گر نیست در این میکدهها دور تمامی
قانع چو هلالیم به نصف خط جامی
در ملک قناعت به مه و مهر مپرداز
گر نان شبی هست و چراغ سر شامی
این باغ چه دارد ز سر و برگ تعین
تخم، آرزوی پوچ و، ثمر، فطرت خامی
بنیاد غرور همه بر دعوی پوچ است
در عرصهٔ ما تیغکشیدهست نیامی
شاهان بهنگین غره، گدایان به قناعت
هستی همه را ساخته خفتکش نامی
عبرت خبری میدهد از فرصت اقبال
این وصل نه زانهاست که ارزدبه پیامی
دلها همه مجموعهٔ نیرنگ فسونند
هر دانهکه دیدی گرهی بود به دامی
هستی روش ناز جنون تاز که دارد
میآیدم از گرد نفس بوی خرامی
تا مهر رخش از چه افق جلوه نماید
گوش همه پرکرده صدای لب بامی
آفاق ز پرواز غبارم مژه پوشید
زین سرمه به هر چشم رسیدهست سلامی
بیدل چه ازل کو ابد، از وهم برون آی
درکشور تحقیق نه صبح است و نه شامی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوعاتی چون قناعت، غرور، و حقیقت زندگی اشاره دارد. شاعر از قناعت و رضایت به داشتهها صحبت میکند و میگوید که اگرچه همه چیز در این دنیا عجیب و پیچیده است، اما باید به چیزهای ساده و ضروری زندگی قناعت کرد. او به وقایع زندگی اشاره میکند که حتی در اوج ظاهری زیبایی و موفقیت، زیر آن همه نیرنگ و فریب وجود دارد. در نهایت، شاعر به عمیقترین حقایق وجود اشاره کرده و هشدار میدهد که جستجوی حقیقت واقعی، از وهم و خیال فراتر میرود.
هوش مصنوعی: اگر در این میکدهها کسی راضی و قانع نیست، ما همچون ماهی که به نیمه خودش میرسد، حالتی خاص داریم و بر سر یک خط داریم.
هوش مصنوعی: در سرزمین قناعت، به دنبال زیباییها و خوشیهای ظاهری نباش. اگر شب نانی برای خوردن و چراغی برای روشنی داری، همین کافی است.
هوش مصنوعی: این باغ چه ویژگیهایی دارد که نشاندهندهی باروری و نمو است؟ آرزوهایی که به حقیقت نمیپیوندند و ثمرات آن، نشاندهندهی ناخالصی و ناپختگی هستند.
هوش مصنوعی: بنیان فخر و افتخار انسانها بر اساس ادعاهای بیاساس است، اما در میدان مبارزه، این ادعاها هیچ ارزشی ندارند و فقط واقعیتها و عملها تعیینکننده هستند.
هوش مصنوعی: پادشاهان با زیورآلات و جواهرات خود باد به غنای خود میزنند، اما گدایان با سادگی و قناعت زندگی میکنند. در واقع، همه افراد، چه دارای ثروت و مقام و چه در فقر و تنگدستی، به نوعی در زیر سایه نام و اعتبار زندگی میکنند.
هوش مصنوعی: این شعر به ما میگوید که عبرتهای زندگی نشاندهندهی فرصتهای خوبی هستند و این پیوند و ارتباطی که داریم به خاطر ارزش و اهمیت پیامهایی است که میگیریم. زندگی به ما یادآوری میکند که باید از فرصتها بهرهبرداری کنیم و این وصل و ارتباطات، اهمیت خاصی دارند.
هوش مصنوعی: دلها همه پر از نیرنگ و فریب هستند و هر انسانی که میبینی، در واقع یک تله یا دام برای جذب دیگران است.
هوش مصنوعی: وجود من به خاطر وجود محبوبی که دیوانگی اش را در ناز و زیبایی اش میبینم، با عطر خوش نفس او پر شده است و من به سمت او میآیم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که زیبایی چهرهات از کدام سو درخشش پیدا کند، همه گوشها پر از صدای صحبتهای عاشقانه خواهد بود.
هوش مصنوعی: به خاطر پرواز من و گرد و غباری که به وجود آمده، آسمان چشمانش را بسته و با سرمهای که در هر چشم نشسته، سلامی به من میفرستد.
هوش مصنوعی: ای بیدل، از کجا تا کجا، از تخیلات بیرون بیا و به حقیقت بپیوند؛ در این سرزمین حقیقت نه صبحی وجود دارد و نه شامی، یعنی فرقی بین روز و شب نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای غایت اندیشهٔ دانش سخنت را
می بوسم و می دارم چون دیده گرامی
شاید که ببندد کمر از لطف سخنهات
آب سخن جان سخنگو به غلامی
تو خضری و لطف سخنت آب حیاتست
[...]
چون تنگ نباشد دل مسکین حمامی
کهش یار هم آواز بگیرند به دامی
دیشب همه شب دست در آغوش سلامت
و امروز همه روز تمنای سلامی
آن بوی گل و سنبل و نالیدن بلبل
[...]
ای داده بر وی تو قمر داو تمامی
پیش تو کمر بسته اسیران به غلامی
از شرم بنا گوش تو در گوشه نشیند
گر ماه ببیند که تو در گوشهٔ بامی
هر لحظه بدان زلف چو دامم بفریبی
[...]
گر طالب آنی که بماند ز تو نامی
از خانه ناموس برون نه دو سه گامی
قربان شو و بشنو ز لب یار پیامی:
عیار چو منصور شود بر همه کامی
ای ماه معربد، ز کجایی و چه نامی؟
یا رب بفدای تو دو صد جان گرامی
هر شیوه که بینم همه حسنست و ملاحت
روی تو ز روم آمد و زلفین تو شامی
پیچ و گره زلف تو ناگاه عیان شد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.