گرد همه دستگاه خود برگشتم

پایم به سفال پاره‌ای در نامد

خدای جهان را فراوان سپاس

که گوهر سپردم به گوهرشناس

بداند چو از جان بدو بنگردد

چه جان کنده‌ام تا که جان پرورد

سودای میان تهی ز سر بیرون کن

وز ناز بکاه و در نیاز افزون کن

استاد تو عشق است چو آنجا برسی

او خود به زبان حال گوید چون کن

جانا دل عاقلان عالم ریش است

زین یک منزل که جمله را در پیش است

از تیغ اجل بریده در طشت فنا

زین غم سر صدهزار زیرک بیش است

در دایره‌ای کامدن و رفتن ماست

او را نه بدایت نه نهایت پیداست

کس می‌نزند دمی درین عالم راست

کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست؟

دارنده چو ترکیب طبایع آراست

باز از چه قبل فکندش اندر کم و کاست

گر زشت آمد پس این صور عیب‌گر است

ور خوب آمد خرابی از بهر چراست

تا با غم عشق تو هم‌آواز شدم

صد باره زیادت به عدم باز شدم

زان سوی عدم نیز بسی پیمودم

رازی بودم کنون همه راز شدم

با خودمنشین که همنشین رهزن تست

وز خویش ببر که آفت تو تن تست

گفتنی که ز من بدو مسافت چند است

ای دوست ز تو بدو مسافت من تست

فصل اول

زان می‌خوردم که یار من زان می‌خورد

او را رخ سرخ گشت و ما را رخ زرد

ما شیر و می عشق تو با هم خوردیم

با عشق تو در طفولیت خو کردیم

نی نی غلطم چه جای این است که ما

با عشق تو در ازل بهم پروردیم

گستاخ تو کرده‌ای مرا با لب خویش

ورنه من بیچاره چه مردان توام

عشق است که لذت جوانی ببرد

عشق است که عیش جاودانی ببرد

عشق ارچه که آب زندگانی دل است

لیکن ز دل آب زندگانی ببرد

گر دل بهوای لولیی برجوشد

صد ترک برو عرضه کنی ننیوشد

شمع ازلی، دل منت پروانه

جان همه عالمی، مرا جانانه

از شور سر زلف چو زنجیر تو خاست

دیوانگی دل من دیوانه

بیگانگیی نیست تومایی ما تو

سر جامه تویی و بن جامه ما

چندان نازست ز عشق تو بر سر من

کاندر غلطم که عاشقی تو بر من

یا خیمه زند وصال تو بر سر من

یا در سر این غلط شود این سر من

نظار گیان روی خوبت

چون در نگرند از کرانها

در آینه نقش خویش بینند

زین است تفاوت نشانها

عشق آمدو کرد عقل غارت

ای دل تو بجان بر این بشارت

ترک عجمی است عشق دانی

کز ترک عجیب نیست غارت

میخواست که در عبارت آرد

[...]

بوی جوی مولیان آید همی

بوی یار مهربان آید همی