در کعبه برهمنی نمی‌باید کرد

بی‌زور تهمتنی نمی‌باید کرد

تا کار به دوستی میسر گردد

اقدام به دشمنی نمی‌باید کرد

با این ره و رسم بد چه می‌باید کرد

بگذشته بدی ز حد چه می‌باید کرد

برگشته محیط ما ز دیو و دد و دام

با این همه دیو و دد چه می‌باید کرد

آن میر که جا در اطلس و قاقم کرد

در جامعه خوش نامی خود را گم کرد

دانی که بود به چشم مردم محبوب

هرکس که نگاهداری از مردم کرد

درد و غم خوبان جوان پیرم کرد

بد عهدی آسمان زمینگیرم کرد

من ماندم و من با همه بدبختیها

ای مرگ بیا که زندگی سیرم کرد

آن خودسر مرتجع که دل‌ها خون کرد

پامال هوای نفس خود قانون کرد!

دیدی که چه سان دست طبیعت او را

از دایره با مشت و لگد بیرون کرد؟

وستال پی دفاع دل یکدله کرد

پس پیش وزیر و شه ز طوفان گله کرد

دیروز فغان ما گر از خارجه بود

امروز رواست شکوه از داخله کرد

آن شیخ که دم ز علم اخفش می‌زد

با ساده‌رخان باده بی‌غش می‌زد

دیدم که برای دستمالی موهوم

بی‌واسطه قیصریه آتش می‌زد

گر سائس ملک با کیاست باشد

دارای درایت و فراست باشد

مابین دو همسایه بباید ناچار

مایل بتوازن سیاست باشد

گر بر دل ما گرد ملالت باشد

آن گرد ملال از جهالت باشد

قانون مهاجرت بود لازم لیک

لازمتر از آن بسط عدالت باشد

گفتی دل خون کرده عوض خواهد شد

از دیده سر آورده عوض خواهد شد

با رنگ سیاستی که من می بینم

یکبار دگر پرده عوض خواهد شد

آخر دل من ز غصه خون خواهد شد

وز روزنه دیده برون خواهد شد

با این افق تیره خدا داند و بس

کاین مملکت خراب چون خواهد شد

دانی که دلِ غمزده چون خواهد شد

پا تا به سر از دست تو خون خواهد شد

وآن خون شده قطره قطره در شامِ فراق

از روزنهٔ دیده برون خواهد شد

با خلق خدا شریک غم باید شد

سربار بدوش دوست کم باید شد

خواهی ببری گوی معارف خواهی

درگاه عمل پیشقدم باید شد

یا هم چو ضعیف منزوی باید شد

یا صاحب زور معنوی باید شد

فریاد و فغان و ناله را نیست اثر

در جامعه بشر قوی باید شد

در مسلک مالک ملکی سالک شد

از عشق به ملک آن ملک هالک شد

آورد فشار چون به مستأجر خویش

نامش به زبان دوزخی مالک شد

یک دم دل ما غمزدگان شاد نشد

ویرانه ما از ستم آباد نشد

دادند بسی به راه آزادی جان

اما چه نتیجه ملت آزاد نشد

یک دم دل ما غمزدگان شاد نشد

ویرانه ما از ستم آباد نشد

دادند بسی به راه آزادی جان

اما چه نتیجه، ملت آزاد نشد

هر خویش چو نقش در و دیوار نشد

از نقشه بیگانه خبردار نشد

یک عمر بر این ملت خواب آلوده

فریاد و فغان زدیم بیدار نشد

شادم که دل خراب ترمیم نشد

در پیش امید و بیم تسلیم نشد

یک صبح رهین نور امید نگشت

یک شام غمین ظلمت و بیم نشد

هر سر که بپای خم می سوده نشد

از دست غم زمانه آسوده نشد

هر دامن پاکی که به می شد رنگین

با آن همه آلودگی آلوده نشد