گنجور

حاشیه‌ها

احمدآرام نژاد در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۱۷ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۲۲:

بادرود طرز قرائت ومفهوم مصرع اول از بیت اول چیست

 

علی کلانترزاده در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۰۶ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۷۶:

وزن این شعر رمل مسدس سالم است و به اشتباه ذکر شده است

 

محمد هادی تسخیری در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۵۳ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۱۸۴ - لاابالی گفتن عاشق ناصح و عاذل را از سر عشق:

ای خواص و معتمدان من مرا بکشید بکشید
که زندگی دیگری در کشتن من نهفته است
ای چهره نورانی و ای اساس و شالوده ماندگاری
جانم را بستان و برای جاودانگی من بکوش
یاری دارم که که عشق به او آتش به جانم می زند
و اگر می توانست بر روی چشمم قدم بزند، قدم می زد .
این مصرع آخر مرا به یاد دوبیتی بابا طاهر همدانی انداخت که می گفت :
عزیزم کاسه چشمم سرایت
میان هردو چشمم جای پایت
از ان ترسم که غافل پا نهی باز
نشینه خار مژگونم به پایت

 

برگ بی برگی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۴۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۶:

سپاس از آقای محمد سلماسی زاده که معنی بیت آخر را به زیبایی بیان کردند . بله حافظ علاوه بر معانی عام و معمول ، پیغامهای ژرف و عمیقتری به ما ارایه میکند .
حافظا چون غم و شادی جهان در گذر است
بهتر آن است که من خاطر خود خوش دارم

 

فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد) در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۵۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

سلام
سپاسگزارم از سایت گران سنگ و با ارزش شما.
دست مریزاد

 

محمد رضا افشانی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۳۷ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶۶:

سلام حرف خ شش بار تکرار شده نه پنج بار

 

علی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۲۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۲:

بنده تفالی در مورد رجعت به همسر دوران جوانی ام زدم و این شعر آمد و از این جهت که در ادامه شعر فرموده ای معبر مژده ای فرما ... تعبیر بنده اینست که رجعت امکان پذیر خواهد بود . لطفا در تعبیر ابیات و اشعار دقت کافی انجام شود و تمام ابیات در تفسیر شعر لحاظ شود .

 

سجاد در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۵:۲۰ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶:

تعبیر خواب پا

 

رامین راقب در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۲:۲۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰:

در پاسخ جناب علی کریمی عرض میکنم خرابات در ابتدا خراب آباد بوده که مکانیست که در آنجا سالک را به لحاظ روحیات و افکار و افعال نامناسب خراب می کنند و پس از مشق و سلوک صحیح آباد می کنند اما به مرور زمان واژه خراب آباد به خرابات تغییر لفظ داده شده . خرابات همان خانقاه است که دراویش در آنجا تذهیب نفس می کنند و تزکیه نفس می کنند و پس از طی مراحل ابتدایی پس از تشرف و آموختن مقدمات سیر و سلوک از پیر خرابات یا همان مرشد و پیر طریقت کسب فیض می کنند و مراحل سلوک را به راهنمایی شیخ یا همان پیر طریقت طی می کنند

 

nabavar در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۱۱ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۸:

گرامی عباس صادقی
نشاید برد سعدی جان از این کار
مسافر تشنه و جُلّاب مسموم
جُلّاب به معنای گلاب است
آن معنا که شما نوشته اید بیت را از معنا می اندازد.
جَلّاب به مانای جلب کننده مسموم بمی شود و بی مورد است.

 

عباس صادقی زرینی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۲۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۸:

جلاب به معنی جلب کننده
شیخ اجل استاد حذف فعل است و در این غزل با وزن ساده دوبیتی ما را به راحتی به چالش می کشد

 

محمدهادی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۳۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۵۹ - داستان آن کنیزک کی با خر خاتون شهوت می‌راند و او را چون بز و خرس آموخته بود شهوت راندن آدمیانه و کدویی در قضیب خر می‌کرد تا از اندازه نگذرد خاتون بر آن وقوف یافت لکن دقیقهٔ کدو را ندید کنیزک را به بهانه به راه کرد جای دور و با خر جمع شد بی‌کدو و هلاک شد به فضیحت کنیزک بیگاه باز آمد و نوحه کرد که ای جانم و ای چشم روشنم کیر دیدی کدو ندیدی ذکر دیدی آن دگر ندیدی کل ناقص ملعون یعنی کل نظر و فهم ناقص ملعون و اگر نه ناقصان ظاهر جسم مرحوم‌اند ملعون نه‌اند بر خوان لیس علی الاعمی حرج نفی حرج کرد و نفی لعنت و نفی عتاب و غضب:

