوعی: من شنیدهام که در ماه نیسان، صدف از عمق دریا در عمان به سطح میآید.
هوش مصنوعی: از عمق دریا چیزی به سطح میآید و بر روی آب قرار میگیرد و دهانش را باز میکند.
هوش مصنوعی: ابرهای بلند از دریا بالا میروند و به خواست خداوند باران میبارند.
هوش مصنوعی: چند قطره آب در دهان او میچکد و دهانش به شدت بسته میشود.
هوش مصنوعی: رودخانه با عمق دریا پر میشود، اما این یک قطره باران هم میتواند آن را پر کند.
هوش مصنوعی: غواص در عمق دریا فرو میرود و از آنجا مروارید دلنشینی به بیرون میآورد.
هوش مصنوعی: بدن تو مانند ساحلی است و وجودت مثل دریاست. بخاراتی که از تو بلند میشود، نشانهای از بخشش و آگاهیهای عمیق است.
هوش مصنوعی: عقل و دانایی مانند غواصی است که در دریای وسیع دانش غوطهور میشود و در این دریا، گنجینههای ارزشمندی از علم و حکمت را کشف میکند.
هوش مصنوعی: دل مانند یک ظرف صدف است که علم را در خود جای داده است. با این حال، دل با کلامش صداهایی را به وجود میآورد.
هوش مصنوعی: نفس انسان مانند جریانی سریع و درخشان میشود و از آن، سخنان به گوش شنونده میرسد.
هوش مصنوعی: صدف را بشکن و مروارید درخشان را بیرون بیاور و پوست مغز خوشمزهاش را هم بردار.
هوش مصنوعی: لغت و زبان از طریق ریشهشناسی و قواعد گرامری شکل میگیرند و همه چیز در اطراف کلمات و حروف میچرخد.
هوش مصنوعی: هر کسی که تمام عمر خود را صرف کارهای بیهوده کند، در واقع عمر ارزشمند خود را از دست داده است.
هوش مصنوعی: کسی که از سختیها و مشکلات عبور نکند، به واقعیت و درون مسئله دست نمییابد و تنها پوسته را میبیند.
هوش مصنوعی: بله، هر مغزی که بدون کمال و تربیت باشد، مانند میوهای است که هنوز نرسیده و پوستهاش نرم است. دانش دین در حقیقت زیبا و ارزشمند است، اما باید عمیق و دقیق مورد بررسی قرار گیرد تا به درک واقعی آن دست یابیم.
هوش مصنوعی: برادر عزیز، از من نصیحتی را بشنو و با تمام وجود به دنبال یادگیری علم دین باش.
هوش مصنوعی: اگر فردی در دو جهان مقام و عزت پیدا کرده باشد، به این معناست که حتی اگر کسی به ظاهر از او پایینتر باشد، میتواند از او ویژگیهای برتری بیاموزد.
هوش مصنوعی: عملی که ناشی از احساس و حال درونی باشد، به مراتب بهتر از دانشی است که فقط در کلام و گفتار باقی میماند.
هوش مصنوعی: کاری که از طبیعت و وجود واقعی انسان نشأت میگیرد، با علمی که از منابع خارجی میآید، تفاوت زیادی دارد. کارهای واقعی و صادقانه از درون و احساسات قلبی انسان سرچشمه میگیرند، نه از دانشی که صرفاً کسب شده باشد.
هوش مصنوعی: به تفاوت بین جسم و جان توجه کن؛ جسم مانند غرب است و جان مثل شرق.
هوش مصنوعی: از اینجا وضعیت و رفتار را با توجه به دانش و شرایط موجود بشناس.
هوش مصنوعی: کسی که به دنیا علاقهمند است، فقط به ظواهر آن توجه دارد و از درک عمیق و واقعی آن بیبهره است.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی در زندگی به علم و دانش دست پیدا کنی، نباید به افکار و تمایلات دنیوی و مادی خود چسبیده باشی. باید از آنها جدا شوی و فراتر بروی.
هوش مصنوعی: دانشهای دینی از ویژگیهای اخلاقی فرشتگان سرچشمه میگیرد و در قلب کسی که نیت و طینت زشتی دارد، جایی ندارد.
هوش مصنوعی: حرف آخر پیام پیامبر بزرگ اسلام این است که باید حرف خوب و نیکو را بشنوی و به آن توجه کنی، زیرا قطعاً این حقیقتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
هوش مصنوعی: اگر در خانهای که مانند یک فرشته زیباست وجود نداشته باشد، نیازی به آن نیست.
هوش مصنوعی: برو و عیبها و نگرانیهای قلبت را پاک کن تا اینکه زندگی بر تو روشن و شاداب شود.
هوش مصنوعی: از او کسب دانش کن تا به ارث پیوندی برای زندگی جاودانهات بیابی و در دنیا هم به کشت و کار بپردازی.
هوش مصنوعی: کتاب حقیقت را از درون خودت و از جهان پیرامونت مطالعه کن و با رعایت اصول اخلاقی به شخصیت خود زیبایی بده.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۶ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.