گنجور

حاشیه‌گذاری‌های بزرگمهر

بزرگمهر


بزرگمهر در ‫۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۰۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۳۹:

برای من این قصه افلاکی بسیار عجیب و غیر قابل باور است که این غزل آخرین غزل مولانا باشد و آن حضرت که در غزلهای زیادی از شادی و لذت وصال میگوید هنوز انگونه در حسرت رسیدن باشد!؟

و از آن گذشته فرزند چهل پنجاه ساله مولانا با مرگ پدری که مهمترین تعالیمش صبر در سختیها و اتفاقات است، اینگونه جامه بدراند و نعره بکشد ....اگر تعالیم مولانا اینقدر کم اثر بوده چه انتظاری از دیگر شاگردانش داشته است و به چه امیدی اینقدر زحمت کشیده و .....

در بیت ماقبل آخر زندگیش میگوید:

گر اژدهاست بر ره عشق است چون زمرد   .....

آیا میشود در لحظات آخر زندگی مولانا غزلی که بوی نا امیدی میدهد و آموزشهایی مقدماتی که بارها آنرا گفته، تکرار کند؟ 

اگر این پسر اینطور مراقبت از پدر داشته چرا در بیت دوم میگوید:  ....شب تا بروز تنها

البته تعجبی ندارد که یک نفر برای نوشتن مطالب جذاب برای بعضی غزلها داستانسرایی کرده باشد، امروز هم از این داستانها برای نامداران میسرایند که دکانی بیش نیست...وشاید این هم:

...و گویند که حضرت سلطان ولد در مرض فوت مولانا، از خدمت بی حد و رقت بسیار و بی خوابی ،به غایت ضغیف شده بود و دائم نعره ها می زد و جامه ها پاره می کرد و نوحه ها می نمود و اصلا نمی غنود.
همان شب، حضرت مولانا فرمود که " بهاء الدین ! من خوشم ،برو سری بنه و قدری بیاسا!
.....

 

 

بزرگمهر در ‫۹ ماه قبل، دوشنبه ۲ مرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۵۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۶۱:

خامش عزیز با توجه به معنی کسوه:

کسوه واژه‌نامه آزاد در لغت:به کسر و ضم کاف و سکون سین و فتح واو از ریشه "کسو" به معنای لباس و پوشاک است. در فقه:به هر آنچه که مایه پوشش عرفی بدن فرد به گونه ای باشد که امکان رویت آن وجودنداشته باشد، کسوة گویند. با این معنی خَضِر کسوه به کسانی (سبز پوشانی)اشاره میکند که هم طریق خضر هستند. 
 

بزرگمهر در ‫۹ ماه قبل، دوشنبه ۲ مرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۲۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۵۷:

حمیدرضا

مهمترین حرف مولانا که در اغلب غزلیاتش جاری است، این است که:

عقل برای سامان دادن امور معاش و ارتباطات اجتماعی است و فقطدر عالم ماده توانی دارد.

امر عشق ، امری قدسی است و خارج از دنیای مادی و در دل باید آن را جستجو کرد .

وسایل این حرکت هم موضوع اصلی مثنوی و دیوان کبیر است که به زبانی رمزگونه بیان نموده است.

 

بزرگمهر در ‫۹ ماه قبل، شنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۵۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۵۶:

آقای همایون،

آنچه در شرح غزل نوشتید اگر برای کمک به روشن شدن منظور مولانا بود، بیشتر از خود غزل به ابهام‌ها افزود. اگر شمس از فلک سر بر آورده است ،آن همای سعادت هم از فلک آمده است، این فلک کجاست که همای سعادتی که خودش نیازمند شمس است از آنجا آمده و حیران شمس است؟!

وقتی میفرمایید دو انسان که هم دل شده‌اند، و این انسان خودش راه است و آغاز و پایان ، اگر ما هم انسان هستیم آیا این انسانیت مراحلی دارد؟ به وضوح مولانا خود را مرید میبیند و او را مراد، پس هنوز یکی نیستند، .....لطفا اگر میخواهید روشنگری کنید و رفع ابهام برای دیگرانی که این را میخوانند،  با مداقه و رجوع و اشاره  به بیان مولانا شرح دهید و تا توشه‌ای از شما بر گیرند، و اگر برای دل خودتان نوشتید .....شاید وقت خود و دیگران را تلف فرموده باشید.

من از شما شرحهای مفیدی هم دیده‌ام که جای تشکر دارد.

