ای ترا گشته مسخر حشم دیو و پری
کوش تا آب سلیمان پیمبر نبری
زانکه در نسبت ملک تو که باقی بادا
هست امروز همان رتبت پیغامبری
تویی آن سایهٔ یزدان که شب چتر تو کرد
آنکه در سایهٔ او روز ستم شد سپری
نامهٔ فتح تو سیاره به آفاق برد
که بشارت بر فتح تو نشاید بشری
خسروا قاعدهٔ ملک چنان میفکنی
ملکا جادهٔ انصاف چنان میسپری
که بدین سدهٔ ناموس فریدون بکنی
که بدان پردهٔ آواز کسری بدری
تو که صد سد سکندر کنی از گرد سپاه
خویشتن را سزد ار صد چو سکندر شمری
ای موازی نظر رای ترا نقش قدر
چه عجب ناقد اسرار قضا و قدری
رای اعلای ترا کشف شود حالت بلخ
گر برحمت سوی آباد و خرابش نگری
در زوایاش همه طایفهای منقطعند
بوده خواهان تو عمری به دعای سحری
تو سلیمانی و این طایفه موران ضعیف
همه از خانه برون و همه از دانه بری
ظاهر و باطن ایشان همه پای ملخ است
چو شود کز سر پای ملخی درگذری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش ویژگیهای سلطنت و حکمرانی روحانی و عادلانه یک پادشاه میپردازد. شاعر میگوید که پادشاه مانند سلیمان پیامبر است و باید تلاش کند تا آب و نعمتهای الهی را از دست ندهد. پادشاه به عنوان سایه یزدان، در برقراری عدالت و رفع ظلم راهنمای مردم خود است. وی از قدرت و نفوذ خود در جهان آگاه است و بر این اساس، باید ملتی را با انصاف رهبری کند. شاعر به قدرت پادشاه در نبرد و موفقیت و همچنین به طلب دعا از مردم اشاره میکند و تأکید میکند که در قیاس با سکندر، او باید خودش را نیز مورد ستایش قرار دهد. در نهایت، تصویر ضعیف و آسیبپذیر مردم را در برابر چنین حکمرانی توصیف میکند.
هوش مصنوعی: ای کسی که تحت تأثیر نیروهای جادو و روحهای شومی قرار گرفتهای، تلاش کن تا مبادا برکارهای بزرگ و معجزات مانند آب سلیمان پیامبر دست بیابی.
هوش مصنوعی: این جملات به این معنا است که در رابطه با سلطنت و مقام تو، که جاودانه خواهد بود، امروز همان جایگاه و مقام را داری که پیامبران داشتهاند.
هوش مصنوعی: تو آن سایهٔ الهی هستی که شب، بر سر تو سایبان شده است و کسی که در سایهٔ تو قرار گیرد، روزهای سخت و ظلم را پشت سر میگذارد و در امان میماند.
هوش مصنوعی: نامهای که دربارهٔ پیروزی تو نوشته شده، به دورترین نقاط جهان منتشر شد، چون خبری از پیروزی تو نمیتواند به کسی دیگری داده شود.
هوش مصنوعی: ای نجیبزادگان، شما با این تفکر به سلطنت و حکومت مینگرید که در مسیر انصاف و عدل، اینچنین رفتار میکنید.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره دارد به اینکه با استفاده از قدرت و سرنگونی یک حکومت ظالم، میتوان به فانی بودن آن حکومت پی برد و به حقایق تاریخی و فراموش شده دست یافت. در اینجا به اوج قدرت و شکوه تاریخ ایران و شخصیتهای بزرگ آن اشاره شده است. در واقع، نویسنده به اهمیت حفظ ارزشها و یادبودهای فرهنگی و تاریخی در مقابل ستمگران و نقیصههای زمان اشاره میکند.
هوش مصنوعی: تو که میتوانی با قدرت و تواناییات، خود را در برابر سپاه دشمن قرار دهی، شایسته است که از تو هزارن نفر مانند سکندر باشند.
هوش مصنوعی: ای که همواره نظر و رای تو در برابر هم قرار دارد، چه شگفتی است که تو میتوانی رازهای تقدیر و سرنوشت را آشکار کنی.
هوش مصنوعی: اگر چهرهی بلخ را در نظر بگیری، میتوانی درک کنی که حقیقت عمیق تو در کجا نهفته است، چه در آبادانیاش و چه در خرابیاش.
هوش مصنوعی: در گوشه و کنارههای زندگی، افراد زیادی به خاطر عشق و علاقهای که به تو دارند از هم دور افتادهاند و در تمام سالهای عمرشان به یاد تو و در آرزوی دیدارت دعا کردهاند.
هوش مصنوعی: تو مانند سلیمان هستی و این گروه مانند مورچهها هستند که ضعیفند. همه از خانه خود خارج شدهاند و از دانهها دور شدهاند.
هوش مصنوعی: ظاهر و باطن آنها همه یکسان است و شبیه به پای ملخ است. زمانی که از بالای پای ملخ عبور کنی، متوجه این شباهت خواهی شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دل من خواهی و اندوه دل من نبری
اینْت بیرحمی و بیمهری و بیدادگری
تو بر آنی که دل من ببری دل ندهی
من بدین پرده نیم، گر تو بدین پرده دری
غم تو چند خورم و انده تو چند برم
[...]
چون به هم کردی بسیار بنفشهٔ طبری
باز برگرد به بستان در چون کبک دری
تا کجا بیش بود نرگس خوشبوی طری
که به چشم تو چنان آید، چون درنگری
آلت کشتن داری صنما غمزه و کارد
زین دو ناکشته ز دستت نرهد جانوری
تو مرا جانی و چون با تو بوم جانوری
زنده گردم که ز دیدار تو یابم نظری
می بترسم که مرا روزی بکشی تو از آنک
[...]
گشت تابنده ز گردون معالی قَمَری
گشت تابنده ز دریای معانی گهری
سال تو فرخ و فرخنده شد از شادی آنک
ملکالعرش عطا داد ملک را پسری
ملک باغ است و در آن باغ ملک سنجر هست
[...]
شیفته کرد مرا هندوکی همچو پری
آنچنان کز دل عقل شدم جمله بری
خوشدلی شوخی چون شاخک نرگس در باغ
از در آنکه شب و روز درو در نگری
گرمی و تری در طبع هلاک شکرست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.