روح الله سخنور ( روحی ) در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۵:۲۰ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » مخمس:
نمیدانم چه شد که پاک شد من برای این مخمس که غزل اصلیش مال خیالی هیت نظر دادم
بهر حال چهخوب بود که نام خیال هم ذکر میشد
و چرا مخمس رت بصورت 5 خطی که مصرع دوم شعر اصلی بشورت تکی در ریر هر بند میاآید مرقوم نفرموده اید
---
پاسخ: با تشکر از شما و اطلاعات ارزشمندتان، چینش ابیات شعر تصحیح شد.
روح الله سخنور ( روحی ) در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۵:۱۰ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » مخمس:
این تضمین از غزل خیالی هست که یاد آوری نشده کسی نمیداند که غزل اصلی از کیست
این غزل را خیلی از شعرا تضمین کرده اند و من هم
راستی که چه سایت زیبائی دارید خواننده از دیدن آن خسته نمیشود
با احترام و ارادت
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۸ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۵:
این شعر در ری‌را ناقص نقل شده و من آن را از یکی از حاشیه‌های دستنویسم در کتابی راجع به رودکی نقل کرده‌ام که منبعش را ننوشته‌ام که کجاست.
بر طبق آن حاشیه‌ی دستنویس شاعری به نام «ابو الحسن احمد بن مؤمن» این شعر رودکی را از فارسی به عربی به این صورت ترجمه کرده:
تصور الدنیا بعین الحجی
لابالّتی انت بها تنظر
الدهر بحر فاتّخذ زورقا
من عمل الخیر به تعبر
که شادروان سعید نفیسی از روی شعر عربی سعی کرده اصل فارسی شعر رودکی را به این صورتی که در اینجا نقل شده دوباره بسازد (یا تصحیح کند؟!).
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۰:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 124) «درون» با «درونه» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۵۵ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۸:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 105) «چنان چون مادر از» در مصرع دوم بیت اول با «چنان مادر اَبــَــر» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۵۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۵:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 124) کلمه‌ی «جامها» در بیت دوم با «جامه‌ها» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۴۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۰:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 106) کلمه‌ی «رونده» در این شعر با «دونده» جایگزین شد.
این شعر یک چیستان می‌تواند باشد (اگر جزئی از یک قصیده‌ی بزرگ نباشد) که جوابش قلم است.
مسعود سعد سلمان درباره‌ی قلم گفته:
جز او -ای عجب!- خلق دید و شنید؟ :
جهانبین کور و سخنیاب کر!
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۲۹ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۹ - مادر می:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 72-75) و با مقایسه‌ی اختلافات با نقل «تاریخ سیستان» نسخه‌ی الکترونیکی در لوح فشرده‌ی «نورالسیره 2» این تغییرات اعمال گردید:
بیت 10 : زاید شیطان -> راند سلطان
بیت 20 : و آن که -> وآنک
بیت 21 : رماند -> براند (در تاریخ سیستان هم «رماند» آمده)
بیت 26: جابان -> جانان (در تاریخ سیستان «حابان» آمده)
بیت 39: او بست -> اوی است
بیت 45 جاافتاده بود و اضافه شد
بیت 46: ز فان -> زبان (در تاریخ سیستان «کو بگشاید زفان ...»)
بیت 52: صد -> صدر
بیت 58: ار -> اگر (در تاریخ سیستان هم «ار» است، با «ار» وزن شعر با یک سکته درست می‌شود، با «اگر» وزن روان‌تر است)
بیت 67: بباید -> بیابد
بیت 72 : مبک -> ملک
بیت 73: عمرو بن اللیث -> عمر بِن ِ اللیث (در تاریخ سیستان هم عمرو است که با توجه به وزن شعر درست به نظر نمی‌رسد)
بیت 74: اگر -> گر (در تاریخ سیستان هم «اگر» آمده)
بیت 77 جاافتاده بود و اضافه شد
بیت 88: وان گه -> وآن که (در تاریخ سیستان «وانک» آمده)
بیت 91: خویش و -> خویش
در بیت 18 «سرخ است» را باید به ضرورت وزن «سرخس» بخوانید، همچنین در بیت 57 «سیام است» را به دلیل مشابه «سیامس» باید خواند.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۴۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۴۰:
تصحیح شده: سال --> سؤال
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۴۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۵:
مصرع اول بیت دوم مغلوط به نظر می‌رسد. به جای «صورت» می‌شود «صوت» گذاشت، بصیت؟!
