باد شمال میوزد، طرهٔ یاسمن نگر
وقت سحر ز عشق گل، بلبلِ نعرهزن نگر
سبزهٔ تازهروی را، نوخط جویبار بین
لالهٔ سرخروی را، سوختهدل چو من نگر
خیری سرفکنده را، در غم عمر رفته بین
سنبل شاخ شاخ را، مروَحه چمن نگر
یاسمن دوشیزه را، همچو عروس بکر بین
باد مشاطهفعل را، جلوهگر سمن نگر
نرگس نیممست را، عاشق زردروی بین
سوسن شیرخواره را، آمده در سخن نگر
لعبت شاخ ارغوان، طفلِ زبانگشاده بین
ناوک چرخ گلستان، غنچهٔ بی دهن نگر
تا که بنفشه باغ را، صوفی فوطهپوش کرد
از پی رهزنیِ او، طرهٔ یاسمن نگر
تا گل پادشاهوش، تخت نهاد در چمن
لشکریان باغ را، خیمهٔ نسترن نگر
خیز و دمی به وقت گل، باده بده که عمر شد
چند غم جهان خوری؟ شادی انجمن نگر
هین که گذشت وقت گل، سوی چمن نگاه کن
راح نسیم صبح بین، ابر گلابزن نگر
نی بگذر ازین همه، وز سر صدق فکر کن
وین شکن زمانه را، پر بت سیمتن نگر
ای دل خفته عمر شد! تجربه گیر از جهان!
زندگیی به دست کن! مردن مرد و زن نگر
از سر خاک دوستان، سبزه دمید خون گری
ماتم دوستان مکن، رفتن خویشتن نگر
جملهٔ خاک خفتگان، موج دریغ میزند
درنگر و ز خاکشان، حسرت تن به تن نگر
فکر کن و به چشم دل، حال گذشتگان ببین
ریخته زیر خاکشان، طرهٔ پرشکن نگر
آنکه حریر و خز نسود، از سر ناز این زمان
چهرهٔ او ز خاک بین، قامتش از کفن نگر
سوختی ای فرید تو! در غم هجر خود بسی
دلشدهٔ فراق بین، سوختهٔ محن نگر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به زیباییهای طبیعت و عشق اشاره میکند. باد شمال میوزد و عطر گلها و یاسمنها در هوا است. او به شکوفهها و سبزههای تازه اشاره میکند و از غم و گذر عمر میگوید. زیبایی گلها و لالهها را با حال دل خود مقایسه میکند و از اهمیت شادی و زندگی در زمان حال یادآوری میکند. شاعر به عشق و فراق نیز اشاره دارد و به یاد گذشتگان و تجربههای زندگی انسانها اشارتی میکند. در نهایت، او از خواننده میخواهد که به زیبایی و شکوفایی زندگی توجه کند و از غم گذشته رها شود.
هوش مصنوعی: باد شمال در حال وزیدن است، و در سحرگاه، زیبایی و لطافت طرههای یاسمن را ملاحظه کن. صدای عشق از گل، نوای بلبل عاشق را به یاد میآورد.
هوش مصنوعی: به تازگی روییدههای سبز را ببین، و لالههای سرخی را که در کنارشان ایستادهاند، و حال من را که از درد و سوختگی دل به این زیباییها نگاه میکنم، در نظر بگیر.
خیری: گل شببو. معنی مصراع دوم: ببین که چطور سنبلِ شاخهشاخه مانند بادبزن بر سر چمن (ایستاده و چمن را باد میزند) مِروَحه یعنی بادبزن
هوش مصنوعی: یاسمن زیبا را مانند عروس پاک و بیگناه ببین، که باد با نرمی و ملایمت به آن میوزد و نمای زیبای سمن را به نمایش میگذارد.
هوش مصنوعی: نرگس نیمه مست را که به عشق مجذوب است، ببین و نیز سوسن را که مانند یک شیرخواره زیبا و معصوم در صحبتها ظاهر شده است.
هوش مصنوعی: در این بیت، نویسنده به زیبایی و لطافت گلها و جوانهها اشاره میکند. شاخ ارغوان به مانند بازی و نوازش تماشایی است، و کودک زبانگشوده به نوعی دنیای خلاقانه و غنای احساسات را بیان میکند. در کنار این تصویر، ناوک چرخ گلستان نماد زیبایی و حرکت در طبیعت است و غنچهٔ بیدهن نیز نشاندهندهٔ خامی و ناگفتههای درون طبیعت است. در مجموع، تصویرسازی شاعرانه به حس زنده بودن و زیبایی دنیای طبیعی اشاره دارد.
فوطه: لُنگ، اِزار
هوش مصنوعی: تا گل که مانند پادشاه است، در چمن تختی برپا کرده است و لشکرگاه باغ را مینگرد. خیمهٔ نسترن را ببین.
هوش مصنوعی: بلند شو و در این زمان که گل شکفته، یک جرعه نوش بگیر؛ چرا که عمرت به سرعت میگذرد و چرا باید نگرانیهای دنیا را بخوری؟ به جمع خوشیها نگاه کن.
هوش مصنوعی: بنگر که فصل گل به پایان رسیده، به چمن نگاه کن. راه نسیم صبح را ببین و ابرهایی که عطر گل را پخش میکنند را تماشا کن.
هوش مصنوعی: از تمام این مشکلات و دشواریها عبور کن و با صداقت به اوضاع فکر کن و به این دشواریهای زندگی، با نگاهی عاشقانه و مهربان بنگر.
هوش مصنوعی: ای دل خوابآلود! عمرت به سرعت میگذرد! از تجربههای زندگی استفاده کن! کاری از خودت به ارمغان بیاور! مرگ، هم برای مردان و هم برای زنان است، پس به زندگی توجه کن.
هوش مصنوعی: از روی خاک دوستان، جوانهای سر زد. گریه نکن به خاطر دوستان، به رفتن خودت توجه کن.
هوش مصنوعی: تمام کسانی که در خاک خفتهاند، احساس حسرت و اندوهی عمیق دارند. به آنها نگاه کن و از خاکشان درس عبرت بگیر.
هوش مصنوعی: به ذهن خودت بیندیش و با چشم دل، وضعیت گذشتگان را ببین که زیر خاک خوابیدهاند. به موهای افشان و زیبای آنها دقت کن که چقدر ظریف و شکننده است.
آنکه از سر ناز به حریر و خز به آن نرمی دست نمیزد اکنون رخش در خاک خفته و قامتش را کفن پوشانده است
مِحَن جمع محنت است یعنی سختیها
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
رخت به کاشمر گشا کوه و تل و دمن نگر
سبزه جهان جهان ببین لاله چمن چمن نگر
باد بهار موج موج مرغ بهار فوج فوج
صلصل و سار زوج زوج بر سر نارون نگر
تا نفتد به زینتش چشم سپهر فتنه باز
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.