خمخانه خر سرای خر پیر
نه راه بری نه بار برگیر
زین لاشه لنگ و لوک پیری
از دم تا گوش مکر و تزویر
تا خر کره بودی آنِ میره
بودی و من از غم تو میمیر
در پیر خری به من رسیدی
وانگه گوئی که من خر میر
هر چند غم آیدت بگویم
بس پیر خری تو ای خر پیر
زنجیرت چون به خارش آید
بستن نتوان ترا به زنجیر
گرگینی و . . . ن مرغ داری
بربسته لبان بسان انجیر
فردات برم به خر فروشان
گویم خر کیست ماده و پیر
وانگه ده به چوب و ده به گردن
با تو که کند به چوب تقصیر
از سوزش . . . ن روانه گردی
زانگونه که در نیایدت بیر
باشد که زنک به سر درآئی
خیری نکنی به خیر تأخیر
گردن چو خیار بشکنی خورد
میزی چو خران گزاف بر . . . ر
جان از ره . . . ن کنی و سازی
در کندن جان کجول و کشمیر
بر تو چو به خر بدیهه مردان
بر من چو به خر درود و تکبیر
چون سیصد و سی دویدنی ماند
کیمخت تو ماند از تو توفیر
بخت است به خواب دیدن خر
شاهونه چنین نهاد تعبیر
از بخت بد آنکسی که بیند
در خواب خیال تو به تصویر
یک خر چو تو نیست شاعر از حکم
یک شاعر چون تو نی به تقدیر
خر شاعر خوانمت که در تو
از شاعری و خریست تأثیر
خر غم لقبت نهم ازیرا
از هر دو نصیب داری و تیر
گر من به شکستن خر آیم
فریاد مکن به گاه تکبیر
ور تیز به گادن خرانی
دندان بفشر به گاه نفشیر
گر مردی باز دستی از من
کردم یله خو بزی و خوه میر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف حال و روز خر پیر و مصیبتهایش میپردازد. شاعر از زندگی سخت خر و دردها و رنجهای او میگوید، به ویژه دربارهی بیقدر بودن او در جامعه و مشکلاتی که به خاطر سن و سالش با آن دست و پنجه نرم میکند. همچنین، شاعر به ناتوانی این خر در انجام کارهای روزمره و تعلقش به دنیای شاعری اشاره میکند. در انتها، پیام شعر نشاندهندهی بیاعتباری و رنج موجود در زندگی است و به نوعی از احساسات و افکار شاعر در مواجهه با این وضعیت خری حکایت میکند. در واقع، شعری است که هم غمانگیز و هم تمسخرآمیز به زندگی و زحمتهای بیفایده مینگرد.
هوش مصنوعی: این شعر به دنیایی اشاره دارد که در آن، شخصی به مکانهای نامناسب و بیفایده میرود. خمخانه و خر به عنوان نمادهایی از زوال و بیهدفی به کار رفتهاند. در واقع، در این مکان نه هیچ راهنمایی وجود دارد و نه چیزی برای بارگذاری و برداشت کردن. به طور کلی، این بیت نشاندهندهی وضعیت نامناسب و عاری از هدف است.
هوش مصنوعی: از این بدن کهنه و ناتوان، گرفتار حقه و فریب از سر تا گوش هستم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو جوان و شاداب بودی، من هم در کنارت بودم و اکنون از غم دوریات احساس مرگ میکنم.
هوش مصنوعی: به من بگو که چرا بعد از این همه سال در هنگامی که با من مواجه شدی، هنوز به من به چشم یک خر نگاه میکنی؟
هوش مصنوعی: هر چند که غم و اندوه به سراغت میآید، اما بگذار بگویم که تو هنوز به سن و سالت اهمیت نمیدهی و همانند یک خر پیر هستی که همچنان دنبال دلخوشیهایت میگردی.
هوش مصنوعی: زمانی که زنجیرها در دست تو باشد و بخار کنند، دیگر نمیتوان تو را به زنجیر کشید.
هوش مصنوعی: اگر به فکر بدی و مشکلات هستی، بر فرض اینکه مرغی در دستانت باشد، لبان خود را محکم ببند، مانند دانههای انجیر. این یعنی باید از افکار و گفتار نامناسب دوری کنی و خودت را کنترل کنی.
