گنجور

 
نظام قاری

خرما نتوان خورد ازین خارکه کشتیم

دیبا نتوان بافت بدین پشم که رشتیم

در جواب آن

اطلس نتوان دوخت از ین پنبه که کشتیم

کمخا نتوان بافت ازین پشم که رشتیم

با جامه چرکن بسیه چال جحیمیم

با رخت نو پاک ببستان بهشتیم

از دست چو رفت آستی و دامن جامه

کردیم ببر رخت نو و کهنه بهشتیم

از جامه اگر دست بشوئیم عجب نیست

زانروی که بسیار بشستیم و بمشتیم

باشال جلی گفت چودلال فکندش

شاید که ز مشاطه نرنجیم که زشتیم

بردست گرفتیم همه داس زمقراض

بر مزرعه سبز سسقرلاط گذشتیم

از بهر گلیم و برک و صوف بسی پشم

چون موی سرخویش درودیم ونکشتیم

از معنی باریک و خیالات چومویست

این رشته باریک درینجامه که رشتیم

قاری صفت حله و استبرق و سندس

بر البسه بنویس که از اهل بهشتیم

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سعدی

خرما نتوان خوردن از این خار که کشتیم

دیبا نتوان کردن از این پشم که رشتیم

بر حرف معاصی خط عذری نکشیدیم

پهلوی کبائر حسناتی ننوشتیم

ما کشتهٔ نفسیم و بس آوخ که برآید

[...]

اهلی شیرازی

گیریم که خود خار بلا اینهمه کشتیم

سر رشته تقدیر بتدبیر نوشتیم

دایم دل ما رام بهشتی صفتان است

پیداست ازین شیوه که مرغان بهشتیم

زان روی سفیدیم که با نامه سیاهی

[...]

شیخ بهایی

دیبا نتوان یافت از این پشم که رشتیم

خرما نتوان خورد از این خاک که کشتیم

گر خواجه شفاعت نکند روز قیامت

شاید که زمشاطه نرنجیم که زشتیم

صائب تبریزی

ما تخم درین مزرعه جز اشک نکشتیم

یک رشته درین غمکده جز آه نرشتیم

چون آبله در زیر قدم راهروان را

بردیم بسر عمری و هموار نگشتیم

با گرمروی چون جرس از ناله شبگیر

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از صائب تبریزی
آشفتهٔ شیرازی

یارب که دهد آب باین تخم که کشتیم

دست که دهد تاب باین رشته که رشتیم

حنظل ندهد شکر و شوره ندهد گل

تا خود چه دهد بار از این خار که کشتیم

بر دست خداوند بود محو و هم اثبات

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه