چند گیری به مجلس واعظ

پای منبر پیِ گرفتنِ پند

وعظ تو بس به مرگ همسایه

نعرهٔ نوحه‌گر به بانگ بلند

ای که پرسی که بهترین کس کیست

گویم از قولِ بهترینِ کسان

بهترین کس، کسی بُوَد که ز خلق

بیش باشد به خلق نفع رسان

تا خدا دوست گیردت با خلق

یک دل و یک زبان و یک رو باش

شاد طبع و شکفته خاطر زی

نرم خوی و گشاده ابرو باش

دوستی مغز و پوست دشمنی است

تا کی از مغز سوی پوست شوید

به هدایا کنید داد و ستد

تا به هم زان وسیله دوست شوید

بر درِ خوب رویی منزل گیر

چون پی حاجتی برون آیی

تا از آن پیشتر که حاجت تو

دهد، از دیدنش بیاسایی

دیدن دوست، دوست را گه گه

چهرۀ دوستی بیاراید

ز اتفاق دوام صحبتشان

شوق کاهد، ملالت افزاید

ای خوش آنکو به عیب بینی خویش

پیشوای هنروران گردد

عیب او پیشِ دیدۀ دل او

پردۀ عیبِ دیگران گردد

گر دلت را توانگری باید

که توانگر دِلی نکو هنریست

باز کش دستِ همّت از چیزی

که به دستِ تصرُّفِ دگریست

تا شود در جهان علم و عمل

شاهد دین تو جمال افزای

زآنچه در خور نیفتدت باز ایست

زآنچه لایق نباشدت باز آی

پهلوان نیست آنکه در کُشتی

پهلوانی دگر بیندازد

پهلوان آن بُوَد که وقتِ غضب

نفسِ اَمَّاره را زبون سازد

نه توانگر کسی بُوَد که به مال

کارپرداز و چاره ساز بُوَد

آن بُوَد کز شهودِ فضل خدای

از زر و مال بی نیاز بُوَد

حَزْم مرد آن بُوَد که در همه وقت

در حقِّ خَلقْ بد گمان باشد

در همه کار احتیاط کند

تا ز هر کید در امان باشد

ای گرانمایه مرد دانشور

که ترا علم دین بُوَد معلوم

مستعدّ را از آن مشو مانع

مستحقّ را از آن مکن محروم

سخن نرم گوی با سایل

گر ز مالَش نمی دهی نفقه

زآنکه در روی اهل حاجت هست

قول خوش از مقولۀ صدقه

خرّم آنکس که بهرِ زنده دلی

زیر لب خنده را بمیراند

خنده کم کن که خندۀ بسیار

صد دل زنده را بمیراند

سر ز مادر مکش که تاج شرف

گردی از راه مادران باشد

خاک شو زیر پای او که بهشت

در قدمگاه مادران باشد

هر که شد مبتلا به پُرگویی

به بلایی عجب گرفتار است

هر بلایی که می رسد به کسان

بیشتر از مَمَرِّ گفتار است

دیدن زلف و خال نامحرم

دانۀ کید و دام تلبیس است

هر نظر ناوکیست زهرآلود

کان ز شست کمان ابلیس است

هر که در خطّۀ مسلمانی

باشد از نقد دین گرانمایه

کی پسندد که خود بخسبد سیر

بنشیند گرسنه همسایه؟

اربعین های سالکان جامی

هست بهر وصول صدر قبول

نَبْوَد از فضل حق عجیب و غریب

که بدین اربعین رسی به وصول