گنجور

 
امیرعلیشیر نوایی

ای شه صف‌شکنان خسرو ناوک‌فکنان

صد شکست از صف مژگان تو بر صف‌شکنان

تلخ‌کام از شکر لعل لبت نوش‌لبان

زهرخند از لب شیرین تو شیرین‌دهنان

از قدت پست شده سایه شمشادقدان

وز تنت لرزه چو سیماب به سیمین‌بدنان

خط سودای تو بر جبهه‌کشان سبزخطان

سنگ بیداد تو بر سینه‌زنان جورفنان

لب نهان کن ز رقیبان که نهان اولی‌تر

خاتم ملک سلیمان ز بر اهرمنان

بنده پیر مغانم که گه اهل نشاط

هست دُردی‌کش جام کرمش برهمنان

دوش از حالت پروانه سؤالی کردم

کز چه بر آتش سوزنده روی چرخ‌زنان؟

جام می گریه‌کنان گفت که دانی چه شود

جلوه‌گر در نظرت شعله جان‌سوز چنان؟

فانیا لاله‌صفت غرقه به خون رو که بسی است

هر طرف چون تو در این بادیه خونین‌کفنان

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
کمال خجندی

نوش کن خواجه علی‌رغم صُراحی‌شکنان

باده‌ای تلخ به یاد لب شیرین‌دهنان

بطلب یافت نشان از لب شیرین فرهاد

ره سوی لعل نبردند به جز کوهکنان

خاک بر فرق کسانی که زر و سیم به خاک

[...]

حافظ

شاه شمشادقدان خسرو شیرین دهنان

که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان

مست بگذشت و نظر بر من درویش انداخت

گفت ای چشم و چراغ همه شیرین سخنان

تا کی از سیم و زرت کیسه تهی خواهد بود

[...]

صوفی محمد هروی

نوش کن خواجه علی رغم صراحی شکنان

باده تلخ به یاد لب شیرین دهنان

جامی

ای همه سیمبران سنگ تو بر سینه زنان

تلخکام از لب میگون تو شیرین دهنان

با گل و بلبل اگر باد نه بوی تو رساند

آن چرا جامه دران آمد و این نعره زنان

دلق سالوس مرا پرده ناموس درید

[...]

اهلی شیرازی

دل شکستند بسنگین دلیم سیمتنان

آه از این سنگدلان وای ازین دلشکنان

چشم من گر سپر ناوک مژگان سازی

به که در دیده مردم گذری غمزه زنان

گر چو فرهاد شوم کشته خوبان چه غمست

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه