گنجور

 
حافظ

خواجه شمس‌الدین محمد شیرازی متخلص به «حافظ»، غزلسرای بزرگ و از خداوندان شعر و ادب پارسی است. وی حدود سال ۷۲۶ هجری قمری در شیراز متولد شد. علوم و فنون را در محفل درس استادان زمان فراگرفت و در علوم ادبی عصر پایه‌ای رفیع یافت. خاصه در علوم فقهی و الهی تأمل بسیار کرد و قرآن را با چهارده روایت مختلف از بر داشت. گوته دانشمند بزرگ و شاعر و سخنور مشهور آلمانی دیوان شرقی خود را به نام او و با کسب الهام از افکار وی تدوین کرد. دیوان اشعار او شامل غزلیات، چند قصیده، چند مثنوی، قطعات و رباعیات است. وی به سال ۷۹۲ هجری قمری در شیراز درگذشت. آرامگاه او در حافظیهٔ شیراز زیارتگاه صاحبنظران و عاشقان شعر و ادب پارسی است.


این آمار از میان ۵٬۲۷۶ بیت شعر فارسی از کل ۵٬۲۸۷ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۱٬۲۳۱ ۲۳٫۳۳
۲ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۱٬۲۰۵ ۲۲٫۸۴
۳ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۷۵۵ ۱۴٫۳۱
۴ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۳۵۹ ۶٫۸۰
۵ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۳۰۶ ۵٫۸۰
۶ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۲۲۱ ۴٫۱۹
۷ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۲۰۳ ۳٫۸۵
۸ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱۹۱ ۳٫۶۲
۹ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۱۴۶ ۲٫۷۷
۱۰ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۱۰۰ ۱٫۹۰
۱۱ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۹۸ ۱٫۸۶
۱۲ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۸۵ ۱٫۶۱
۱۳ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۷۵ ۱٫۴۲
۱۴ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۶۸ ۱٫۲۹
۱۵ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۵۷ ۱٫۰۸
۱۶ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۳۳ ۰٫۶۳
۱۷ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۳۱ ۰٫۵۹
۱۸ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۲۳ ۰٫۴۴
۱۹ مستفعلن فع مستفعلن فع (متقارب مثمن اثلم) ۲۰ ۰٫۳۸
۲۰ مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) ۱۸ ۰٫۳۴
۲۱ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۱۶ ۰٫۳۰
۲۲ فاعلن مفاعیلن فاعلن مفاعیلن (مقتضب مثمن مطوی مقطوع) ۱۳ ۰٫۲۵
۲۳ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۱۱ ۰٫۲۱
۲۴ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۱۱ ۰٫۲۱

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۵٬۲۷۶ ۹۹٫۷۹
۲ عربی ۱۱ ۰٫۲۱

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۴٬۵۹۰ ۸۶٫۸۲
۲ غزل/قصیده/قطعه ۱۶۴ ۳٫۱۰
۳ رباعی ۱۴۰ ۲٫۶۵
۴ قطعه ۱۳۷ ۲٫۵۹
۵ قصیده ۱۲۴ ۲٫۳۵
۶ مثنوی ۱۰۱ ۱٫۹۱
۷ ترکیب بند ۳۱ ۰٫۵۹

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۵۸ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۷۰۵ شعر
۱ ۷ ۱۶۴ ۲۳٫۲۶
۲ ۹ ۱۳۴ ۱۹٫۰۱
۳ ۸ ۱۱۷ ۱۶٫۶۰
۴ ۲ ۹۶ ۱۳٫۶۲
۵ ۱۰ ۵۰ ۷٫۰۹
۶ ۶ ۲۷ ۳٫۸۳
۷ ۱۱ ۲۴ ۳٫۴۰
۸ ۵ ۲۱ ۲٫۹۸
۹ ۱۲ ۱۷ ۲٫۴۱
۱۰ ۳ ۱۴ ۱٫۹۹
۱۱ ۴ ۱۱ ۱٫۵۶
۱۲ ۱ ۹ ۱٫۲۸
۱۳ ۱۳ ۶ ۰٫۸۵
۱۴ ۱۴ ۶ ۰٫۸۵
۱۵ ۴۰ ۲ ۰٫۲۸
۱۶ ۲۵ ۱ ۰٫۱۴
۱۷ ۲۹ ۱ ۰٫۱۴
۱۸ ۵۸ ۱ ۰٫۱۴
۱۹ ۳۱ ۱ ۰٫۱۴
۲۰ ۴۴ ۱ ۰٫۱۴
۲۱ ۱۶ ۱ ۰٫۱۴
۲۲ ۱۹ ۱ ۰٫۱۴

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است:

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزلیات ۴٬۱۹۲ ۷۹٫۲۹
۲ قطعات ۱۳۷ ۲٫۵۹
۳ رباعیات ۸۴ ۱٫۵۹
۴ قصاید ۱۲۴ ۲٫۳۵
۵ اشعار منتسب ۶۳۹ ۱۲٫۰۹
۶ اشعار همین بخش ۱۱۱ ۲٫۱۰