هوش مصنوعی: من فردا به بازار میروم و به فروشندگان میگویم: «کدام خر نر و کدام خر ماده است؟»
هوش مصنوعی: سپس اگر تو را بزنند و به سر تو ضربه بزنند، کسی که این کار را کرده، باید پاسخگوی عملش باشد و تقصیرش را متحمل شود.
هوش مصنوعی: اگر از دلسوزی و عواطف شدید رنج ببری، نباید آنقدر به خودت فشار بیاوری که نتوانی خود را از آن حالت خارج کنی.
هوش مصنوعی: شاید زمانی که کار یا مسئلهای به تأخیر میافتد، به مرور زمان به خیر و نیکی منجر شود و به همین خاطر بهتر است صبور باشیم و از تلاش برای انجام فوری آن چشمپوشی کنیم.
هوش مصنوعی: اگر گردن را مانند خیار بشکنند، در نتیجه میز چنان میشود که مانند باران بر زمین میافتد و بیهدف و گزاف میریزد.
هوش مصنوعی: در این بیت، مفهوم این است که انسان به خاطر جان و زندگیاش نباید از مسیری که انتخاب کرده است فاصله بگیرد. همچنین به تلاش و سختیهایی که در راه هدفش متحمل میشود اشاره شده است، و این که نباید در هیچ شرایطی از آن دست بکشد. به طور کلی، این بیت به اراده و determination اشاره میکند و اهمیت پیگیری هدف و آرزوها را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: اگر تو به خوبی به من توجه کنی و ارزش من را بفهمی، من نیز با احترام و ارادت به تو سلام و دعا میفرستم.
هوش مصنوعی: وقتی به گذشته و زمانهای دور نگاه میکنیم، میبینیم که فاصلهای که بر سر راه ما وجود دارد، بر اثر تلاش و کوشش ما برای رسیدن به اهداف و آرزوهایمان شکل میگیرد. در واقع، تلاشهای ما بهترین نشانه از وجود ماست و آنچه که بر جای میگذاریم، یادآور سختیها و کوششهایمان خواهد بود.
هوش مصنوعی: سرنوشت انسان به گونهای رقم خورده است که خواب او درباره خر شاهانه، اینگونه تعبیر میشود.
هوش مصنوعی: آن کسی که در خواب به یاد تو باشد، به حال بدی دچار شده است.
هوش مصنوعی: هیچ موجودی مانند تو در میان خرها وجود ندارد، و هیچ شاعری هم نمیتواند به اعتبار یک شاعر چون تو به وصف تقدیر بپردازد.
هوش مصنوعی: تو را به عنوان شاعر می خوانم، زیرا در تو هم نشانههای شاعرانه وجود دارد و هم اثراتی از نادانی به مانند یک الاغ.
هوش مصنوعی: تو در زندگیات برکت و خوشی داری و از مشکلات و غمها نیز بهره میبری، پس بر خود ببال و به وضوح زندگیات را بپذیر.
هوش مصنوعی: اگر من در حال شکستن گرانبهایی باشم، در زمان اعلام تکبیر، فریاد نزنید.
هوش مصنوعی: اگر به سرعت حرکت کنی، همچون به تنگ آمدن دندانهای خر، به زودی خشمگین خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر واقعاً مردی، یک بار دیگر از من کمک بخواه و بعد از آن خوب زندگی کن و خوش بگذران.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای گشته جهان و خوانده دفتر
بندیش ز کار خویش بهتر
این چرخ بلند را همی بین
پر خاک و هوا و آب و آذر
یک گوهر تر و نام او بحر
[...]
آن لعبت سرو قد مه منظر
آن آفت چین و فتنه بربر
صورت نه به نوک خامه مانی
لعبت نه به نوک رنده آذر
زلفینش به بوی عنبر سارا
[...]
ای ذات تو ناشده مصور
اثبات تو کرده عقل باور
اسم تو ز حد و رسم بیزار
ذات تو ز جنس و نوع برتر
محمول نهای چنانکه اعراض
[...]
ای حجره دل بتو منور
وی عالم جان ز تو معطر
ای شخص تو عصمت مجسم
وی ذات تو رحمت مصور
بی یاد تو ذکرها مزور
[...]
ای لعل تو دستگیر شکر
وی جزع تو پایمرد عبهر
هم جزع ترا سپهر در دام
هم لعل ترا ستاره در بر
واداشته ای مه فلک را
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.