التَّوْحیدُ نورٌ وَ الشِّرْکُ نارٌ ٌ:
قبح حکایتش تابع شرائط زمانی و عرف بوده و در اون عصر این مسائل مثل امروز قبیح نبوده، وجه مساله اینه که در اون اعصار این دست مسائل آن قدر شائع بوده که صغیر و کبیر از اون مطلع بودن و اموری کاملا عادی تلقی می‌شده و کسی نسبت به بیان این مسائل حریمی به مانند حریم امروزه نگه نمی‌داشته
اون قدر این مسائل شائع بوده که در دستورات دینی و کتب فقهی سخن از کراهت زناشوئی در مرآی و منظر نوجوان و غیر آن و استحباب پوشاندن خود در آن حالت و عدم کراهت زناشوئی با کنیز در نزد کنیز وارد شده. (وسائل الشیعه ابواب مقدمات نکاح)
عمومیت این مسائل که تابع عرف آن دوره و نوع معماری و امکانات منازل و ... بوده به گونه‌ای بوده که کودکان و نوجوانان هم از این مسائل مطلع بودن.
کتاب نصاب الصبیان ابونصر فراهی از دانشمندان قرن هفتم (هم‌عصر مولوی) هستش. این کتاب برای آموزش لغات به کودکان (صبیان) تالیف شده و سالها کتاب آموزشی لغت و عروض بوده و تا چندی پیش نیز این رسم برقرار بود که در سال اول ورود به حوزه این کتاب رو درس می گرفتن و اشعارش رو حفظ می‌کردن. تو قطعه سی و شیشش دوبیت در بیان اسامی آلات تناسلی و اطراف اون به زبان عربی داره که اتفاقا از قسمت اصلی و غیر الحاقی کتاب نصابه که انسان از فرط حیا نمیتونه بیانش کنه.
غرض آنکه عرف اون روز به گونه‌ای بوده که کودکان نه فقط معانی این ابیات رو می‌فهمیدن بلکه تعلیم این الفاظ و معانی امری عادی بوده و تو محافل آموزشی این ابیات را حفظ میکردن.
به همین جهت حکایات قبیح در آن عصور قبیح محسوب نمی‌شده و در کتب و آثار افراد متشرع و متدین و ادباء بزرگ و اهل ادب و نزاکت این مسائل به راحتی دیده می‌شده و نه فقط مثنوی مولوی و گلستان سعدی بلکه آثار فقهای شیعه نیز از این کلمات و از این قبیل حکایات مبرا نبوده.
کشکول شیخ بهائی، زهر الربیع و الانوار النعمانیه از محدث جلیل سید نعمت‌الله جزائری و کلثوم ننه از فقیه محقق آقا جمال خوانساری نمونه‌هائی از این کتبه که تالیف اونا نه با تدین و تشرع نویسندگان بزرگوار آن منافاتی داشته و نه با نزاکت و ادبشون.
همین امر در فضای فقه و دیگر علوم منعکس شده و در بسیاری از مسائلی که می‌شه مثالهای فقهی مناسبی برای آن بیان کرد، فقها عظام به وطی جاریه و امثال اون مثال می‌زنن و به عنوان نمونه در بیع و خیارات شیخ انصاری گاه آن قدر این مثال تکرار شده و بحث به جزئیات آن کشیده می‌شه که امروزه استاد و شاگرد هر دو از بیانش شرمنده می‌شن در حالیکه در صد وپنجاه سال پیش این مسائل عادی بوده.
بنابراین وجود این الفاظ و این دست حکایات در مثنوی چیزی نیست که اختصاصی به این کتاب داشته باشه و از شأن و منزلت اون بکاهه.
با این همه توجّه به دو نکته سزاواره:
اول: عادی بودن این مسائل دلیل بر حسن آن نیست و لذا نباید توهم کرد که چون این امور میان متشرعه در عصر معصومین و پس از آن شائع بوده پس اسلام نیز به همین ممشا دعوت می‌نماید. بلکه این امر معلول مشکل بودن ایجاد تغییر در عرف در این موارده و گرنه اسلام دعوت به کتمان تام این مسائل و ترک این الفاظ می‌کنه.
در مجمع البیان ذیل آیه شریفه «و الذین هم عن اللغو معرضون» از حضرت امام باقر علیه‌السلام روایت می‌نماید: قیل هم الذین إذا أرادوا ذکر الفرج کنوا عنه
و در عیاشی در تفسیر «أو لامستم» از حلبی از حضرت امام صادق علیه السلام روایت مینماید:
اللَّمْسُ هُوَ الْجِمَاعُ وَ لَکِنَّ اللَّهَ سَتِیرٌ یُحِبُّ السَّتْرَ فَلَمْ یُسَمِّ کَمَا تُسَمُّون‌.

