هر کمالی که هست در عالم

از خلیفه بجو که می داند

جامع جملهٔ علوم بود

شرح اسما تمام می خواند

روی غیری ندیده دیدهٔ ما

غیر چون نیست دیده چون بیند

لیس فی الدار غیره دیار

چشم ما نور او به او بیند

پیوسته شکسته باش چون ما

کو کار شکستگان برآرد

مائیم و دل شکسته چون یار

پیوسته شکسته دوست دارد

من طالب او چگونه باشم

گر حضرت او مرا بجوید

از ذوق سخن کجا توان گفت

گر او با ما سخن بگوید

مگر منعم بگوید شکر نعمت

و گر نه مفلس مسکین چه گوید

دعای دولتش گوئی و بنده

به جز از یارب و آمین چه گوید

نسب بی حسب چنان نبود

به حسب خود نسب به کار آید

نسب عالیش بود به کمال

به حسب گر نسب بیاراید

ای که پرسی ز حال میر تمور

با تو گویم که حال او چون است

گرچه چپ بود راست ره می‌رفت

راستی رفتنش به قانون است

پیش ازین گر مرا حجابی بود

شکر گویم که آن حجاب نماند

بود گنجی درین خرابهٔ تن

گنج باقیست گر خراب نماند

آفتابی ز چشم پنهان شد

[...]

طرهٔ شب را مطرّا کرده اند

نور روی روز پیدا کرده اند

خوش در میخانه را بگشاده اند

ساغری پر می به رندان داده اند

در نظر نقش خیالی بسته اند

[...]

جملهٔ ذرات اکوان سر به سر

ز آفتاب حسن او تابنده اند

روح اعظم سایهٔ آن حضرت است

عالمی در سایه اش دل زنده اند

جام بی می کی دهد ذوق ای پسر

تا نگردد جام با می متحد

ساقی ار بخشد تو را خمخانه ای

نوش می فرما و می گو رب زد

گرم باش و آتشی خوش برفروز

[...]

آفتابی تو و ما سایهٔ تو

احولست آنکه یکی را به دو دید

روی او نور هم از روی تو یافت

چشم تو سرمه به چشم تو کشید

این چنین خوش سخن مستانه

[...]

شهرتی یافته است می گویند

نعمت الله را خدا بخشید

ما از او غیر او نمی جستیم

آشنا دید و خویش را بخشید

دُردی درد دل بسی خوردیم

[...]

این هیولا عجوزه‌ای عجب است

چادری بر سر است و می‌گردد

هر زمان صورت دگر گیرد

شده صورت پرست و می‌گردد

دم به دم شوهری کند وانگه

[...]

کار عالم به پختگی باشد

شیخ ما بین که خام می‌گردد

جل سیاهی که دل سیاه کند

گرد عبدالسلام می‌گردد

هر چه می‌خواست آنچنان گردید

هر چه می‌خواهد آنچنان گردد

سلطنت بین که حضرت سلطان

مونس جان عاشقان گردد

علم ذوقی خوشی بیفزاید

[...]

پیوسته شکسته باش چون ما

کو کار شکستگان برآرد

مائیم و دلی شکسته چون یار

پیوسته شکسته دوست دارد

حق تعالی وجود انسانی

به کمال و جمال خود پرورد

از چنان نطفه‌ای که می دانی

این چنین یوسفی پدید آورد

از همه برگزید انسان را

[...]

هر که با رند مست بنشیند

لاجرم رند مست برخیزد

دیگران از شکست بنشینند

زلف او از شکست بر خیزد

هر که با بنگیان نشیند او

[...]

هر که او نقص دیگری گوید

شک ندارم که نقص او باشد

نقص مردم مگو که نیکو نیست

نقص آدم کجا نکو باشد

گر سراپای او فرو باشی

[...]