نبندد مرد عاقل دل بد این فرتوت زن دنیا
که سودش جملگی سو کستوشکرش سربسرشکوی
بلی عاقل نداند شش جهه را غیر افسانه
بلی کامل نبیند نه فلک را جز باستهزا
بمیرد پیش از مردن ببخشاید پس از جستن
که گنجش بر روان رنج است و عزش در نظر عزی
بسان راد سعدالملک کز نیروی دانائی
همی در زندگانی خویشتن را داند از موتی
اگر پاید جز از ایزد نخواهد مکنت و رامش
وگر میرد جز از یزدان نخواهد جنت و طوبی
ولیکن اف بگیتی کاینچنین میری مجرد را
کنون چندیست کش مسلول کرد ازگونه گون حمی
کسی کاندر بقا هردم فنا را یافتی مدغم
از این بیماریش دل داد بر ترک جهان فتوی
چو اندر فطرت جیحون بخود دیدی خلوص افزون
زوی پیش از وفاتش خواست مرتاریخ را انشا
مردد درحیات و بر مماتش فکرها کردم
که برافنای او خوفم بدو زابقای اوبشری
خرد هی زد به من اخر که ای مامور ما آخر
بگو مقرون به لطف حق چه در دنیا چه در عقبی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، گوینده به نقد اخلاقی و عقلانی می‌پردازد و به انسان‌ها هشدار می‌دهد که دل خود را به دنیا و زرق و برق آن نسپارند. او می‌گوید که انسان عاقل نباید به هیچ وجه تحت تاثیر دنیاگرایی قرار گیرد، زیرا در این دنیا تنها رنج و ناکامی وجود دارد. همچنین، به تفکر درباره مرگ و زندگی می‌پردازد و برتری فهم و دانایی را مطرح می‌کند. او بر این باور است که انسان باید از رضای خداوند طلب کند و در زندگی تنها به ارزش‌های معنوی تکیه کند، نه به لذت‌های زودگذر دنیوی. در نهایت، خیال و تفکر درباره مرگ و زندگی را به چالش می‌کشد و از دیگران می‌خواهد از خداوند کمک بگیرند تا در این دنیا و آن دنیا راهی روشن داشته باشند.
هوش مصنوعی: مرد عاقل نباید دل به این زن فرتوت و پیر ببندد، زیرا همگی نفع این دنیا به حال او نیست و شکرش هم سرشار از شکایت است.
هوش مصنوعی: البته که عاقل نمی‌تواند شش جنبه (از زندگی یا هستی) را جز به صورت داستان تصور کند و هیچ‌گاه نمی‌تواند کمال را در فلک (آسمان) جز از طریق تمسخر ببیند.
هوش مصنوعی: انسانی که پیش از مرگ از خودگذشتگی و بخشش را تجربه کند، به نوعی مرده است. زیرا گنج حقیقتی که در درون او وجود دارد، به شدت از مشکلات و سختی‌ها رنج می‌برد و چهره واقعی آن را در مواجهه با دنیا نمی‌توان به راحتی مشاهده کرد.
هوش مصنوعی: مانند راد سعدالملک، که با نیروی دانایی خود، به خوبی می‌داند که در زندگی‌اش چگونه باید عمل کند و از مرگ بی‌خبر است.
هوش مصنوعی: اگر نعمت و خوشی از جانب خدا نباشد، پایداری نخواهد داشت و اگر کسی بمیرد، جز به خواست خدا به بهشت و درخت طوبی نخواهد رسید.
هوش مصنوعی: اما افسوس بر حال کسی که اینگونه احساس می‌کند، حالا چه مدت است که تب‌دار و بیمار است و از چهره‌اش مشخص است.
هوش مصنوعی: کسی که در زندگی‌اش همیشه فنا و زوال را مشاهده کرده، دلش را به خاطر این بیماری به ترک دنیا واگذار کرده است.
هوش مصنوعی: زمانی که در ذات طبیعت جیحون خالصی و ناب را دیدی، پیش از مرگش از تاریخ خواست تا داستانی بنویسد.
هوش مصنوعی: من در مورد زندگی و مرگ او به تفکر نشستم و از این که او را بر باد فنا ببینم، نگرانم؛ زیرا از سال‌های گذشته‌اش، او را انسانی شایسته و با ارزش می‌دانم.
هوش مصنوعی: خرد به من هشدار می‌دهد که ای فرستاده‌ی ما، حالا بگو که به همراه رحمت خداوند چه بر ما خواهد گذشت، چه در این دنیا و چه در آخرت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بزن ای ترک آهو چشم آهو از سر تیری
که باغ و راغ و کوه و دشت پر ماهست و پرشعری
یکی چون خیمهٔ خاقان، دوم چون خرگه خاتون
سیم چون حجرهٔ قیصر، چهارم قبهٔ کسری
گل زرد و گل خیری و بید و باد شبگیری
[...]
فکندی بر گل از عنبر هزاران حلقه و چنبر
بزیر هر یک از عمدا یکی جادوستان کردی
گر از میدان شهوانی سوی ایوان عقل آیی
چو کیوان در زمان خود را به هفتم آسمان بینی
اگر شایسته کوی تو بودی پای من یکدم
سر گردون گردنده بزیر پای ما بودی
بمیر، ای دوست، پیش از مرگ، اگرمی زندگی خواهی
که ادریس از چنین مردن بهشتی گشت پیش از ما
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.