 

قاسم پورسعید در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۰۶ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۶:

در این بیت
ماییم و می و مطرب و کنج خراب
شاعر از ابزاری نام میبرد که باعث رهایی و آسودگی از فکر معاد میشود.
ماییم یعنی انسان
می یعنی آیات قرانی
مطرب کسیکه اصوات بی معنی را به نظم و هارمونی مناسب در میاورد تا موسیقی گوش نوازی بشنویم و در اینجا منظور کسی هست که با صرف و نحو صحیح کلمات ایات ما را به حقیقت آن نزدیک میکند.
کنج یعنی جای امن و دنج و خراب اشاره به خراب شدن این دنیا در اخرت دارد. کنج خراب یعنی دنیای به ظاهر دنج و در نهایت خراب شدنی.
جان و دل و جام و جامه پر درد شراب
حالا که اون ابزارها را که در مصرع اول بود جور کردیم باید جان که همان روح در بدن میباشد و دل که اشاره به مکنونات قلبی دارد و جام که بواسطه آن می دریافت میکنیم و در اینجا فهم آیات قرآن بوسیله عقل است که به جام تشبیه شده است آماده باشد و همچنین جامه پر درد شراب، تن پوش پر از دردی است که بعد از فهم آیات قران باید بپوشی. تازه حقیقت بر تو آشکار میشود و وجودت را غم فراق پر میکند و به مانند مولا علی باید از درد همنوع، سر در چاه کنی و فریاد بزنی.
فارغ ز امید رحمت و بیم و عذاب
آزاد زخاک و باد و از آتش و آب
وقتی حقیقت آیات را بفهمی مثل این است که به ریسمان محکمی دست انداختی که جز رستگاری در آن چیزی نیست بخاطر همین دیگه نیازی به امید شفاعت و رحمت و یا ترس از عذاب، زندگی نمیکنی و خودت را از همه عناصر تشکیل دهنده دنیا رها احساس میکنی و مثل مولا علی فقط رستگاری را خواهی دید.
فزت و رب

 

زهره مقصودی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۰۴ دربارهٔ اقبال لاهوری » پس چه باید کرد؟ » بخش ۱۳ - پس چه باید کرد ای اقوام شرق:

این شعر فوق العاده جامعه شناسانه و پرمعناست انگار امروز گفته شده
درک شاعر آدم رو به تعجب میندازه
شخصا عاشق این بیت هستم که میگه
ای امین دولت تذهیب و دین آن ید بیضا برآر از آستین.
کاش امثال اقبال در پاکستان به رهبری برسن
اونجوری پاکستان و ایران دوستان و برادران واقعی و صمیمی خواهند بود و دیگه هیچ کس نمیتونه جلوی رشدشون رو بگیره .

 

حمیدحائری در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۳۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۷۵:

به عین عُجْب و تکبر نگه به خلق مَکُن / که دوستان خدا ممکن‌اند در اُوباش «سعدی»

 

آزاده در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۳۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۱:

با سلام مجدد. من در نسخه دیوان حافظ با تصحیح سید علی محمد رفیعی هم بیت زیر را یافتم
مهر رخت سرشت من خاک درت بهشت من
عشق تو سرنبشت من راحت من رضای تو

 

آزاده در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۲۲ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۱:

با سلام و تشکر به دلیل ایجاد این سایت وزین و جذاب، من هم در تایید نظر کاربر " برگ بی برگی" تقاضا دارم سایر نسخ این شعر را بررسی فرمایید. چون من هم نسخه ای که در اختیار داشتم بیت ذکر شده وجود داشت. متاسفانه نسخه مذکور اکنون در دسترس بنده نیست تا مشخصات آن را ارائه کنم.

 

محمود عبادی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۱۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۳:

مرحوم دشتی معتقد است در مصراع ای کبک خوش خرام ......ب..شرح زیر درست است:
ای کبک خوش خرام که خوش میروی به ناز......

 

علی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۷:۲۲ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی گشتاسپ صد و بیست سال بود » بخش ۵ - سخن دقیقی:

لطفا تصحیح شود:
سزاوار گاه کیان به آفرین ----> سزاوار گاه کیان بآفرین
که مهتران مر ترا دوستدار ----> همه مهتران مر ترا دوستدار

 

علی در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۷:۰۸ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی گشتاسپ صد و بیست سال بود » بخش ۴ - سخن دقیقی:

لطفا تصحیح شود:
برد آشکارا همه دشمنی ----> بکرد آشکارا همه دشمنی

 

۱
۱۱۹۰
۱۱۹۱
۱۱۹۲
۱۱۹۳
۱۱۹۴
۵۰۴۳
sunny dark_mode