جهان ماند به خم رنگ ریزان

که هر ساعت از او رنگی بر آید

حذر کن از دل آزاری مبادا

که آهی از دل تنگی بر آید

گر مردگان ز زیر لحد سر بر آوردند

معلوم زندگان شود احوال حول قبر

شاید به حال خویش بگریند زار زار

بر زندگی خود نکنند از هراس صبر

روزه دارا مکن به ماه صیام!

خویش را از گرسنگی خسته

دهن خود مکن، به غیبت باز

تا نباشی، سگ دهن بسته

نظر به ظاهر مردم کن و زیاده مپرس

که این فلان به چه کار است و در چه احوال است

ز سر باطن مردم، خدا خبر دارد

زبان ما و تو در این مقال ها، لال است

کسی را گر به بینی درخرابات

مگو این زاهد و پرهیزگار است

وگر خمار را بینی به مسجد

مگو این فاسق است و باده خوار است

تو را از باطن مردم خبر نیست

[...]

هر که با تو بدی کند روزی

تو به پاداش او نکویی کن

با تو هر کس درشت خویی کرد

در مقابل، تو نرم خویی کن

منت خدای را که در ایام شاعری

مدح کسی نگفته و نگرفته ام صله

نه زیر منت کسم و، نه مرا بود

از هیچ کس شکایت و از هیچ کس گله

لب را به هجو کس، نگشودم به هیچ گاه

[...]

گر کسی از تو غیبتی گوید

بر میاشوب و تند و تیز مشو

تو به پاداش او به مدحش کوش

راه این است، مرد باش و برو

هر که را باشد توکل بر خدا

کارهای مشکلش آسان شود

ور به کاری، بی توکل پا نهاد

لا جرم در کار خود حیران شود

کسی که جهلش غالب بود به عقل سلیم

میانهٔ حق و باطل، کجا گذارد فرق

ز خبث باطن خود دست بر نخواهد داشت

هزار مرتبه گراره اش نهند به فرق

تا توانی مشورت با زن مکن

زانکه کار شور ناید از زنان

ور به عقل زن، به کاری پا نهی

هم در آن کارت نباشد جز زیان

آدمیرا فخر باشد بر جماد

زآنکه او را تاج عقلی، بر سر است

ور کسی را نیست، عقل و معرفت

بی شک آن کس، از جمادی، کمتر است

ای فلان! از تو سخت می ترسم

که بسی فتنه زیر سر داری

کار تو جز لگد زدن نبود

گوییا نسبتی به خر داری

بر جمال و مال خود غره مشو

ای که هستی صاحب مال و جمال!

تا توانی در طریق بندگی

سعی کن، کاین هر دو را باشد زوال

گیرم هزار سال، کنی عمر و زندگی

ور فی المثل شوی ملک غرب تا به شرق

غره به خود مشو، که به یک چشم هم زدن

عمر هزار سالهٔ تو بگذرد چو برق

گر بدانی به جهان، آفت تنهایی را

من بر آنم که یکی روز، نمانی تنها

گرچه دردی بتر از حالت تنهایی نیست

لیک بس فتنه که با دید شود از تن ها

تیغ آتشبار شیر حق علی

نیست آبش چون زبان وام خواه

وام خواه خویش را هر کس که دید

بایدش بردن به سوی حق پناه

به هر سخن که در او ذکر نیست نام علی

طعام بی نمکی هست نزد اهل سخن

چراغ تا نکنی روغنش نبخشد نور

که نور وضوع ندارد چراغ بی روغن

شخصی به طعنه گفت که اشعار شاعران

نیمیش راست باشد و نیم دگر دروغ

هر چند راست گفت و لیکن چراغ را

تا روغنی در او نکنی کی دهد فروغ؟

در این جهان، بود آسوده از کلال و ملا

کسی که طالع او سعد و بخت میمون است

هر آن که طالع او نحس و بخت منحوس است

ز حادثات زمان، دایما دلش خون است