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۳۹ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۷:
با استناد به گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 148 عبارت «بد ناخوریم» در مصرع اول بیت اول با «بل تا خوریم» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۶ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۹:۲۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱:
در بیت سوم «جلبیت» با «جلبیب» جایگرین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۳۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۸:
با استناد به گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 95 عبارت «پیخته زفتن» در این شعر با «پیچده رفتن» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۲۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۴:
با استناد به گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 123 کلمه‌ی «کسی» در بیت اول با «گسی» (به معنی گسیل) جایگزین شد. «دستک» مجوز و پروانه معنی شده.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۳۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۳:
خرام : وفای به عهد (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 125)
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۲۸ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۰:
در بیت اول مصرع دوم «روز ز اهل سال» با «رو ز اهل سؤال» جایگزین شد.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۲۳ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۴۶:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 143) این تغییر اعمال شد:
بیت اول: مردی -> مردمی
در حاشیه‌ی کتاب این مطلب را دستنویس کرده‌ام:
تنها ابوالفرج رونی، بهار و رودکی به این وزن شعر گفته‌اند (مفاعیل مفاعیل فاعلات).
منبع این گزاره را ننوشته‌ام. در هر صورت خواندن این شعر برای من مشکل است و فکر می‌کنم مصرعهای دوم بیتهای اول و سوم با وزن ذکر شده همخوانی ندارند یا با نوعی سکته‌ی عروضی نامطبوع به آن وزن قابل تقطیعند.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۳۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۷۴ - در رثای شهید بلخی:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 109) این تغییرات اعمال شد:
بیت ششم: صلابت شیر -> ملامت شاة
(شاة : گوسفند)
در همان منبع راجع به «شهید بلخی» این چنین آمده:
شهید بلخی، شاعر، متکلم و حکیم سده‌ی چهارم هجری (وفات 329 ق) که رودکی او را رثا گفته است. شهید در خط نیز استاد بود و اشعار عربی هم می‌سرود. از بلخ به چغانیان (ناحیه‌ای در مسیر علیای جیحون) رفت. از جمله ممدوحان او نصر بن احمد سامانی و ابوعبدالله جیهانی است. وی را در ردیف رودکی قرار داده‌اند.
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۰۴ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۷۲:
بیت سوم در لغت‌نامه‌ی دهخدا (ذیل واژه‌ی یرگس) به این صورت آمده:
گرچه نامردم است آن ناکس
نشود سیر ازاو دلم یرگس
بیت چهارم ذیل واژه‌ی پندام به این صورت آمده:
گیردی آب جوی را پندام
چون بود بسته نیک راه ز خس
حمیدرضا در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۷:۲۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۷۱ - در مدح نصر بن احمد سامانی:
با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 94) این تغییرات اعمال شد:
بیت اول: گریز -> کریز
بیت دوم (هر دو مصرع): چه -> چو (پایان هر دو مصرع علامت سؤال بوده که با این تغییر جمله از حالت سؤالی خارج شده و حذف شدند)
در معنی «خورده کریز» آمده:
خورده کریز = کریز خورده : پرریخته (مرغ). علامه دهخدا می‌نویسد: «گمان می‌کنم کریز اینجا همان باشد که در باز کریزی گویند یعنی تولک کرده، و در این بیت خورده کریز دشنام گونه‌ای باشد به روزگار یعنی پرریخته و لکنته، یا مجازاً کرده کار و آزموده و مجرب» در لغت‌نامه این بیت به بوالعباس نسبت داده شده است.
میرابوالفضل: نصر بن احمد سامانی (301-331 ق)