آن شب که مرا ز وصلت ای مه رنگست

بالای شبم کوته و پهنا تنگست

وآنشب که ترا با منِ مسکین جنگست

شب کور و خروس گنک و پروین لنگست

دور از تو فضای دهر بر من تنگست

دارم دلکی که زیر صد من سنگست

عمریست که مدتش زمان را عارست

جانی‌ست که بردنش اجل را ننگست

کردیم هر آن حیله که عقل آن دانست

تا بو که توان راه به جانان دانست

ره می‌نبریم و هم طمع می‌نبریم

نتوان دانست بو که نتوان دانست

نردیست جهان که بردنش باختنست

نرادی او به نقش کم ساختنست

دنیا به مثل چو کعبتین نردست

برداشتنش برای انداختنست

آوازِ در آمد بنگر یارِ منست

من خود دانم که را غمِ کارِ منست

سیصد گل سرخ بر رخ یار منست

خیزم بِچِنم که گل چِدن کارِ منست

تا مهر ابوتراب دمساز منست

حیدر به جهان همدم و همراز منست

این هر دو جگر گوشه دو بالند مرا

مشکن بالم که وقت پرواز منست

عشق تو بلای دل درویش منست

بیگانه نمی‌شود مگر خویش منست

خواهم سفری کنم ز غم بگریزم

منزل منزل غم تو در پیش منست

از گل طبقی نهاده کین روی منست

وز شب گرهی فگنده کین موی منست

صد نافه به باد داده کین بوی منست

وآتش به جهان درزده کین خوی منست

آنرا که فنا شیوه و فقر آیینست

نه کشف یقین نه معرفت نه دینست

رفت او ز میان همین خدا مانْد خدا

الفقر اذا تم هو الله اینست

دنیا به مثل چو کوزهٔ زرین است

گه آب در او تلخ و گهی شیرین است

تو غره مشو که عمر من چندین است

کاین اسب عمل مدام زیر زین است

دردی که ز من جان بستاند اینست

عشقی که کسش چاره نداند اینست

چشمی که همیشه خون فشاند اینست

آن شب که به روزم نرساند اینست

ایزد که جهان به قبضهٔ قدرت اوست

داده‌ست ترا دو چیز کان هر دو نکوست

هم سیرت آنکه دوست داری کس را

هم صورت آنکه کس ترا دارد دوست

چشمی دارم همه پر از دیدن دوست

با دیده مرا خوشست چون دوست دروست

از دیده و دوست فرق کردن نتوان

یا اوست درون دیده یا دیده خود اوست

دنیا به جوی وفا ندارد ای دوست

هر لحظه هزار مغز سرگشتهٔ اوست

می‌دان که خدای دشمنش میدارد

گر دشمن حق نه‌ای چرا داری دوست

شب آمد و باز رفتم اندر غم دوست

هم بر سر گریه‌ای که چشمم را خوست

از خون دلم هر مژه‌ای پنداری

سیخیست که پارهٔ جگر بر سر اوست

عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پوست

تا کرد مرا تهی و پر کرد ز دوست

اجزای وجودم همگی دوست گرفت

نامیست ز من بر من و باقی همه اوست

غازی به ره شهادت اندر تک و پوست

غافل که شهید عشق فاضلتر ازوست

فردای قیامت این بدان کی ماند

کان کشتهٔ دشمنست و این کشتهٔ دوست

هر چند که آدمی ملک سیرت و خوست

بد گر نبود به دشمن خود نیکوست

دیوانه دل کسیست کین عادت اوست

کو دشمن جان خویش میدارد دوست

آنرا که حلال زادگی عادت و خوست

عیب همه مردمان به چشمش نیکوست

معیوب همه عیب کسان می‌نگرد

از کوزه همان برون تراود که دروست

عالم به خروش لا اله الّا هوست

عاقل به گمان که دشمنست این یا دوست

دریا به وجود خویش موجی دارد

خس پندارد که این کشاکش با اوست