 

بزرگمهر در ‫۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۱۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۴۷:

 

کم‌نظیر:

چو هیزم بی‌خبر بودی ز عشق، آتش به تو درزد

بِجِه چون برق از این آتش، برآ چون دود از این روزن

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، شنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۳۲:

به نظر من بیت چهارم ادامه منطقی و تمثیلی از  بیت سوم است که میگوید:

فرع سماع آسمان هست سماع این زمین.      وانکه سماع تن بود فرع سماع عقل و جان

که دو نوع سماع آسمانی و زمینی را شرح میدهد و  رعد و برق را نوع سماع آسمانی در مقابل بارانی که دوست عزبزی به آن اشاره کردند ، که سماع زمینی است.

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۱۳:

همایون عزیز، سلام

بر عکس مثنوی مولانا که شرح وتفسیرهای نسبتاً زیادی از آن در دست است، من در مورد غزلیات مولانا نتوانستم منبع منسجمی بیابم که که نکات و رموز نهفته در استعارات و معماهای زیبا و پر معنای آنها را بنمایاند.

گاهاً خیلی هم نا امید شدم از بزرگانی چون اساتید شفیعی و زمانی....که انتظارات را برآورده نکردند و البته ادعایی هم نکرده بودند. همه کم و بیش میدانیم حضرت مولانا در چه شرایطی این افکار را بروز داده است، بنظر میرسد هیچگاه قصد قلمفرسایی و یا ابراز وجود ادبی نداشته است، بهمین جهت با ابزار ادیبانه نمیتوان به شکار گوهرهایی رفت که در دریای دیوان کبیر نهفته است و به نظر حقیر تنها با نگاه عارفانه و درک اصولی که مولانا در نوشته‌های خود بروز داده باید به آن پرداخته شود، ومتاسفانه چنین اثری نیافتم.

می‌خواستم از شما درخواست کنم اگر منابعی مورد نظرتان است که میتواند راه گشا باشند بفرمایید تا مورد استفاده قرار گیرد و موجب خیر و سپاسگزاری باشد.

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۰۰:۲۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۱۱:

در بعضی از نسخه ها بجای عهد ثریا، عِقد ثریا آمده است که به معنی گردنبند ثریا است.

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، سه‌شنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۰۶:

برای دیدن شرح کامل این غزل،  به متن نوشتاری، و یا فایل صوتی برنامه گنج حضور شماره

۴۰۵ که وسط آقای پرویز شهبازی اجرا شده  به سایت parvizshahbazi.com    

رجوع شود .

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۰۲:

در سایت parvizshahbazi.com☝️

 

بزرگمهر در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۰۲:

برای دیدن شرح کامل این غزل پر معنا، به متن برنامه گنج حضور ۵۲۵ توسط آقای پرویز شهبازی رجوع شود

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۰:۱۹ دربارهٔ عراقی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۷:

ب-3 چون که ز من /صحیح است/ دیوان چاپ نگاه 1373

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۰:۱۹ دربارهٔ هاتف اصفهانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۲:

به نظر می رسد یار در ب1 یاد باشد.

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۰۰:۲۵ دربارهٔ عراقی » دیوان اشعار » ترجیعات » شمارهٔ ۲ (که همه اوست هر چه هست یقین - جان و جانان و دلبر و دل و دین):

بند6- بیت 2- ساز اگربه سازد تغییر داده شود هم سلیستر خوانده میشود وهم با معنی تر به نظر می رسد. ولی در دیوان هم ساز امده.

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۰ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۰:۳۰ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » سفریات » غزلیات » شمارهٔ ۱۳:

ب3- مب } ماب

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۰ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۰:۲۴ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » بدایع الجمال » شوقیات » شمارهٔ ۱۶:

ب 10- باد }بار

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۱:۵۱ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » حضریات » غزلیات » شمارهٔ ۷:

به نظر می رسد در ب3- " شوق" باید "شوخ" باشد.

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۱:۴۰ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » حضریات » غزلیات » شمارهٔ ۶:

ب9- صفر است }صفراست

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۱:۰۴ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » سفریات » غزلیات » شمارهٔ ۳۸:

ب2-بکنهت }به ک...
ب3-بشیانت } به اشیانت
ب4- بجانت } به...
ب8- بنسیم } به ن..
ب9- بکناری } به...

 

بزرگمهر در ‫۱۱ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۱۰:۴۸ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » بدایع الجمال » شوقیات » شمارهٔ ۴۴:

ب 4- انسرو سیمتن } ان سرو سیم تن

 

۱
۲
۳
sunny dark_mode