گنجور

 
قاآنی

ای امید ناامیدان ای پناه بیکسان

ناامید و بیکسم دست من و دامان تو

ای تو آن دریای بی‌پایان که در هم بشکند

نه سفینهٔ آسمان را موج یک طوفان تو

چون شوی در طی اسرار دو عالم گرم‌سیر

خیره گردد طول‌و عرض‌هستی‌از جولان تو

آسمان آسیمه‌سر گردد به گرد خود هنوز

غالبا روزی قفایی خورده از دربان تو

نوبهار رحمتی زانرو که در وقت سخا

پر شود روی زمین از نعمت الوان تو

نعمت خاص خدایی بر خلایق از خدای

کیفر از یزدان برد هرکاو کند کفران تو

شرح حال بنده را بشنوکه باطل را ز حق

نیک یابد در حقیقت گوش معنی‌دان تو

حق همی داندکه تا این دم که می گویم سخن

بوده‌ام دایم ز روی صدق مدحت‌خوان تو

حاسدی گر از حسد بر من گناهی بسته است

این من واین حاسد و این هم صف دیوان تو

ورکسی گوید به شانت ناسزایی گفته‌ام

راست گوید مدح من نبود سزای شان تو

گرگناهم مدح تست از آن نخواهم توبه کرد

باگناهی اینچنین رضوان بود زندان تو

نی گرفتم هر چه درگیتی گنه من کرده‌ام

یا ببخشا یا بکش این قهر وآن غفران تو

هر چه می‌خواهد دلت آن کن چرا مانی ملول

من نخواهم جان خودکاسوده گردد جان تو

همچو اسماعیل قربانم کن از قتلم مرنج

تو خلیل‌الله وقتی ما همه قربان تو

گر به چرخم برفرازی یا به خاکم افکنی

شاکرم کان‌نیز ملک تست و این سامان تو

این همه گفتم ولیکن با تو دارم یک عتاب

زان نمی گویم که بس می‌ترسم از طغیان تو

نی چرا ترسم علی‌الله بازگویم آشکار

واثقم بر لطف عام و عفو بی‌پایان تو

بر وظیفهٔ من شنیدم حکم نقصان رانده‌ای

چون پسندد این عمل را فیض بی‌نقصان تو

غیرت طبع کریمت ترسم ار آگه شود

همچو دریا در خروش آید ازین فرمان تو

روزی سی تن عیال بینوا نتوان برید

زین عمل گویا ندارد آگهی احبان تو

گو شریرم دان چو مار وگه حقیرم دان چو مور

هم نه مار و مور قسمت می‌برند از خوان تو

میزبان مهمان‌نوازست آخر ای نفس کریم

میزبان عالمستی ما همه مهمان تو

هم مگر جود تو باز این ماجرا را طی کند

تا به شیراز آید از وی خلعت و فرمان تو

خود گرفتم شوره‌زارم ای سحاب مکرمت

گو نصیب من شود هم رشحی از باران تو

یا نه گفتم کلبه‌ای ویرانم ای خورشید فیض

گو به ویران هم بتابد چشمهٔ رخشان تو

جان قاآنی به دور دولتت آسوده‌باد

زانکه آسوده است جان گیتی از دوران تو

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
مسعود سعد سلمان

باد همچون عرضت ایمن از حوادث جان تو

دولت تو محکم و پاکیزه چون ایمان تو

چرخ در حکم تو و ایام دو پیمان تو

کوکب برتر فرود کنگره ایوان تو

سنایی

دل نگیرد بوی ایمان تا نباشد آن تو

لب نیاید بوی جنت تا نیابد خوان تو

وقتها آنروز خوش گردد که بخرامی به درس

یک جهان در گیرد از یک لفظ در باران تو

لون دشمن همچو زر گردد به غزنین چون به بلخ

[...]

خاقانی

ای تماشاگه جان بر طرف لاله‌ستان تو

مطلع خورشید زیر زلف مه جولان تو

تا نهادی حسن را دار الخلافه زیر زلف

هست دار الملک فتنه در سر مژگان تو

حلق خلقی را به طوق شوق تو در بند کرد

[...]

ابن یمین

ای شهنشاهی که هر جا در جهان آزاده ایست

از میان جان و دل شد بنده احسان تو

بسکه با خلقان عالم همتت اکرام کرد

گشت تاریخ مکارم در جهان دوران تو

عرضه دارد کمترین بندگان ابن یمین

[...]

اهلی شیرازی

ای دلم چون پسته از شور نمک بریان تو

سوخت مغز استخوانم پسته خندان تو

من کجا پیدا شوم جاییکه همچون ذره اند

صد هزاران آفتاب از مهر سرگردان تو

عقل و هوش و دین و دل صرف تو کردم ایپسر

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه